امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) چیست؟
امور مالی غیر متمرکز (Decentralized Finance) یا دیفای (DeFi) سیستمی است که قصد دارد با حذف بانکها، واسطهها و سازمانهای متمرکز از دنیای مالی، امور مالی را در یک بلاک چین غیر متمرکز عمومی برای همه در دسترس قرار دهد تا افراد در هر کجای دنیا بتوانند، بدون نیاز مراجعه به بانکها یا کارگزاریها، امور مالی خود مانند وام گرفتن و یا اعطای وام را انجام دهند. دیفای به خریداران، فروشندگان، وام دهندگان و وام گیرندگان امکان میدهد تا به جای کمک گرفتن از شرکتها یا موسسات برای انجام معاملات، به صورت همتا به همتا و توسط بلاک چین این کارها را انجام دهند.
هدف اصلی دیفای تمرکززدایی امور مالی است. صرف نظر از تکنولوژی یا پلتفرم مورد استفاده، سیستمهای دیفای برای حذف واسطهها بین طرفین معامله طراحی شدهاند.
مزایای دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز چیست؟
انجام امور مالی مانند انتقال پول و وام گیری از طریق دنیای مالی سنتی مستلزم دخالت دهها شرکت ارز غیرمتمرکز چیست؟ و شخص ثالث است زیرا افراد ارز فیات خود را در موسسات مالی مانند بانکها ذخیره میکنند. ما از طریق بانکها و صرافی های سنتی برای دوستان و خانواده خود پول انتقال میدهیم و این فرایندها ممکن است زمانبر باشد. همچنین انجام امور مالی متمرکز ممکن است پرهزینه باشد زیرا شامل پرداخت هزینههای تراکنش است.
استفاده از فناوری در خدمات مالی چیز جدیدی نیست. امروزه اکثر معاملات در بانکها یا سایر شرکتهای مالی با کمک فناوری انجام میشود. با این حال نقش فناوری در این مراکز فقط تسهیل روند انجام معاملات است. دیفای با مجموعهای از پروتکلهای نرم افزاری و بلاک چین عمومی، خط مقدم استفاده از فناوری برای صنعت مالی است.
دنیای ارزهای دیجیتال و بیت کوین از این نظر از داراییهای سنتی متمایز هستند که همه واسطهها را از معاملات حذف می کنند. هنگامی که با یک کارت اعتباری برای خرید قهوه در یک کافه پول پرداخت میکنید، یک موسسه مالی بین شما و آن فروشگاه کنترل تراکنش را بر عهده دارد. با بیت کوین و امور مالی غیرمتمرکز، این موسسات از معاملات حذف میشوند. با این حال خریدهای مستقیم تنها مزیت دیفای نیست. انجام امور مالی مانند اعطا و گرفتن وام، بیمه و تامین سرمایه موارد دیگری از کاربردهای دیفای هستند.
محبوب ترین برنامههای دیفای چیست؟
همانگونه که ذکر شد هدف اصلی دیفای حذف واسطهها از انجام امور مالی مانند وامدهی است؛ تصور کنید که برای گرفتن یک وام 100 میلیون تومانی دیگر نیازی به گذراندن پروسههای طاقتفرسا مانند پیدا کردن ضامن و مراجعه به بانکها نداشته باشید. این تنها یکی از مزایای دیفای است.
- ایجاد صرافیهای غیر متمرکز (DEXs): صرافیهای آنلاین بستری فراهم کردهاند تا کاربران بتوانند از طریق آنها، به معامله ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، تتر با پول فیات مانند دلار آمریکا بپردازند. یک صرافی غیرمتمرکز در واقع بستر معاملاتی است که کاربران را مستقیماً به هم متصل میکند تا بتوانند بدون نیاز به واسطه، ارزهای دیجیتال را با یکدیگر معامله کنند.
- ارزهای دیجیتال با ثبات یا استیبل کوینهای غیرمتمرکز: استیبل کوین رمزارزی است که قیمت آن با پشتوانه یک دارایی دیگر مانند دلار، ثابت نگه داشت میشود. با این حال همه استیبل کوینها غیرمتمرکز نیستند. ارز دیجیتال دای (DAI) یکی از بهترین استیبل کوینهای غیرمتمرکز میباشد که به عنوان یک توکن ERC۲۰ در بلاک چین اتریوم قرار دارد. هدف اصلی استیل کوین غیرمتمرکز ایجاد یک رمزارز پایدار مانند تتر با ارزش ثابت است که درعینحال غیرمتمرکز هم باشد.
- پلتفرمهای وام دهی: این بسترها از قراردادهای هوشمند، برای جایگزینی واسطههایی مانند بانکها برای وام دهی استفاده میکنند. وامدهی و دریافت وام بهصورت آزاد و غیرمتمرکز نسبت به سیستم اعتباری سنتی مزیتهای زیادی دارد. از مزایای پلتفرمهای وامدهی مبتنی بر بلاک چین میتوان به پرداخت فوری، امکان وثیقهگذاری با داراییهای دیجیتال و نیاز نداشتن به چکهای اعتباری اشاره کرد. افراد از طریق دیفای میتوانند با قراردادن دارایی خود در یک پلتفرم سود دریافت کنند و افراد دیگر از آن نقدینگی وام بگیرند. یکی از محبوبترین پلتفرمهای وام دهی دیفای، کامپاند (Compound) است که به کاربران امکان میدهد ارزهای دیجیتالی را وام بگیرند یا به دیگران وام دهند. همچنین کاربران میتوانند با توجه به میزان پول خود سود کسب کنند. کامپاند نرخ بهره را به صورت الگوریتمی تعیین میکند و اگر فردی تقاضای قرض گرفتن رمز ارز بیشتری داشته باشد، نرخ بهرهای که باید پرداخت کند افزایش مییابد. فرآیند وام دهی در دیفای مبتنی بر وثیقه است که معمولا این وثیقه در قالب اتر دریافت میشود.
