جریان نقدینگی چیست؟

اینفوگرافی؛ ردیابی جریان نقدینگی در بورس

اکوایران: امروز شاخص کل بورس تهران نزول کرد و هفتمین روز خروج نقدینگی حقیقی ثبت شد. فملی، اتکای و خودرو رکوردداران خروج پول حقیقی در روز دوشنبه بودند.

به گزارش اکوایران، روز دوشنبه برای هفتمین روز پی در پی ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 422 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.

در مجموع 7 روز کاری گذشته 3 هزار و 365 میلیارد تومان نقدینگی از بازار سهام خارج شده است.

بیشترین ورود پول حقوقی

امروز بیشترین ورود پول حقوقی به سهام فملی (شرکت ملی صنایع مس ایران) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 53 میلیارد تومان بود. پس از فملی، اتکای (شرکت بیمه اتکایی ایرانیان) و خودرو (شرکت ایران خودرو) بیشترین ورود پول حقوقی را داشتند. خساپا (سایپا)، دیگر نماد بزرگ خودرویی و شاراک (پتروشیمی شازند اراک) نیز در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.

بیشترین ورود پول حقیقی

در معاملات روز دوشنبه بیشترین ورود پول حقیقی به سهام شپدیس (شرکت پتروشیمی پردیس) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی آن 7 میلیارد و 700 تومان بود. پس از شپدیس، وتوکا (هلدینگ سرمایه گذاری توکا فولاد) و تجلی (شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

سرمایه در گردش چیست؟ فرمول سرمایه در گردش

دانستن مفاهیم مهم حسابداری نقش به سزایی در اداره یک کسب و کار دارد. یکی از این مفاهیم کاربردی، «سرمایه در گردش» است که شاید برخی از افراد آن را با وجه نقد اشتباه بگیرند. سرمایه در گردش، معیاری برای سنجش میزان کارآمدی یک شرکت و نشان‌دهنده سلامت مالی آن در کوتاه‌مدت است. در این مطلب، به معرفی و فرمول مفهوم سرمایه در گردش می‌پردازیم.

سرمایه در گردش چیست؟

یکی از نکات مهم در تحلیل بنیادی بررسی وضعیت مالی شرکت‌ها است. سرمایه در گردش از اصطلاحات رایج در حسابداری و از شاخص‌های مالی محسوب می‌شود که می‌تواند نشان دهد که چه میزان امکان نقدپذیری برای یک فرد یا یک کسب و کار وجود دارد. فرمول سرمایه در گردش ساده‌ است و با کسر کردن بدهی‌های جاری یک شرکت از دارایی‌های جاری آن محاسبه می‌شود.

سرمایه در گردش خالص = دارایی‌های جاری – بدهی‌های جاری

طبق فرمول بالا، ابتدا باید با مفهوم دارایی‌های جاری آشنا شویم. دارایی‌های جاری، دارایی‌هایی هستند که در طی سال مالی جاری یا دوره مالی مورد نظر شرکت، به صورت معقول و منطقی و نه خوش‌بینانه یا بدبینانه، قابل تبدیل به پول نقد هستند.

به طور قطع پول جزو دارایی‌های جاری به حساب می‌آید. همچنین سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدتی که به سادگی قابل فروش و تبدیل به نقدینگی هستند هم جزو دارایی‌های جاری محسوب می‌شوند. حتی موجودی انبار هم‌ زمانی که با افق زمانی کوتاه‌مدت قابل فروش و تبدیل به پول نقد باشد، در دسته دارایی‌های جاری قرار می‌گیرد.

نوع دیگر دارایی‌های جاری،حساب‌های دریافتنی است. حساب‌های دریافتنی مطالباتی هستند که در کوتاه‌مدت می‌توان آن‌ها را به پول نقد تبدیل کرد و حتی ممکن است اسناد تجاری دقیقی از آن‌ها در دست نباشد.

بدهی‌های جاری نیز همان تعهدات مالی شرکت هستند که باید در طول سال،‌ آن‌ها را اجرایی کند. طبق آن چه که گفتیم به تعبیری دیگر، سرمایه در گردش به باقی‌مانده‌ سرمایه‌ نقدی شرکت در بانک پس از کسر بدهی‌های جاری آن نیز گفته می‌شود. حال می‌توان گفت که سرمایه در گردش همان میزان واقعی دارایی‌های نقد یا نزدیک به نقد یک شرکت است و در واقع چیزی که هزینه‌ها و نیازهای روزمره یک شرکت را تأمین می‌کند. از این مفاهیم در تحلیل صورت‌های مالی شرکت‌ها نیز استفاده می‌شود.

نسبت سرمایه در گردش چیست؟

نسبت سرمایه در گردش از تقسیم دارایی فعلی شرکت بر بدهی جاری آن به دست می‌آید. عددی که در این نسبت نمایش داده می‌شود، نشان‌دهنده سلامت نسبی شرکت است. عدد به دست آمده نرخ سرمایه در گردش است.

