علم کندل استیک و الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال
باید بدانیم هیچ سیستم معامله گری وجود ندارد که فقط معاملات سودده تولید کند. تصمیمات اکثر معامله گران در بازار حاصل چند فاکتور اساسی است که شامل تجربیات شخصی، احساسات و توانایی فرد در تحلیل جریان گستردهای از اطلاعات است. این اطلاعات شامل دادههای تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، اخبار و … هستند. تحلیل تکنیکال برای معامله گران یکی از ابزارهای ارزشمند محسوب میگردد. نمودارهای کندل استیک – Candlestick یا شمعی ژاپنی یکی از منحصربهفردترین و دقیقترین روشهای این نوع از تحلیل است، به گونهای که میتوان گفت درک نمودارهای کندل استیک برای هر معامله گر ضروری است.
عامل اصلی حرکات قیمتی سهام احساسات و افکار الگوی کندلی چیست؟ معامله گران بازار است. نمودارهای شمعی ژاپنی میتوانند به راحتی تصویری ساده از احساسات بازار و در مجموع تمامی معامله گران را در اختیار ما قرار دهند. از دیگر مزایای این نوع از تحلیل تکنیکال، قابلیت بالا در تفسیر حرکات قیمتی سهام است.
در واقع چیزی که سبب محبوبیت این نوع از نمودارها گشته ارائه اطلاعات جامع در عین سادگی است.
علم کندل استیک تنها یک روش تحلیلی جهت تشخیص الگو نیست. بلکه این علم تعامل میان خریداران و فروشندگان را به روشنی نشان میدهد. تمام اطلاعات مورد نیاز جهت رسم نمودارهای کندل استیک شامل ۴ قیمت باز شدن، بسته شدن، بالاترین و پایینترین (open-close-high- low) است.
علم کندل استیک احتمالاً یکی از قدیمیترین اشکال تحلیل تکنیکال است و قدمت آن به اوایل الگوی کندلی چیست؟ قرن ۱۷ میلادی برمیگردد. زمانی که مانهیسا هما، تاجر ثروتمند ژاپنی، این روش را جهت تحلیل معاملات برنج ابداع کرد. در برخی منابع از مانهیسا هما با عنوان پدر علم کندل استیک یاد میشود. جالب است بدانید که او در سال ۱۷۵۵ کتابی را با عنوان ” The Fountain of Gold: The Three Monkey Record of Money ” نوشته است که احتمالاً اولین کتاب معامله گری تاریخ است. این یعنی تقریباً پیش از آنکه کشور کنونی ایالاتمتحده آمریکا وجود داشته باشد ژاپنیها در معاملات خود ازین علم بهره میبردهاند. متأسفانه معادل فارسی برای کتاب وجود ندارد.
مانهیسا هما در قالب این عنوان بیان میکند که یک معامله گر برای دستیابی به چشمه طلا باید از سه چیز دوری کند:
- شیطان را نبین.(محو تماشای روند صعودی یا نزولی در بازار نشو) چرا که تغییر روند بازار جریانی همیشگی دارد. شاید دلیل تأکید بیشتر تکنیکهای کندل استیک بر روی الگوهای بازگشتی در مقایسه با الگوهای ادامهدهنده نیز همین باشد.
- به شیطان گوش نده.(به اخبار گوش نده و با تکیه بر اخبار معامله نکن)
- با شیطان صحبت نکن.(پس از تحلیل در مورد معاملاتی که قصد اجرایشان را داری با دیگران صحبت نکن)( استیو نیسون، ۱۹۹۴)
در دسامبر سال ۱۹۸۹ استیو نیسون آمریکایی برای اولین بار علم نمودارهای شمعی ژاپنی را تحت عنوان مقالهای به جهان معرفی کرد.
بدنه کندل شمعی ژاپنی
در هر کندل، حد فاصل میان قیمت باز شدن و بسته شدن سهم را بدنه کندل مینامیم. ارتفاع بدنه اختلاف میان قیمت باز شدن و بسته شدن خواهد بود. بهصورت استاندارد اگر قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن کمتر باشد، بدنه توپر و نزولی و در صورتیکه قیمت بسته شدن بیشتر از قیمت باز شدن سهم باشد. بدنه توخالی یا صعودی خواهیم داشت.