کاربرد شبکه اتریوم در دیفای چیست؟
اکثر برنامههای کاربردی دیفای بر روی بلاک چین اتریوم (Ethereum)، دومین پلتفرم بزرگ ارزهای دیجیتال در جهان، راه اندازی میشوند. دلیل انتخاب اتریوم توسط پروژههای دیفای، پشتیبانی این شبکه از قراردادهای هوشمند است. همچنین اتریوم از زبانهای برنامه نویسی مناسب قراردادهای هوشمند، مانند Solidity نیز استفاده میکند که برای ایجاد قراردادهای هوشمند طراحی شدهاند. به عنوان مثال فرض کنید کاربری میخواهد سه شنبه هفته بعد برای دوستی مقداری پول بفرستد به شرطی که مثلا آن روز درجه حرارت هوا به 50 درجه سانتیگراد برسد. چنین قواعدی را میتوان به راحتی در قرارداد هوشمند نوشت و این قرارداد را در دیفای اجرایی کرد.
وضعیت فعلی امور مالی غیرمتمرکز
در حال حاضر حوزه دیفای در مراحل اولیه تکامل خود است. ارزش کل سرمایه قفل شده در قراردادهای دیفای در زمان نوشتن این مقاله (مهر 1400) نزدیک به 200 میلیارد دلار است و این سرمایه همچنان در حال رشد میباشد. گفتنی است که ارزش کل سرمایه قفل شده با ضرب تعداد توکنهای موجود در پروتکل و ارزش آنها به دلار آمریکا محاسبه میشود. با توجه به گسترش محبوبیت این حوزه، کلاهبرداری در زیرساختهای دیفای به سرعت در حال پیشرفت است. یکی از این کلاهبرداریها راگ پول (Rug Pull) است. راگ پول نوعی کلاهبرداری است که در آن توسعهدهندگان با رها کردن پروژه، پول سرمایهگذاران را به غارت میبرند.
ماهیت باز و غیرمتمرکز حوزه امور مالی غیرمتمرکز نیز قانونگذاری دیفای را سخت میکند. با این حال روزانه افراد بیشتری به سمت برنامههای دیفای کشیده میشوند. بسیاری بر این باورند که پروژههای امور مالی غیرمتمرکز این پتانسیل را دارند که جایگزین رابینهود (Robinhood) شوند.
رابین هود (Robinhood) یک پلتفرم معاملاتی بدون کمیسیون است که به کاربران امکان معامله بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مهم و همچنین سهام، معاملات آپشن و ETF ها را میدهد.
مفهموم متمرکز و غیر متمرکز در بازارهای مالی
همان طور که در مقاله حجم بازار فارکس گفته شد، 6.6 تریلیون حجم مبادلات روزانه بازار فارکس است. اما این جابجایی پول در کجا اتفاق می افتد. در این مقاله دو مفهموم متضاد متمرکز و غیر متمرکز به عنوان یک ویژگی بررسی می شود.
بازار متمرکز چیست
بازار متمرکز یا Centralized Market یک ساختار برای بازار مالی است که کلیه سفارشات را به یک صرافی مرکزی هدایت می کند. این صرافی مرکزی یک بازار رقابتی نیست و قیمت های نقل شده در بورس نشان دهنده تنها قیمتی است که برای سرمایه گذاران متقاضی خرید یا فروش یک دارایی خاص در دسترس است.
بازار متمرکز چگونه کار می کند
بورس اوراق بهادار نیویورک به عنوان یک بازار متمرکز در نظر گرفته می شود زیرا تمام سفارشات به یک مرکز مشخص ارسال می شوند.
به عبارتی دیگر، یک بازار متمرکز به یک بازار مالی ویژه گفته می شود که به گونه ای ساختار یافته بوده و همه سفارشات، خواه خرید یا فروش، از طریق یک بورس مرکزی هدایت می شوند که هیچ بازار رقابتی دیگر برای آن وجود ندارد. قیمت های امنیتی که از طریق بورس (یا بازار) در دسترس هستند و توسط آنها نقل قول می شوند، نشان دهنده تنها قیمت هایی هستند که برای سرمایه گذاران در بورس در دسترس است.
یکی از جنبه های اصلی بازارهای متمرکز، قیمت گذاری کاملاً شفاف و قابل مشاهده برای همه است. سرمایه گذاران بالقوه می توانند همه قیمت ها و معاملات را ببینند و همه جوانب تاثیر گذار را در تدوین استراتژی برای معاملات خود، در نظر بگیرند.
یکی دیگر از مولفه های اصلی بازارهای متمرکز وجود یک اتاق تصفیه است که بین خریداران و فروشندگان قرار دارد و یکپارچگی معاملات را تضمین می کند زیرا خریداران و فروشندگان در واقع، با بورس و نه با یکدیگر معامله می کنند.