این نرخ اگر بین ۱٫۲تا ۲ باشد، به این معنا است که شرکت‌ جریان نقدینگی چیست؟ نقدینگی لازم را برای پرداخت بدهی‌هایش دارد. اگر نرخ سرمایه در گردش شرکتی زیر ۱ باشد به این معنا است که شرکت سرمایه در گردش منفی دارد و به سختی ‌می‌تواند بدهی‌هایش را پرداخت کند و در صورتی که نرخ سرمایه در گردش بالای ۲ باشد به این معنا است که نقدینگی شرکت بسیار زیاد است و می‌تواند آن را در بخش‌های دیگر سرمایه‌گذاری کند. البته رقم بیشتر از ۲، همیشه نشانه خوبی نیست زیرا نشان‌دهنده این است که یا موجودی کالا بیش‌ از اندازه است یا شرکت پول نقد مازاد خود را سرمایه‌گذاری نکرده است. کارشناسان عموما بر این عقیده‌اند که نسبت سرمایه در گردش مابین ۱٫۲ و ۲٫۰ برای شرکت‌ها مناسب است.

سرمایه در گردش چه اهمیتی دارد؟

با نگاه جامع‌تر و سنجیده‌تر، سرمایه در گردش را می‌توان دماسنج سلامت مالی شرکت‌ها دانست. که هر اندازه فاصله‌ی بین دارایی‌ها و بدهی‌های کوتاه‌مدت شرکت‌ کمتر باشد نشان می‌دهد که شرکت از فرآیند کاری سالم‌تری برخوردار است. نقطه مقابل این مطلب زمانی است که میزان بدهی‌های شرکت از سرمایه آن بیشتر باشد که این به ‌آن معنا است که سرمایه در گردش شرکت منفی است و احتمال ورشکستگی شرکت بسیار زیاد است.

در اینجا لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم که گاهی ممکن است با منفی بودن سرمایه در گردش، یک کسب و کار همچنان به فعالیت خود ادامه دهد اما این وضعیت پایدار نمی‌ماند. درست مانند شخصی که خانه گران‌قیمتی دارد اما به علت ورشکستگی یا هر مسئله دیگری توان پرداخت مخارج روزمره خود را ندارد؛ این فرد پس از مدتی مجبور به نقل مکان به خانه‌ای ارزان‌تر می‌شود.

سرمایه در گردش، معیاری برای تشخیص میزان بهره‌وری کلی کسب ‌و ‌کار است زیرا در این مفهوم، مواردی مانند وجه نقد شرکت، حساب‌های دریافتنی، حساب‌های پرداختنی، میزان بدهی سالانه و جریان نقدینگی چیست؟ دیگر حساب‌های کوتاه‌مدت وجود دارد که مدیریت هر کدام از این موارد روند فعالیت‌های شرکت را مشخص می‌کند.

کاهش سرمایه در گردش شرکت نشان‌ می‌دهد که بدهی‌ها و هزینه‌های شرکت در حال افزایش است و شرکت در تلاش برای حفظ یا افزایش میزان فروش خود است؛ در حالی که افزایش آن نشانه‌ خوبی است و بیانگر کاهش بدهی‌ها و هزینه‌‌ها است.

کارشناسان بر این باورند که به ‌طور کلی میزان و زمان جریان نقدینگی شرکت، نشانه توانگری آن شرکت در عمل کردن به تعهدات و پرداخت بدهی‌هایش است و شرکتی موفق است که بتواند بین دارایی‌های جاری برای پرداخت بدهی‌های جاری، تعادل برقرار کند. البته به این علت که همواره بخشی از نقدینگی برای پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان و انجام کارهای شرکت مصرف می‌شود رسیدن به این تعادل کمی دشوار به نظر می‌رسد.

چه کسب و کارهایی به سرمایه در گردش زیاد نیاز دارند؟

به طور جریان نقدینگی چیست؟ معمول کسب‌ و کارهایی که به ‌صورت زنجیره‌‌وار به هم وابسته‌ هستند یا کسب و کارهای فصلی نسبت به کسب و کارهای سالانه به سرمایه در گردش بیشتری احتیاج دارند. در این گونه کسب و کارها لازم است که بدهی‌‌ها در موعد مقرر پرداخت شود چه مواقعی که شرکت فعالیت داشته باشد و چه نداشته باشد؛ در هر صورت این بدهی‌ها باید پرداخت شوند پس به همین منظور هر چه وجه نقد شرکت در بانک بیشتر باشد بهتر است. به عنوان مثال اگر محصول شرکتی در تابستان فروش خوبی داشته باشد و در زمستان در رکود فصلی قرار بگیرد. مدیر این شرکت برای ادامه کسب‌ و کار خود در فصول سرد مجبور است که از سرمایه در گردش بیشتری استفاده کند.

نکته دیگر این که سرمایه در گردش استاندارد در صنایع مختلف با هم متفاوت‌ است. برخی از صنایع، تجهیزات گران‌‌قیمتی دارند یا از روش‌های درآمدزایی متفاوتی استفاده می‌کنند و لازم است با توجه به شرایط‌شان رویکردی متفاوت در استفاده کردن از سرمایه در گردش خود داشته باشند. این کسب و کارها برای ساده‌تر کردن پرداخت هزینه‌های نقدی شرکت باید راهی را پیدا کنند تا علاوه بر ثابت نگه‌داشتن سرمایه در گردشِ شرکت، هزینه جاری زیادی به دنبال نداشته باشد. برای همین است که مقایسه سرمایه در گردش فقط در شرکت‌های مشابه در یک صنعت معنا می‌دهد و این مقایسه در هر صنعت نیز با توجه ‌به نرخ استاندارد آن صنعت ارزیابی می‌شود.