سایه کندل شمعی ژاپنی
هر کندل میتواند شامل خطوطی در بالا یا پایین بدنه نیز باشد که سایه یا shadow نامیده میشود. این خطوط نشاندهنده بالاترین و پایینترین قیمتی است که در طول روز مورد معامله قرارگرفتهاند. در تحلیل کندل استیک این سایهها نشاندهنده هیجانات بازار است.
سایه بالایی: بالاترین قیمت
سایه پایینی پایینترین قیمت
هر کندل بسته به شکل خود نام خاصی دارد. در نتیجه تحلیل و تفسیر متفاوتی نیز خواهد داشت. بلندی و کوتاهی بدنه، داشتن یا نداشتن سایهها و یا بلندی و کوتاهی آنها، هرکدام اطلاعات خاصی را از بازار به ما منتقل میکند. با استفاده از تفسیر و تحلیل کندل امروز میتوان کندل فردای بازار را پیشبینی کرد.
شاید با داستان پرنده افسانهای ققنوس آشنایی داشته باشید. این پرنده در انتهای عمر خود در تلی از خاشاک میسوزد و از خاکسترش ققنوس تازهای حیات مییابد. در مورد کندلها نیز میتوان گفت کندل امروز از خاکستر کندل روز قبل ایجاد میگردد. به همین دلیل در علم کندل استیک هر کندل میتواند سناریوی محتمل خاصی را برای فردای بازار پیشبینی کند. الگوهای کندل استیک از یک یا چند کندل ( نهایتاً ۵ یا ۶ کندل) تشکیل میشوند.
این الگوها به دو دسته بازگشتی و ادامهدهنده تقسیم میشوند که در دوره آموزش بورس کالج تی بورس با برخی از آنها آشنا شدیم. در این سری مقالات به بررسی و معرفی سایر الگوهای کندل استیک میپردازیم.
الگوهای بازگشتی کندل استیک
۱- الگوی تک کندلی Belt hold نزولی
این الگو در انتهای روند صعودی تشکیل میشود. در این الگو قیمت آغازین با گپ (شکاف) رو به بالا باز میشود، در ادامه شاهد هیچ سایه بالایی نیستیم قیمت از نقطه آغاز رو به پایین حرکت کرده و بدنه نسبتاً بزرگی را ایجاد میکند. در تحلیل علم کندل استیک اگر سایه و بدنه این الگو فاصله گپ (شکاف) را پُر نماید میتواند نشانگر آغاز روند نزولی باشد.
۲- الگوی تک کندلی Belt hold صعودی
این الگو در روند نزولی تشکیل میشود. در این الگو قیمت آغازین با گپ (شکاف) رو به پایین باز میشود ،در ادامه شاهد هیچ سایه پایینی نیستیم. قیمت از نقطه آغاز رو به بالا حرکت کرده و بدنه نسبتاً بزرگی را ایجاد میکند. اگر سایه و بدنه این الگو، فاصله گپ (شکاف) را پُر نماید میتواند نشانگر آغاز روند صعودی باشد.
۳- الگو دو کندلی Matching High
این الگو در انتهای روند صعودی و از دو کندل تشکیل میگردد، بدین صورت که کندل روز اول یک کندل صعودی بلند است، کندل روز دوم نیز یک کندل صعودی بلند یا نیمه بلند (فول بادی، نیمه فول بادی) خواهد بود. اما قیمت بسته شدن کندل روز دوم تقریباً برابر با قیمت بسته شدن کندل روز اول است. نکته آخر این که دو کندل فاقد سایه بالایی بوده و یا سایه بالایی کوچکی خواهند داشت. در تحلیل و تفسیر علوم کندل استیک این الگو میتواند نشاندهنده تشکیل یک پیووت سقف و آغاز روند نزولی باشد.
۴- الگو دو کندلی Matching low
این الگو در انتهای روند نزولی و از دو کندل تشکیل میگردد. دقیقاً برعکس الگوی قبلی کندل روز اول یک کندل نزولی بلند، کندل روز دوم نیز کندل نزولی بلند یا نیمه بلند (فول بادی یا نیمه فول بادی) و قیمت بسته شدن کندل روز دوم تقریباً برابر با قیمت بسته شدن کندل روز اول است. دو کندل فاقد سایه پایینی یا دارای سایه پایینی کوچک خواهند بود. تشکیل الگو بیانگر ایجاد پیووت کف و آغاز روند صعودی خواهد بود.