سود ناشی از کاهش ریسک از عدم برخورد با طرفین متغیر نیز از جنبه های اصلی بازار متمرکز است. دیگر بازارهای عمده متمرکز در سراسر جهان شامل بازارهای سهام مانند TSE ، بازارهای امنیتی و کالایی مانند CME و ASE است.
ویژگی های بازار متمرکز
بازارهای متمرکز برای سهامداران خوب است زیرا از آنجا که هیچ مدل قیمتی رقابتی برای یک سهام خاص وجود ندارد، حرکت قیمت تا حدودی قابل پیش بینی می شود و خرید های بلند مدت غالبا برای سرمایه گذاری مناسب هستند.
بازار های بورس اوراق بهادار در دنیا، معمولا متمرکز هستند زیرا هر کدام دارای محل مشخصی برای انجام مبادلات بوده و ثبت مبادلات در یک مرکز انجام می گیرد.
ظهور بازار های غیرمتمرکز
در تقابل با مدل بازار متمرکز، بازارهای غیرمتمرکز همگام با تکامل فناوری ارز غیرمتمرکز چیست؟ رایانه ای که به مردم توانایی مشارکت در تجارت آنلاین بدون استفاده از بازار متمرکز را می دهد، به جای بازدید از یک وب سایت که مکان ملاقات مرکزی خریداران و فروشندگان را ارائه می دهد، سبک در حال ظهور بازارهای غیر متمرکز هستند که با اتصال مستقیم خریداران و فروشندگان به یکدیگر کار برای تجارت را آسان می کند.
بازار غیر متمرکز چیست
در یک بازار غیر متمرکز، فناوری سرمایه گذاران را قادر می سازد به جای اینکه از داخل صرافی متمرکز فعالیت کنند، مستقیماً با یکدیگر معامله کنند. بازارهای مجازی که از ارز غیرمتمرکز یا ارزهای رمزپایه استفاده می کنند، نمونه هایی از بازارهای غیر متمرکز هستند.
بازاری که مبادلات آن محدود به یک مکان مشخص نمی شود، یک بازار غیر مترکز است.
در بازار غیرمتمرکز فارکس، مکان مشخصی را برای معاملات نمی توان یافت، زیرا ماهیت آن در قالب یک شبکه جهانی شناور است. وجود این گستردگی در بازار خود عاملی برای جلوگیری از کنترل توسط هر قدرتی است.
فارکس نیز به عنوان یک بازار غیر مترکز (OTC) یا خارج از مرکز، شناخته می شود.
بازارهای مجازی که از ارزهای رمزپایه استفاده می کنند، نمونه هایی از بازارهای غیرمتمرکز هستند.
معاملات فرابورس (خارج از مرکز) از نظارت کمتری برخودراند، که باعث ایجاد طیف وسیعی از فرصت ها می شود ، اما همچنین برخی از خطرات را نیز باید ایجاد می کند.
هنگامی که بواسطه یک کارگزار در فرابورس معامله می کنید، معمولاً دو قیمت (Ask/Bid) در لیست مشاهده می کنید یک قیمت برای خرید و یک قیمت برای فروش.
محبوب ترین بازار فرابورس در دنیا فارکس است.
غیر متمرکز همان چیزی است که به معامله گران فارکس اجازه می دهد 24 ساعته تجارت کنند زیرا معاملات محدود به ساعات بازار یک مکان رسمی مانند بورس اوراق بهادار نیویورک نیست.
در عوض، بازرگانان قادر به خرید و فروش ارز از طریق یک شبکه گسترده هستند که به طور مستقیم بانک های مختلف، فروشندگان و دلالان را به هم متصل می کند.
بازارهای غیرمتمرکز چگونه کار می کنند
یک بازار غیرمتمرکز (Decentralized Market) از دستگاه های دیجیتال مختلف برای برقراری ارتباط و نمایش قیمت های پیشنهادی/پرسشی(ask/bid) استفاده می کند. به این ترتیب نیازی نیست که خریداران و فروشندگان در یک مکان مستقر شوند تا ارز یا اوراق بهادار خود را معامله کنند.
بازار ارز(فارکس) نمونه ای از یک بازار غیرمتمرکز است، زیرا هیچ مکان فیزیکی وجود ندارد که سرمایه گذاران برای خرید و فروش ارز به آنجا بروند. معامله گران فارکس می توانند از طریق شبکه جهانی اینترنت برای بررسی قیمت ارز، از فروشندگان مختلف جهان استفاده کنند.
شاید فکر کنید بورس هم توسط شبکه اینترنت انجام می شود اما باید بدانید که این مبادلات زیر پوشش و نظارت یک سازمان هستند.
کارگزارها از نظر ارائه شبکه های مختلف به مشتریان خود به دو دسته تقسیم کلی می شوند. گستردگی که به واسطه این شبکه جهانی شکل گرفته باعث کاهش نظارت ها در این بازار شده است. این شبکه را مانند یک برنامه انتقال پیام در گوشی در نظر بگیرید که به راحتی امکان ارتباط بین افراد را در هر کجایی دنیا فراهم می کند.
اما در فارکس کمی پیچیده تر است شرکت هایی تحت عنوان بروکر (کارگزار) درخواست ها و پیشنهادات را به یکدیگر پیوند می دهند و مبلغی را دریافت می کنند.