یکی دیگر از مزیت‌‌های عمده مقایسه این مفهوم، پیش‌بینی کردن بحران‌های مالی شرکت است؛ زیرا حتی شرکتی که منابع مالی و ثابت بسیار دارد، در مواقعی که نتواند دیون خود را پرداخت کند، ورشکست خواهد شد.

سخن آخر

گفتیم که از مفاهیم مهم حسابداری برای اداره یک کسب و کار، سرمایه در گردش است و از کسر بدهی‌های جاری یک شرکت از دارایی‌های جاری آن به دست می‌آید. در تعریفی ساده‌تر نام دیگر سرمایه، پول است و سرمایه در گردش به پولی گفته می‌شود که برای امور روزانه‌ شرکت صرف می‌شود. همان پولی که با آن امور روزانه انجام می‌شود یا همان پولی که شرکت آن را در بانک قرار می‌دهد تا در صورت لزوم، به ‌سرعت آن را به وجه نقد تبدیل کند. در حقیقت این مفهوم نمایانگر بهره‌وری عملیاتی یک شرکت است.

جریان آزاد نقدی چیست؟

جریان آزاد نقدی یا free cash flow از دو بخش تشکیل می‌شود.

1- جریان نقدی ورودی.
2- جریان نقدی خروجی.

جریان نقدی ورودی تمام وجوه نقدی است که به یک شرکت وارد می‌شود. برای مثال پولی که از فروش محصول به دست آمده، سود سپرده‌گذاری و پول حاصل از فروش یک دارایی، از عناصر جریان ورودی هستند.

در مقابل، تمام وجوه نقدی که از شرکت خارج می‌شوند، جریان نقدی خروجی هستند. پولی که برای خرید مواد اولیه پرداخت شده، دستمزد کارکنان، قبوض آب و برق و سود وام، مثال‌هایی از جریان خروجی هستند.

اگر تمام پول‌های خارج شده را از پول‌های وارد شده کم کنیم، به جریان آزاد نقدی می‌رسیم.

فرمول محاسبه جریان آزاد نقدی

یکی از فرمول‌هایی که برای جریان آزاد نقدی پذیرفته شده است، به این صورت تعریف می‌شود:

هزینه‌های سرمایه‌ای – جریان نقدی حاصل از عملیات = جریان آزاد نقدی

این فرمول، تا حدی ساده‌سازی شده است.

برای مثال اگر شما یک آبمیوه فروشی دارید، تمام پولی که از فروش آبمیوه حاصل شده، منهای پول‌هایی که برای خریدهای سرمایه‌ای مثل صندلی، آبمیوه‌گیری و دیگر نهاده‌های تولید پرداخت کرده‌اید، برابر می‌شود با جریان آزاد نقدی.

فرق جریان آزاد نقدی با سود خالص

شاید فکر کنید که این، همان سود خالص یک شرکت است. اما جریان نقدی با سود و زیان تفاوت دارد. در جریان آزاد نقدی، دریافت‌ها و پرداخت‌های غیرنقدی محاسبه نمی‌شوند.

مثلا ممکن است شما یک ملک 100 میلیون تومانی را با یک دستگاه 200 میلیون تومانی تاخت بزنید. در این حالت شما سود کرده‌اید. اما هیچ جریان نقدی‌ای به وجود نیامده است.

در جریان آزاد نقدی، دریافت‌ها و پرداخت‌های غیرنقدی محاسبه نمی‌شوند.

این اتفاق در کسب‌وکارهای کوچک بسیار رایج است. مثلا ممکن است دوست شما در طراحی گرافیک سایت به شما کمک کند و در مقابل، شما به او آموزش بورس بدهید. یا یک سال بدون این که پول نقدی در بیاورید، روی یک سایت کار کنید و ارزش این سایت بالا برود. در این حالت، کار بزرگی انجام داده‌اید. اما هنوز جریان وجه نقد در شرکت شما برقرار نشده است.

تاثیر جریان وجوه نقد در تحلیل بنیادی

فرض کنید جریان آزاد نقدی در یک شرکت، رشد کند. چه چیزی می‌تواند این تغییر را به‌وجود بیاورد؟ مثلا شاید وجوه دریافتنی با سرعت بیشتری وصول شوند. یعنی شرکت می‌تواند سریع‌تر از گذشته پول‌های حاصل از فروش را دریافت کند. این یک رخداد مثبت است.

اما شاید برعکس این ماجرا اتفاق بیفتد. مثلا شرکای تجاری شرکت، سریع‌تر از قبل پول‌هایشان را بخواهند. این یک خبر منفی است.

در این حالت نه میزان فروش شرکت تغییر کرده و نه مقدار سود یا زیان آن. اما از تفسیر صورت جریان وجوه نقد می‌شود به یک تغییر بنیادی (مثبت یا منفی) رسید.

محدودیت‌های جریان آزاد نقدی

تصور کنید یک شرکت به صورت پیوسته، سالانه معادل هزار میلیارد تومان جریان آزاد نقدی دارد. در یک سال به‌خصوص شرکت 500 میلیارد تومان را برای خرید تجهیزات جدید خرج می‌کند. در این سال جریان آزاد به شدت افت می‌کند. اما آیا اوضاع شرکت بد شده است؟ خیر.

برای همین شما نمی‌توانید با بررسی یک یا دو سال، به یک نتیجه کلی در مورد شرکت برسید. لازم است که چندین سال را بررسی کنید و همچنین مطمئن شوید که کاهش یا افزایش در جریان وجوه نقد، دلیل بنیادی خوبی داشته است.

با این وجود، اوضاع در شرکتی که هر سال مجبور است پول زیادی را برای خریدن تجهیزات صنعتی هزینه کند، چندان مساعد نیست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای سهم‌هایی که قیمتشان تابع عوامل بنیادی است (معمولا شرکت‌های بزرگ) رشد در جریان نقدی با رشد در قیمت سهام ارتباط معناداری نشان می‌دهد.

انواع جریان نقدی

جریان نقدی به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:

جریان وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی

برای مثال وقتی یک خودروساز، ماشین می‌فروشد؛ از فعالیت عملیاتی پول درآورده است.

جریان وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری

برای مثال وقتی شرکت پولش را در بانک می‌گذارد و سود می‌گیرد، از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری سود کرده است.

جریان وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های تامین مالی

برای مثال وقتی شرکت وام می‌گیرد، پول وارد شده به شرکت از فعالیت‌های تامین مالی حاصل شده است.

این که چند درصد از جریان آزاد نقدی از فعالیت‌های عملیاتی به‌دست می‌آید، موضوع بسیار مهمی از تحلیل بنیادی سهام است.

جریان نقدی از کجا می‌آید؟

یک شرکت ممکن است به دلایل مختلف پول نقد دریافت کند یا مجبور به پرداخت شود:

مفاد جریان وجوه نقد

جریان وجوه نقدی از مواردی تشکیل می‌شود که به موجب آن پولی به شرکت وارد یا از آن خارج شود.

استخر لیکوییدیتی چیست؟ لزوم استفاده از استخرهای نقدینگی

استخر لیکوییدیتی یا « Liquidity Pools» که به آن‌ استخر‌ نقدینگی نیز می‌گویند، در واقع استخرهایی از توکن‌ها هستند که در یک قرارداد هوشمند قفل شده‌اند. آنها برای تسهیل تبادل ارز‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و بطور گسترده توسط برخی از صرافی‌های غیرمتمرکز استفاده می‌شوند.

حتما شما هم در زمینه استخرهای نقدینگی سوال‌هایی از قبیل استخر لیکوییدیتی چیست ؟ چطور کار می‌کند؟ و چرا ما حتی در امور مالی غیرمتمرکز به آنها نیاز داریم؟ ما در این مقاله تمام این موارد را بررسی خواهیم کرد.

استخر لیکوییدیتی چیست؟

استخر لکوییدیتی مجموعه‌ای از توکن‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند است که نقدینگی را در مبادلات غیرمتمرکز فراهم می‌کند. این استخرها تلاش می‌کنند تا مشکلات ناشی از عدم نقدینگی در سیستم‌های مبادلات را کاهش دهند.

مبادلات غیرمتمرکزی که از منابع نقدینگی استفاده می‌کنند، همان مواردی هستند که از سیستم‌های مبتنی بر بازارساز خودکار استفاده می‌کنند. در چنین سیستم عامل‌های معاملاتی، دفتر سفارش سنتی با ذخیره نقدینگی از قبل تأمین شده، جایگزین می‌شود.

مزیت استفاده از استخرهای نقدینگی این است که نیازی به خریدار و فروشنده برای تصمیم‌گیری در مورد مبادله دو دارایی با قیمت معین نیست. در عوض از استخر نقدینگی که از قبل تأمین مالی شده استفاده می‌شود. به این ترتیب، معاملات در جفت‌ ارزهایی با کمترین نقدینگی نیز انجام می‌شود البته به این شرط که یک استخر لیکوییدیتی به اندازه کافی بزرگ وجود داشته باشد.

وجوه موجود در استخرهای نقدینگی توسط کاربران تأمین می‌شود. این کاربران از طریق کارمزد معاملات بر اساس درصد استخر لیکوییدیتی، درآمد غیر فعال از سپرده خود کسب می‌کنند. یکی از اولین پروتکل‌های استفاده از استخرهای لیکوییدیتی، « Bancor» بود، اما رفته رفته محبوبیت سیستم یونی سواپ «Uniswap» به طور گسترده‌ای افزایش یافت.

برخی دیگر از صرافی‌های معروف مانند «Balancer»، «Curve» و «SushiSwap» از استخرهای نقدینگی اتریوم استفاده می‌کنند. استخرهای نقدینگی این صرافی‌ها دارای توکن‌های « ERC-20» هستند.

استخر لیکوییدیتی چگونه کار می‌کند؟

در واقع یک استخر لیکوییدیتی منفرد، 2 توکن را در خود جای می‌دهد و هر استخر، بازار جدیدی را برای آن جفت توکن ایجاد می‌کند. DAI / ETH می‌تواند نمونه خوبی از استخر نقدینگی در یونی سواپ باشد.