یکی از مهم ترین مراحل در شروع فعالیت فارکس برای افراد بررسی یک کارگزار معتبر می باشد که به عوامل مختلفی از جمله اعتبار بین بانک ها و موسسات بزرگ دارد.
مزایای و معایب بازارهای متمرکز و غیر متمرکز
مزایا
برخی معتقدند که بازارهای غیر متمرکز می توانند تا حد زیادی هکرها را کاهش دهند زیرا هیچ منبع داده ای وجود ندارد که آنها بتوانند به آن نفوذ کنند. هر چند اخیراً ثابت شده است که این خلاف واقع است.
بازارهای غیرمتمرکز می توانند شفافیت بین طرفین را فراهم کنند، به ویژه اگر آنها از فناوری استفاده کنند که اطمینان حاصل کند همه طرفین داده ها و اطلاعات مورد توافق مشترک را به اشتراک می گذارند.
بسیاری از کاربران بازارهای مجازی غیر متمرکز، فقدان نظارت را به عنوان یک مزیت تلقی می کنند.
عدم وجود واسطه ها می تواند هزینه های معامله کمتری را نسبت به بازارهای تنظیم شده به همراه داشته باشد.
معایب
با این حال، یک نقطه ضعف این عدم نظارت این است که هیچ مقام حاکمیتی برای نظارت بر معاملات، ارائه کمک یا ارائه چارچوب قانونی وجود ندارد.
از آنجا که معاملات مالی بیشتری از طریق بازارهای غیرمتمرکز انجام می شود، می تواند چالش هایی را برای نهادهای نظارتی و اجرای قانون ایجاد کند. در مقایسه، بازارهای متمرکز در صورت لزوم موارد مشکوک بررسی به عمل می آید.
غیرمتمرکز به معنای کنترل نشده توسط هیچ نهاد یا موسسه واحد است. بلاکچین نمونه ای از موارد غیر متمرکز است، تمام گره های کامل شبکه صاحب یک نسخه از بلاکچین هستند و نه فقط یک موجود واحد (که آن را متمرکز می کند).
در یک سیستم غیرمتمرکز، اگر یک قسمت دچار خرابی شود، بقیه شبکه بدون هیچ گونه مشکلی به کار خود ادامه می دهند.
صرافی غیر متمرکز (DEX) چیست؟
منظور از صرافی غیرمتمرکز یا DEX انجام معاملات مالی در بستری است که بدون واسطه و به صورت مستقیم انجام شود. در این بستر هیچ کس به دارایی های کاربر دسترسی نخواهد داشت و تمامی معاملات صورت گرفته بدون دخالت سازمان های متمرکز انجام خواهد شد. اما دلیل اصلی ایجاد و توسعه صرافی غیر متمرکز چیست؟ صرافی ها در بازار های ارز دیجیتال دارای اهمیت بسیار زیادی هستند ذات صرافی های ارز های دیجیتال غیر متمرکز می باشد. اما صرافی های مهم که در این راستا فعالیت می کنند به صورت متمرکز هستند. به این صورت در روند معاملات صورت گرفته دخالت می کنند و هر حسابی را که متعلق به کاربر است در صورت نیاز مسدود خواهند کرد. پس لزوم پیدایش صرافی غیر متمرکز با وجود اهمیت بسیار زیاد معاملات ارز های دیجیتال ضرورت پیدا کرد.
صرافی غیر متمرکز یا DEX با انجام معاملات به صورت غیر متمرکز اقدام به حذف واسطه ها کرده اند. حذف واسطه ها با استفاده از قرارداد های هوشمند و بلاک چین صورت گرفته است. در این صورت کاربران برای انجام معامله های خود لازم نیست تا ارز های دیجیتال خود را به کیف پول صرافی ها واریز نمایند بلکه از کیف پول خود مستقیم وارد معامله و تبدیل و خرید و فروش می شوند.
صرافی های محبوبی نیز در انجام معاملات ارز های دیجیتالی فعالیت می کنند که سهولت انجام معامله با این صرافی ها دلیل محبوبیتشان شده است. اما روشن است که ارز های دیجیتال نیاز به صرافی غیر متمرکز دارد زیرا با ماهیت آن مطابقت دارد. صرافی های کوین بیس و بایننس از صرافی های متمرکز هستند که انجام معاملات ارزی با آنها بسیار ساده می باشد اما ماهیت ارز های دیجیتال با این صرافی ها در تضاد می باشد.
در ادامه قصد داریم بهطور کامل به آموزش صرافی غیرمتمرکز بپردازیم. درصورتی که علاقهمند حضور در بازار ارزهای دیجیتال هستید، حتما باید قبل از ورود آموزشهای لازم را ببینید، در این راستا ما به شما دوره آموزش آنلاین ارز دیجیتال را معرفی میکنیم. شما با شرکت در این دوره صفر تا صد ارزهای دیجیتال را فرا خواهید گرفت و میتوانید با تحلیلهای خود و چشمی باز در بازار کریپتوکارنسی فعالیت کنید.