وقتی یک استخر لیکوییدیتی جدید ایجاد می‌شود، اولین تأمین‌کننده نقدینگی، قیمت اولیه دارایی‌های موجود در مجموعه را تعیین می‌کند. وقتی نقدینگی به استخر عرضه می‌شود، تأمین‌کننده متناسب با میزان نقدینگی مورد نیاز خود، توکن‌‌های ویژه‌ای به نام توکن‌های LP دریافت می‌کند. هنگامی‌که معامله توسط استخر تسهیل می‌شود، سود به طور متناسب بین تمام دارندگان توکن LP توزیع خواهد شد. اگر تأمین‌کننده بخواهد نقدینگی اساسی خود را به علاوه هرگونه هزینه تعلق گرفته پس بگیرد، باید توکن‌های LP خود را بفروشد.

هر مبادله توکنی که یک استخر لیکوییدیتی آن را تسهیل می‌کند، منجر به تعدیل قیمت با توجه به الگوریتم قیمت‌گذاری می‌شود. البته میزان حرکت قیمت، متناسب با اندازه استخر است و به میزان بزرگی معامله بستگی دارد. هرچه استخر در مقایسه با یک معامله بزرگ‌تر باشد، تأثیر قیمت آن کاهش می‌یابد، بنابراین استخرهای بزرگ می‌توانند معاملات بزرگ‌تری را انجام دهند، بدون اینکه قیمت را بیش از حد جابه‌جا کنند.

مقایسه استخر لیکوییدیتی و ثبت سفارش

برای درک تفاوت استخرهای لیکوییدیتی، بیایید به بخش اصلی تجارت الکترونیک، یعنی ثبت سفارش، نگاهی بیندازیم. به زبان ساده، سفارشات ثبت شده مجموعه‌ای از سفارشات باز در حال حاضر، برای یک بازار مشخص است. سیستمی که سفارشات را با یکدیگر منطبق می‌کند، موتور انطباق نامیده می‌شود. موتور انطباق هر ثبت سفارش را روی هسته اصلی متمرکز می‌کند و این سبب تسهیل مبادلات می‌شود.

معامله دیفای، شامل معاملات بصورت زنجیره‌ای است، بدون اینکه یک منبع مالی متمرکز وجود داشته باشد. این مسئله هنگام ثبت سفارش، مشکلاتی را به وجود می‌آورد. هر معامله با ثبت سفارش به هزینه نیاز دارد که این مسئله انجام معاملات را بسیار گران می‌کند. مهم‌تر از همه، اکثر زنجیره‌های بلوکی توان مورد نیاز را برای معامله میلیاردها دلار در هر روز ندارند.

موارد استفاده از استخر لیکوییدیتی چیست ؟

محبوب‌ترین موارد استفاده از استخرهای لیکوییدیتی AMMها یا همان بازارساز خودکار (Automated Market Maker) است که تا کنون در مورد آن بحث کردیم. اما از استخرهای نقدینگی می‌توان به روش‌های مختلف استفاده کرد، که عبارتند از:

ییلد فارمینگ یا استخراج نقدینگی

استخر لیکوییدیتی اساس سیستم عامل‌های خودکار کسب بازده سالانه هستند، جایی که کاربران وجوه خود را به استخرها برای کسب سود واریز می‌کنند.

توزیع توکن‌های جدید در میان افراد مناسب، یک مشکل بسیار بزرگ برای پروژه‌های رمزنگاری است. استخراج نقدینگی یکی از موفقیت آمیزترین رویکردها بوده است. درواقع، توکن‌ها با استفاده از یک الگوریتم بین کاربرانی توزیع می‌شوند که توکن‌های خود را در یک استخر نقدینگی قرار می‌دهند. سپس، توکن‌های تازه ضرب شده، متناسب با سهم هر کاربر از استخر توزیع می‌شود.

توجه داشته باشید این حتی می‌تواند توکن‌هایی از سایر استخرهای نقدینگی باشد که توکن استخر نامیده می‌شوند. به عنوان مثال، اگر نقدینگی به یونی سواپ پرداخت کنید یا وجوهی را به کامپاند (Compound) وام دهید، توکن‌هایی دریافت می‌کنید که نشان دهنده سهم شما است. شاید بتوانید آن توکن‌ها را در یک استخر دیگر واریز کرده و بازپرداخت نمایید. این زنجیره می‌تواند پیچیده شود، زیرا پروتکل‌ها، توکن‌های استخر سایر پروتکل‌ها را در محصولات خود ادغام می‌کنند.

بیمه در برابر ریسک قرارداد هوشمند

قسمت عمد‌ه‌ای از اجرای این بخش، توسط استخرهای لیکوئیدیتی تأمین می‌شود.

استفاده از ترنچ

یکی دیگر از کاربردهای جالب توجه استخرهای نقدینگی، استفاده از ترنچ (tranche) است. این مفهومی است که از بازارهای مالی سنتی گرفته شده که شامل تقسیم محصولات مالی بر اساس ریسک و بازده آن‌ها است. ترنچ به تامین‌کنندگان نقدینگی اجازه می‌دهد تا مدل‌های ریسک و بازده سفارشی مورد نظر خود را انتخاب کنند.