صرافی غیر متمرکز یا DEX چگونه کار می کند؟
برای فعالیت در صرافی غیر متمرکز یا صرافی DEX نیازی به وارد کردن اطلاعات حساس و یا اطلاعات شخصی نیست و تنها با داشتن یک کیف پول سخت افزاری می توان از خدمات آن استفاده کرد. سرقت و هک و بلوکه شدن ارز ها و دارایی های دیجیتالی از خطراتی است که همواره در صرافی های متمرکز وجود داشته است. در صرافی غیر متمرکز نیز امکان این خطرات به نسبت کاهش پیدا کرده و در صورت کد نویسی اصولی و بی نقص این خطرات به صفر خواهد رسید.
مدیریت این دارایی ها با معامله گر بوده و هیچ واسطه ای در کار نیست. البته به دلیل مشکلات فنی و تازه بودن پدیده صرافی غیر متمرکز هنوز بیشتر معاملات ارزی در صرافی های متمرکز صورت می گیرد و صرافی غیر متمرکز از بعضی ارز های دیجیتالی پشتیبانی نمی کند و بلاک چین ها با مقیاس پذیری مشکل دارند و تراکنش به صورت کند پیش خواهد رفت. به همین علت بسیاری از معامله گر ها به صرافی غیر متمرکز روی خوش نشان نمی دهند. البته این صرافی در اول کار و در مراحل اولیه است و افراد به ندرت کار های مربوط به ارز های دیجیتال را با استفاده از آن انجام می دهند.
در حالت کلی صرافی غیر متمرکز روی بلاک چین ساخته می شوند. بلاک چین های آزادی که قابلیت اجرای قرارداد های هوشمند را دارند. منظور از قرارداد های هوشمند چیست؟ نرم افزاری که یک یا چند دستور خاص را در شرایط خاص اجرا می کند که بر روی بلاک چین ها اجرا می شوند و نمی توان از اجرای آن جلوگیری نمود که می توان از آن به عنوان ویژگی اصلی یاد نمود. حتی خود سازنده نمی تواند از اجرای آن جلوگیری نماید. اتریوم که در حال حاضر بزرگترین میزبان قرارداد های هوشمند و صرافی غیر متمرکز است که در زمان اجرای قرارداد هوشمند بر اتریوم قابل توقف نخواهد بود.
حالت دیگر از فعالیت صرافی غیر متمرکز اتمیک سواپ می باشد که بر روی انجام معاملات زنجیره ای تمرکز دارند که انجام آن بر روی صرافی غیر متمرکز معمولی امکان پذیر نخواهد بود. صرافی غیر متمرکز درون کیف پول سخت افزاری اتمیک والت وجود دارد با این روش مزبور کار می کند. انجام معاملات به واسطه صرافی غیر متمرکز دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
معایب و مزایای صرافی غیر متمرکز
در متن فوق از مزایای استفاده از صرافی غیر متمرکز مطالبی عنوان شد. اینکه معاملات ارزی بدون واسطه انجام می شود و حذف واسطه در انجام معاملات دارای مزیت هایی است که در مطالب بالا در مورد آن ها بحث کردیم. اما از معایب صرافی غیر متمرکز که باعث به وجود آمدن خطراتی خواهد بود چیست؟ صرافی غیر متمرکز از خدمات امانت داری استفاده نخواهند کرد و مالکیت تمام بر عهده خود کاربر است. پس می توان چنین برداشت کرد که انجام هر عمل اشتباهی در معاملات ارزی بر عهده خود کاربر بوده و غیر قابل جبران می باشد. بسیاری از سرمایه گذار ها از صرافی غیر متمرکز برای معاملات خود استفاده می کنند و دلیل آن حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافی های متمرکز می باشد.
علاوه بر آن هزینه تمام شده برای انجام معاملات افزایش پیدا می کند. گاهی کد های صرافی دچار مشکلات فنی و امنیتی خواهند شد. اما مشکلات و معایب اصلی صرافی غیر متمرکز کارمزد تراکنش ها و سرعت کم در تراکنش های بلاک چین می باشد. همچنین کابر برای انجام تراکنش بایستی کارمزد پرداخت نماید. همچنین در حال حاضر صرافی غیر متمرکز از همه ارز های دیجیتالی پشتیبانی نخواهد کرد. بیشتر صرافی های غیر متمرکز بر روی اتریوم فعالند. ارز های مانند تزوس در این صرافی ها معامله نخواهند شد. در حالت کلی امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافی غیر متمرکز می باشد. روند معاملات کند و با کارمزد می باشد.
تفاوت های صرافی متمرکز و صرافی غیر متمرکز
- افرادی که علاقهمند به سرمایه گذاری ارز دیجیتالی هستند لازم است تا در خصوص تفاوت های صرافی غیر متمرکز و متمرکز مواردی را داشته باشند. مهم ترین تفاوت های این دو نوع از صرافی به شرح زیر می باشد:
- معضلی که در خصوص صرافی غیر متمرکز وجود دارد مسئله نقدینگی است. مشکل آن نقدینگی پایین و محدود کردن امکان خرید و فروش می باشد. اعتماد به صرافی های متمرکز باعث شده است تا نقدینگی در این صرافی ها بیشتر از نقدینگی در صرافی های غیر متمرکز باشد.
- یکی دیگر از مهم ترین تفاوت صرافی غیر متمرکز با صرافی متمرکز، مربوط به وضعیت حق مالکیت است. مالکیت ارز های دیجیتال در صرافی متمرکز، با خود صرافی است. این در حالی است که در صرافی غیر متمرکز مدیریت دارایی بر عهده کاربر است که عدم حضور یک نقطه مرکزی، کار را برای هکرها سخت می کند. از طرفی هم تراکنش در آن بسیار کندتر از تراکنش در صرافی متمرکز است.