ایجاد دارایی‌های مصنوعی در بلاک چین

یکی دیگر از مواردی که توسط استخر لیکوییدیتی امکان‌پذیر شده است، ایجاد دارایی‌های مصنوعی در بلاکچین می‌باشد. وجهی به عنوان وثیقه به یک استخر نقدینگی واریز شده و به یک اوراکل (Oracle-نوعی پایگاه داده) معتبر متصل می‌گردد. حال یک توکن مصنوعی برای خود خواهید داشت که به دارایی مورد نظر وابسته خواهد بود. البته این مشکل پیچیده‌تر از این توضیحات است، اما در بیان ساده، ایده اصلی همین است.

به احتمال زیاد کاربردهای بیشتری برای استخرهای لیکوییدتی وجود دارد که هنوز کشف نشده‌اند و همه جریان نقدینگی چیست؟ این‌ها به هوشمندی توسعه‌دهندگان دیفای مربوط می‌شود.

چرا به استخر لیکوییدیتی نیاز داریم؟

اگر با مبادلات رمزنگاری استاندارد مانند کوین‌بیس (Coinbase) یا بایننس (Binance) آشنا باشید، حتما دیده‌اید که معاملات آنها براساس ثبت سفارش انجام می‌شود. بورس‌های سهام سنتی مانند NYSE یا Nasdaq نیز بر همین اساس کار می‌کنند.

در این روش، خریداران و فروشندگان گرد هم می‌آیند و سفارشات خود را ثبت می‌کنند. خریداران یا پیشنهاد دهندگان سعی می‌کنند دارایی خاصی را با کمترین قیمت ممکن خریداری کنند. در حالی که فروشندگان سعی می‌کنند همان دارایی را با بالاترین قیمت ممکن بفروشند.

برای اینکه معامله انجام شود هم خریدار هم فروشنده باید روی قیمت به توافق برسند (یا با افزایش قیمت از طرف خریدار یا باکاهش قیمت از طرف فروشنده).

اما اگر کسی حاضر به سفارش خود در سطح قیمت عادلانه نباشد چه می‌کنید؟ اگر پول کافی برای خرید نداشته باشید چه می‌کنید؟

اینجاست که بازار سازان خودکار (AMM) روی کار می‌آیند. دراصل بازار سازان، ارگان‌هایی هستند که تمایل به خرید و فروش یک دارایی را راحت می‌کنند. این ارگان‌ها، نقدینگی را تامین کرده و کاربران همیشه می‌توانند معامله کنند (نیازی نیست منتظر قیمت از طرف مقابل باشند).

چون صرافی‌های متکی بر ثبت سفارش، همیشه سفارش‌های خرید و فروش خود را با توجه به نوسانات بازار تنظیم می‌کنند. درواقع بازار سازها کافی است که دارایی‌های خود را وارد استخر لیکوییدیتی کنند و بقیه کارها را به قراردادهای هوشمند بسپارند.

انواع مختلف استخر لیکوییدیتی چیست؟

معروف‌ترین استخر لیکوییدیتی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد «یونی جریان نقدینگی چیست؟ سواپ» است. یونی سواپ اساسی‌ترین شکل استخر نقدینگی است و لیکوییدیتی پول‌های دیگر از این استخر الگو برداری کرده و چند ایده جالب ارائه داده‌اند.

برای مثال «Curve» یک پلتفرم بازارساز خودکار محبوب (AMM) است که با حفظ هزینه‌های کم و افت قیمتی بسیار کم، فقط با استفاده از استخرهای نقدینگی متشکل از دارایی‌هایی که رفتار مشابهی دارند، راهی بسیار کارآمد برای تبادل رمزها ارائه می‌دهد.

بررسی خطرات استخر لیکوییدیتی

استخرهای لیکوییدیتی ریسک‌هایی دارند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضرر ناپایدار

اگر بخواهید برای بازارساز خودکار نقدینگی تأمین کنید، باید اطلاعات کافی درباره مفهومی به نام ضرر ناپایدار (impermanent loss) داشته باشید. به طور خلاصه، هنگامی که نقدینگی به AMM واریز می‌شود، امکان کم شدن ارزش دارایی وجود دارد. حال گاهی این ضرر بسیار ناچیز و گاهی بسیار زیاد است.

قرارداد هوشمند

خطر دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، خطرات قرارداد هوشمند است. وقتی وجوه خود را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنید، آن‌ها در استخر هستند. بنابراین، از نظر فنی هیچ واسطه‌ای به عنوان مالک وجوه وجود ندارد و تنها می‌توان قرارداد را متولی آن وجوه دانست. به عنوان مثال، اگر اشکال یا نوعی سوء استفاده از طریق وام‌های بدون نیاز به وثیقه (Flash loans) رخ دهد، امکان دارد وجوه استخر برای همیشه از بین برود.

اختیارات توسعه‌دهندگان

همچنین در مورد توسعه‌دهندگان، در پروژه‌هایی آنها اجازه تغییر قوانین حاکم بر استخر را دارند. گاهی اوقات، توسعه‌دهندگان می‌توانند یک کلید مدیریتی یا دسترسی‌های خاصی در کد قرارداد هوشمند داشته باشند. این مسئله به آنها امکان انجام کارهای مخربی را مانند کنترل منابع مالی موجود در استخر، می‌دهد.

جمع بندی

با مقاله استخرهای لیکوییدیتی چیست ، با آکادمی کیوسک همراه بودید. استخرهای لیکوییدیتی یکی از هسته‌های اصلی فناوری‌های موجود در دیفای است. استخر نقدینگی، معاملات غیر متمرکز، وام‌دهی، ییلد فارمینگ و مواردی از این دست را امکان‌پذیر می‌کند. این قراردادهای هوشمند همواره حضور قدرتمندی داشته و احتمالا در آینده این رویه ادامه خواهد داشت و شاهد رشد بیشتر انواع آن‌ها خواهیم بود.

لطفا نظرات و تجربه‌های خود را در مورد استخرهای نقدینگی، با تیم آکادمی کیوسک به اشتراک بگذارید.

صورت جریان وجوه نقد چیست ؟

صورت جریان وجوه نقد (Cash flow Statement) یکی از صورت‌های مالی است که داده‌های کلی مربوط به همه ورودی‌های نقدی‌ای را که یک شرکت از فعالیت‌های در حال انجام و منابع سرمایه‌گذاری‌‌های خارجی دریافت می‌کند، ارائه می‌دهد. همچنین شامل کلیه وجوه خروجی نقدی است که برای فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در یک دوره معین پرداخت می‌شود. به بیان ساده گزارش گردش وجوه نقد گزارشی از خلاصه جریانات مالی شرکت در یک دوره مالی است.

در این گزارش، جریانات ورود و خروج وجوه نقد در موارد زیر ارائه می‌شوند:

جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی:

فعالیت‌های عملیاتی شامل فعالیت‌های اصلی مولد درآمد عملیاتی در واحد تجاری است.

➕ جریانات ورود وجه نقد در فعالیت‌های عملیاتی:

• دریافت‌های نقدی حاصل از فروش و خدمات
• دریافت‌های نقدی حاصل از حق امتیاز و حق الزحمه و کارمزد و سایر درآمدهای عملیاتی

➖ جریانات خروج وجه نقد در فعالیت‌های عملیاتی:

• پرداخت‌های نقدی به فروشندگان کالا و خدمات
• پرداخت‌های نقدی به کارکنان واحد تجاری
• پرداخت‌های نقدی به ارائه‌دهندگان خدمات بیمه، تبلیغات و سایر خدمات مشابه

جریانات نقدی ناشی از بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختی بابت تأمین مالی:

در واحدهایی که فعالیت‌های اصلی و مستمر آن‌ها شامل سود سهام، سود پرداختی و سود تسهیلات به صاحبان سپرده‌ها باشد، دریافت‌‌ها و پرداخت‌های نقدی مرتبط با آن در صورت جریان وجوه نقد جزو فعالیت‌های عملیاتی طبقه‌بندی می‌شوند. کلیه مبالغ دریافتی و پرداختی در ارتباط با سود سهام، درآمد سرمایه‌گذاری و سود و کارمزد تامین مالی (تسهیلات دریافتی) جزو این سر فصل است.

➕ برخی از جریانات ورود وجه نقد در بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختی بابت تأمین مالی:

• سود کارمزد دریافتنی
• سود سهام دریافتنی

➖ برخی از جریانات خروج وجه نقد در بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختی بابت تأمین مالی:

• سود کارمزد پرداختنی
• سود سهام پرداختنی
• بخش هزینه‌های تامین جریان نقدینگی چیست؟ مالی اقساط اجاره به شرط تملیک پرداختنی

جریانات نقدی ناشی از مالیات بر درآمد:

در این ساختار، تنها پرداخت‌ها یا علی‌الحساب‌های پرداختی از مالیات بر درآمد و یا استرداد مبالغ پرداختی، گزارش شده و این قسمت، مالیات‌های تکلیفی و مستقیم را در برنمی‌گیرد.

➖ نمونه‌ای از جریانات خروج وجه نقد ناشی از مالیات بر درآمد:

• مالیات پرداختنی بابت عملکرد واحد تجاری

جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری:

این ساختار شامل جریان‌های نقدی مربوط به تحصیل و فروش سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت، دارایی‌های ثابت مشهود و دارایی‌های نامشهود است. علاوه بر این، پرداخت و وصول تسهیلات اعطایی به اشخاص مستقل از واحد تجاری نیز در این قسمت قرار می‌گیرد.

➕ برخی از جریانات ورود وجه نقد در فعالیت‌های سرمایه‌گذاری:

• دریافت‌های نقدی حاصل از فروش سرمایه‌گذاری در سهام اوراق مشارکت و اوراق قرضه
• دریافت‌های نقدی حاصل از فروش دارایی‌های ثابت مشهود و دارایی‌های نامشهود
• دریافت‌های نقدی مرتبط با اصل سپرده‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت بانکی
• دریافت‌های نقدی حاصل از وصول وام‌های پرداختنی

➖ برخی از جریانات خروج وجه نقد در فعالیت‌های سرمایه‌گذاری:

• پرداخت‌های نقدی جهت تحصیل سرمایه‌گذاری‌ها در سهام، اوراق مشارکت و اوراق قرضه
• پرداخت‌های نقدی جهت تحصیل دارایی‎‌های ثابت مشهود و دارایی‌های نامشهود
• سپرده‌گذاری نزد بانک‌ها در قالب سپرده‌های سرمایه‎‌گذاری بلندمدت
• وام‌های نقدی پرداختی به سایر اشخاص شامل قرض‌الحسنه

جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی:

منظور از فعالیت‌های تأمین مالی، مواردی است که منجر به تغییر ساختار سرمایه می‌شوند.