- موضوع اصلی در تفاوت های دو صرافی موضوع امنیت است. دارایی کاربران در صرافی غیر متمرکز ذخیره نخواهد شد و همین موضوع باعث کاهش حملات هکرها می شود. اما صرافی های متمرکز مورد حمله هکر ها قرار می گیرند.
- موضوع بعدی در تفاوت های صرافی متمرکز و غیر متمرکز کارمزد می باشد. یکی از مواردی که همه سرمایه گذاران به آن توجه ویژه دارند. در صرافی های متمرکز برای انجام تراکنش درصد مشخصی را به عنوان کارمزد برداشت خواهند کرد. در صرافی های غیر متمرکز اما درصد بسیار کمی به عنوان کارمزد برداشت می شود که به صرفه تر خواهد بود.
- قوانینی برای صرافی های متمرکز وجود دارد که عملیات ارزی را تحت تاثیر قرار میدهد اما با وجود نوپا بودن صرافی غیر متمرکز هنوز قوانینی برای دخالت و کنترل آن وجود ندارد.
معامله در صرافی DEX چه ویژگی هایی دارد؟
در صرافی غیر متمرکز یا صرافی DEX کاربران می توانند بدون نیاز به باز کردن حساب در صرافی های متمرکز اقدام به معامله ارز های دیجیتال نمایند. هیچ مرجعی برای کنترل و مدیریت معاملات کاربر وجود ندارد و از این حیث می توان آن را به عنوان ویژگی صرافی غیر متمرکز عنوان نمود. ارز های دیجیتال در صرافی های غیر متمرکز با یکدیگر قابل معامله هستند. اما برای داشتن صرافی غیر متمرکز لازم است ابتدا ارز دیجیتالی خود را از صرافی متمرکز خریداری کرد سپس بتوان آن را در صرافی های غیر متمرکز معامله نمود. در این صرافی ها امکان معاملات فرد به فرد وجود دارد و شخصی به عنوان واسط برای کنترل معاملات وجود ندارد.
کدام صرافی غیر متمرکز کارمزد کمتری دارد؟
تعدادی از صرافیهای dex هستند کارمزد کمتری نسبت به سایر آنها دارند. در میان صرافی های غیرمتمرکز، صرافی PancakeSwap و صرافی CoinSwap کمترین کارمزد را دارند. کارمزد در صرافی PancakeSwap میزان 0/25% و کارمزد گس بهطور میانگین 0/05 دلار است. در صرافی CoinSwap نیز کارمزد 0/20% و کارمزد گس نیز 0/05 دلار میباشد. این درحالی است که بهطور مثال در صرافی Uniswap با اینکه صرافی غیرمتمرکز خیلی خوبی است، کارمزد گس بهطور میانگین 11.38 دلار میباشد.
صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال چیست؟
هدف از شکل گیری صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) کاهش یا حذف کامل نقش واسطهها در معامله و خرید و فروش ارزهای دیجیتال است، این پلتفرمهای غیر متمرکز بر روی قراردادهای هوشمند خودکار برای اجرای معاملات در سیستم معاملات همتا به همتا (P2P) قرار گرفتهاند.
امروز شاهده راه اندازی انواع مختلفی از DEXها در بستر فناوری بلاک چین هستیم که هر کدام مزایا و کاربردهای منحصر به فرد خود را مانند استخرهای نقدینگی و یا امور مالی غیرمتمرکز دیفای دارا هستند.
صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال چیست؟
خوب است بدانید اولین صرافیهای غیرمتمرکز بسیار کند عمل میکردند و پلتفرمهایی مانند Bisq صرفا به افراد اجازه میدادند که همدیگر را پیدا کرده و تراکنش های همتا به همتا انجام دهند. اما در سال 2016، EtherDelta شروع به طراحی یک DEX با امکانات و ویژگیهای بهتری کرد. DEX مورد نظر از قراردادهای هوشمند برای مدیریت هرچه بهتر کیف پولهای معاملاتی در مدل های سنتی استفاده میکرد که به نوبه خود جذابیت و کاربرد فراوانی داشت.
با این حال، این مدل با اتریوم سازگار نبود، نقدینگی کافی نداشت و تجربه کاربری پیچیدهای را هم به کاربر ارائه میداد. در سال 2018، نسل جدیدی از صرافیهای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال به میدان آمدند که از بازارسازان خودکار، قیمت گذاری خودکار و استخرهای نقدینگی استفاده میکردند.
این دست از پلتفرمها توانستند به سرعت رشد کنند. در نظر داشته باشید که صرافی های ارز دیجیتال ایرانی همگی در دسته صرافی های متمرکز قرار میگیرند و روش کار آنها با Dexها متفاوت است. در ادامه این گزارش چند صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال (DEX) به همراه ویژگیهای هر یک را به طور کامل برای شما توضیح میدهیم.
صرافی PancakeSwap
پلتفرم PancakeSwap یک صرافی غیرمتمرکز برای مبادله توکنهای فعال در شبکه BEP20 در زنجیره هوشمند بایننس است. پنکیک سواپ از یک مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده میکند که در آن کاربران ارزهای مورد نظر خود را در مقابل یک استخر نقدینگی معامله میکنند. چنین استخرهایی با سرمایه کاربران پر میشود. به این صورت که کاربران سرمایه خود را استخر نقدینگی پنکیک سواپ میسپارند و در ازای آن توکنهای ارائه دهنده نقدینگی (یا LP) را دریافت میکنند. از این توکنها میتوان برای پرداخت هزینه کارمزد تراکنشها و بازگرفتن سرمایه ابتدایی استفاده کرد.