➕ برخی از جریانات ورود وجه نقد در فعالیت‌های تامین مالی:

• دریافت‌های نقدی حاصل از صدور سهام
• دریافت‌های نقدی حاصل از صدور اوراق مشارکت، اوراق قرضه، وام ها و سایر تسهیلات کوتاه‌مدت و بلندمدت

➖ برخی از جریانات خروج وجه نقد در فعالیت‌های تامین مالی:

• بازپرداخت اصل اوراق مشارکت، اوراق قرضه، وام‌ها و سایر تسهیلات دریافتی
• پرداخت بخش اصل اقساط و اجاره به شرط تملیک
• پرداخت هر گونه مخارج به جز سود تضمین شده و کارمزد پرداختی بابت تامین مالی

◀️ نکته ۱:

مطابق با جدیدترین نسخه تجدیدنظر شده استاندارد شماره ۲ حسابداری مربوط به سال ۱۳۹۷، صورت جریان وجوه نقد باید جریانات نقدی طبقه‌بندی شده را بر حسب فعالیت‌های عملیاتی، فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های تامین مالی گزارش کند و سایر موارد به صورت جداگانه افشا و به عنوان یکی از این دسته‌ها طبقه‌بندی شوند.

◀️ نکته ۲ :

مطابق با استانداردهای حسابداری معاملات غیرنقدی (معاملات بی تاثیر بر وجه نقد) در صورت جریان وجه نقد منعکس نمی‌شوند و فقط در صورت با اهمیت بودن در یادداشت‌های توضیحی به نحوی مناسب افشا می‌شوند.

روش‌های تهیه صورت جریان وجوه نقد :

محاسبه و تهیه صورت جریان وجوه نقد به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌گیرد:

🔵 روش مستقیم:

به موجب این روش، ناخالص وجوه نقد دریافتی و پرداختی بر حسب طبقات عمده افشاء می‌شود به طوریکه فعالیت‌های عملیاتی بر اساس جریان‌های نقدی ورودی و جریان‌های نقدی خروجی ناشی از عملیات به تفکیک گزارش می‌شوند. همچنین جریان‌های نقدی ورودی و خروجی که در سایر بخش‌ها نتوان طبقه بندی کرد در این بخش منعکس می‌شود. این روش انواع مختلفی از پرداخت‌ها و دریافتی‌های نقدی را گردآوری می‌کند که شامل: پول نقد پرداخت شده به تأمین‌کنندگان، دریافتی‌های وجوه نقدی از مشتریان و پول نقد پرداخت شده برای پرداخت حقوق است. این ارقام با استفاده از مقدار اولیه و مقدار ثانویه نقدینگی (در طول دوره مالی) موجود در انواع حساب‌های تجاری و بررسی کاهش یا افزایش خالص حساب‌ها محاسبه می‌شود.

روش مستقیم نسبت به روش غیرمستقیم نیازمند نیروی کار و سازماندهی بیشتری است. برای هر تراکنش نقدی نیاز به دریافت و پیگیری دریافت و برای پرداخت وجوه نقد نیز تراکنش‌ها می‎بایستی کنترل و ثبت گردد. این روش مناسب شرکت‌های نسبتاً بزرگ و امکانات مکانیزه و تراکنش‌های کم حجم ولی ارزش بالاست.

• گزارش گردش وجوه نقد به شیوه مستقیم با مشخص کردن منابع و مصارف در سیستم خزانه داری پیوست قابل تهیه است.

🔴 روش غیرمستقیم:

درآمد خالص و عوامل کاهش ارزش دو گزینه مورد توجه در روش غیرمستقیم هستند. در این روش فعالیت‌های عملیاتی بر اساس تعدیل سود عملیاتی و تبدیل آن به جریان وجوه نقد ناشی از عملیات گزارش می‌شود. به موجب این روش، سود یا زیان عملیاتی با انجام تعدیلاتی به خالص جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی تبدیل می‌شود. یکی از این تعدیلات، اثر معاملات و رویدادهایی است که دارای ماهیت غیرنقدی هستند. همچنین اثر اقلامی که در محاسبه سود یا زیان عملیاتی دوره جاری منظور شده باشد، لیکن جریان‌های نقدی مرتبط با آن‌ها در دوره‌های قبل حادث شده یا در دوره‌های آینده حادث خواهد شد و بالعکس نیز جزئی از این تعدیلات به شمار می‌رود.

از آنجاییکه این روش ساده‌تر است، بسیاری از مشاغل کوچک این رویکرد را بیشتر ترجیح می‎دهند.

• گزارش گردش وجوه نقد به صورت غیرمستقیم در گزارش‌های پارامتریک سیستم حسابداری پیوست تهیه می‌شود.

تفاوت روش مستقیم و غیرمستقیم تنها در ارائه بخش عملیاتی است و سایر بخش‌های صورت جریان وجوه نقد در هر دو روش یکسان است.

◀️ نکته ۳ :

مطابق با استانداردهای حسابداری اگر صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم تهیه شود باید صورت تطبیق سود (زیان) خالص عملیاتی با وجه نقد ناشی از فعالیت‌های عملیاتی در یادداشت‌های توضیحی همراه صورت‌های مالی افشا شود.