صرافی غیرمتمرکز dYdX
پلتفرم dYdX به عنوانی بستری برای معاملات مارجین غیرمتمرکز شناخته میشود، هدف توسعهدهندگان dYdX ساخت یک صرافی غیرمتمرکز با امکان ساخت محصولات مالی ایمن و قدرتمند است. این صرافی از قراردادهای هوشمند شبکه اتریوم پشتیبانی میکند و نیاز به استفاده از یک صرافی متمرکز را در حین معامله ارزهای دیجیتال از بین میبرد و امنیت و شفافیت یک صرافی غیرمتمرکز را با سرعت و قابلیتهای استفاده از یک صرافی متمرکز ترکیب میکند.
سوشی سواپ
صرافی سوشی سواپ به عنوان اولین صرافی مبادلاتی غیرمتمرکز با شکل و شمایل آشپزی شناخته میشود. اگر نسبت به صرافی یونی سواپ، SushiSwap را بیشتر دوست دارید احتمالا یکی از دلایل آن رابط کاربری جذاب تر این پلتفرم است. اما در نظر داشته باشید که سوشی سواپ شباهتهای بسیار زیادی به یونی سواپ داشته و در اصل یک فورک از Uniswap میباشد.
یونی سواپ (V2)
صرافی Uniswap یک پروتکل برای تبادل خودکار توکنها در شبکه بلاک چین اتریوم مورد استفاده قرار میگیرد و در نوامبر سال 2018 میلادی راه اندازی شده است. صرافی یونی سواپ خود را به عنوان یک رابط قراردادهای هوشمند ساده برای تعویض توکن ها در شبکه ERC20 معرفی میکند که یک مدل رسمی برای ادغام ذخایر نقدینگی دارد. این پلتفرم به عنوان یک رابط کاربری متن باز برای معامله گران و ارائه دهندگان نقدینگی عمل میکند و متعهد به ارائه خدمات تبادل رایگان و غیرمتمرکز دارایی است.
رادیوم (Raydium)
صرافی رادیوم یک بازارساز خودکار (AMM) و ارائه دهنده نقدینگی است که بر روی بلاک چین سولانا برای صرافی غیرمتمرکز سروم (DEX) ساخته شده است. برخلاف سایر پلتفرمهای AMM، رادیوم نقدینگی زنجیرهای را برای دفتر سفارش محدود مرکزی فراهم میکند. به زبان ساده تر میتوان گفت که وجوه سپردهشده به Raydium به سفارشهای محدودی تبدیل میشود که در دفترچه سفارش سروم (Serum) قرار دارند. این به ریدیوم LPها امکان دسترسی به تمام جریان سفارش در DEX سروم و همچنین نقدینگی موجود آنها را میدهد.
صرافی BakerySwap
آخرین پلتفرمی که قصد داریم در این گزارش به عنوان یکی از صرافی های ارز دیجیتال غیرمتمرکز معرفی کنیم، بیکری سواپ است. بیکری سواپ مانند پلتفرم یونی سواپ یک بازار ساز خودکار (AMM) و صرافی غیرمتمرکز (DEX) است. ولی برخلاف یونی سواپ که بر روی شبکه اتریوم فعال است، بیکری سواپ با شبکه بایننس اسمارت چین (BSC) کار میکند. مشابه سایر پلتفرمهایی که از مدل AMM استفاده میکنند، هیچ دفترچه سفارشی برای مطابقت با خریداران و فروشندگان وجود ندارد. در عوض، کاربران در حضور یک استخر نقدینگی معامله می کنند. دارایی های موجود در هر استخر توسط حمایت کنندگان و کاربران BakerySwap ارائه میشود. اطلاعات بیشتر در رابطه با صرافی های ایرانی و خارجی را میتوانید در وبسایت خبری و آموزشی ارز تودی مطالعه کنید.
تفاوت صرافی متمرکز و غیر متمرکز چیست؟
یکی از مهمترین دغدغه افرادی که علاقهمند به سرمایهگذاری ارز دیجیتال هستند، اطلاع از تفاوتهای صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز است. در ادامه، به بیان مهمترین تفاوتهای این دو صرافی میپردازیم:
وضعیت حق مالکیت
مهمترین تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز را میتوان همین مورد به حساب آورد. زیرا در صرافیهای متمرکز مالکیت ارزهای دیجیتال در اختیار صرافی است، در حالی که در صرافیهای غیرمتمرکز دارایی کاربران توسط صرافی ذخیره نمیشود.
عدم حضور یک نقطه مرکزی برای دسترسی به دادهها و داراییها هر چند کار را برای هکرها بسیار سخت میکند اما از طرفی منجر به کندی انجام تراکنشها میشود. زیرا در صرافی متمرکز به دلیل این که مالکیت دارایی کاربران در اختیار صرافی است و صرافیها به کلیدهای لازم دسترسی دارند، زمان انجام تراکنشها بسیار کاهش مییابد.
نقدینگی
یکی از مهمترین معضلات در ارتباط با صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی پایین است. مهمترین مشکل نقدینگی پایین، محدود کردن امکان خرید و فروش ارز غیرمتمرکز چیست؟ است. آمار نشان میدهد که به دلیل علاقه و اعتماد مردم به صرافیهای متمرکز، نقدینگی در صرافی متمرکز ارز دیجیتال در حال حاضر بیشتر از صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال است. اما توجه به یک نکته حائز اهمیت است که گذشت زمان همواره در سرنوشت صرافی بیتکوین و حتی خود ارزهای دیجیتال بسیار موثر بوده است.
امنیت
یکی دیگر از تفاوتهای اساسی صرافی متمرکز با صرافی غیرمتمرکز مربوط به مساله امنیت است. با توجه به این که دارایی کاربران در صرافی غیرمتمرکز ذخیره نمیشود، امکان حملات هکرها به شدت کاهش مییابد و حتی میتوان گفت غیرممکن میشود. در حالی که تا کنون صرافیهای متمرکز بسیار زیادی مورد حملات هکری قرار گرفتهاند.
کارمزد
میزان کارمزد در مبادلات ارزهای دیجیتال از مهمترین مواردی است که سرمایهگذاران به آن توجه ویژهای دارند. در صرافیهای متمرکز درصد معینی از هر تراکنش به عنوان کارمزد برداشته میشود، در حالی که در صرافیهای غیرمتمرکز ارزش تراکنشی که صورت میگیرد، هیچ تاثیری در میزان کارمزد دریافتی صرافی ندارد و یک درصد بسیار ناچیز در هر تراکنش کسر میشود که مقرون به صرفه است.
قانون گذاری
صرافیهای غیرمتمرکز بر خلاف صرافیهای متمرکز تحت نظارت قانون گذاران نیستند. اگر چه در حال حاضر برخی از دولتها در صدد پیاده سازی قوانینی در صرافیهای غیرمتمرکز هستند که شبیه به صرافی متمرکز باشد.
مزایای صرافی غیر متمرکز
در واقع اصلی ترین مزیت صرافی غیر متمرکز همان معماری توزیع شده و غیر متمرکزی است که از کنترل شدن معاملات توسط یک شخص یا سازمان جلوگیری می کند. علاوه براین می توان به مزایای زیر نیز اشاره کرد.
امنیت و مقاومت بالا در مقابل هک: دارایی های کاربران در صرافی های DEX ذخیره نمی شود. از ارز غیرمتمرکز چیست؟ طرفی هک کردن یک سیستم توزیع شده بسیار سخت و مشکل است. بنابراین امنیت دارایی ها و اطلاعات در DEX بیشتر خواهد بود.
جلوگیری از دستکاری در معاملات: در گذشته سابقه داشته که بعضی از صرافی ها با دستکاری در معاملات باعث بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت ها شده اند. در صرافی غیر متمرکز امکان چنین کاری به حداقل می رسد.
نا محدود بودن: یکی از مشکلاتی که خصوصا ما ایرانی ها با آن رو به رو هستیم، مسئله تحریم ها و قوانین داخلی کشور ها است. صرافی های بین المللی به ایرانی ها خدمات ارائه نمی کنند و حتی دارایی های آن ها را مصدود می کنند. صرافی های غیر متمرکز این مشکل را هم حل کرده اند. زیرا هیچکس حق محدود کردن کسی برای استفاده از امکانات این صرافی ها را ندارد.
معایب صرافی غیر متمرکز
صرافی غیر متمرکز مشکلات حل نشده زیادی دارد. این مشکلات باعث شده است تا در اکثر موارد تریدر ها قید استفاده از این پلتفرم ها را بزنند. در واقع صرافی های توزیع شده کاربرد زیادی ندارند و در حال حاضر تنها افرادی با مقاصد خاص از DEX ها استفاده می کنند.
غیر قابل بازیابی بودن دسترسی: برخلاف صرافی های متمرکز، هیچ راهی برای بازیابی رمز عبور های فراموش شده یا معاملات اشتباه خود ندارند.
امکانات و ابزار های محدود: در DEX ها از ابزار های محبوب تریدر ها و امکانات پر تعداد صرافی های آنلاین خبری نیست.
مشکل نقد شوندگی: حتی بهترین صرافی های غیر متمرکز نیز دارای سهم بسیار اندکی از بازار معاملات هستند
سرعت پایین: چک کردن و تایید معاملات در صرافی غیر متمرکز زمان بر است. زیرا این کار باید توسط ماینر ها انجام شود. حجم پایین معاملات نیز باعث شده تا ماینر های کمی وجود داشته باشند. به همین دلیل خرید بیتکوین از یک صرافی معتبر بسیار راحت تر و سریع تر از صرافی غیر متمرکز خواهد بود.
هشدار ارزاخبار:
این مطالب و اطلاعات، توصیه نیست و شما همیشه باید قبل از هر اقدامی (به طور مثال، خرید،فروش، معامله، نقل و انتقال یا …)، تحقیقات خود را انجام دهید. معاملات ارزهای رمزنگاری شده یا ارزهای دیجیتال همواره همراه با ریسک بالا است. لطفا معاملات خود را با احتیاط انجام دهید. ارزاخبار هیچ مسئولیتی در قبال زیان معاملاتی شما نخواهد داشت.
دیدگاه شما