۵- الگو دو کندلی هارامی متقاطع ( مادر و بچه متقاطع) نزولی
با الگوی هارامی در دوره آموزش بورس کالج تی بورس آشنا شدیم. اساس تشکیل این الگوی مادر و بچه یک کندل با بدنه بلند و کندل دوم با بدنه کوچکتر است. الگوی هارامی متقاطع در مقایسه با هارامی معمولی اعتبار بیشتری دارد؛ چراکه کندل دوم در هارامی متقاطع یک کندل دوجی است. درحالیکه در هارامی معمولی کندلی با بدنه کوچکتر است.
هرچه میزان شک و تردید بازار در کندل دوم بیشتر باشد احتمال برگشت بازار و اعتبار الگو نیز بیشتر میشود. همانطور که میدانیم کندل دوجی نشاندهنده تردید و دودلی بازار است. الگوی هارامی متقاطع نزولی در انتهای روند صعودی تشکیل میشود و میتواند نشاندهنده برگشت بازار و آغاز روند نزولی باشد.
۶- الگو دو کندلی هارامی متقاطع (مادر و بچه متقاطع) صعودی
این الگو در انتهای روند صعودی تشکیل میشود. کندل اول بدنه بلند یا فول بادی و کندل دوم یک کندل دوجی خواهد بود که در دل کندل اول جای میگیرد. به طور کلی در الگوی هارامی بدنه کندل اول همرنگ روند پیشین بازار خواهد بود. یعنی در روند صعودی بدنه کندل اول توخالی و در روند نزولی ، توپر خواهد بود.
۷- الگو دو کندلی MEETING LINES نزولی
به طول کلی الگوی MEETING LINES زمانی تشکیل میشود که کندلهایی با دو رنگ متفاوت و قیمت بسته شدن یکسان در کنار هم ایجاد میشوند. کندل اول بیانگر روند قبلی سهم و کندل دوم بیانگر احتمال تغییر روند است. در برخی از منابع این الگو به خطوط ضد حمله نیز معروف است. در نوع نزولی آن روز اول با یک کندل توخالی بلند برخورد میکنیم، در ابتدای روز دوم شاهد افزایش تقاضا خواهیم بود به گونهای که نقطه باز شدن سهم در قیمتهای بالاتر است اما در ادامه با افزایش عرضه قیمت بسته شدن در محدوده قیمت بسته شدن روز قبل قرار میگیرد.
۸- الگو دو کندلی MEETING LINES صعودی
در این الگو با شرایطی عکس الگوی قبل مواجهیم. پس در روز اول با یک کندل توپر بلند برخورد میکنیم. در حالیکه روز دوم اگرچه در ابتدا با افزایش عرضه مواجه میشویم اما در ادامه شاهد افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت خواهیم بود. به گونهای که قیمت بسته شدن کندل روز دوم برابر با قیمت بسته شدن کندل روز اول خواهد بود. این دو الگو میتوانند نشاندهنده تغییر روند قیمتی سهم باشند. اما نکته مهم اینجاست که هر دو نیازمند کندل تائید میباشند.
۹- الگو سه کندلی سه سرباز سفید
این الگو که در روند نزولی شکل میگیرد، از مجموعهای از کندلهای تو خالی بلند تشکیلشده است. اگر قیمت باز شدن هر کندل در میانه بدنه کندل قبلی باشد بهتر است. این حرکت صعودی پلهای بیانگر اتمام روند نزولی و آغاز روند صعودی خواهد بود.
۱۰- الگو سه کندلی سه کلاغ سیاه
این الگو دقیقاً برعکس الگوی سه سرباز سفید در روند صعودی شکل میگیرد و از سه کندل تو پر بلند تشکیل میشود. اگر قیمت باز شدن هر کندل در میانه بدنه کندل قبلی باشد بهتر است. وقوع این الگو از منظر هلم کندل استیک، پیامی واضح مبنی بر تغییر روند صعودی قیمت میباشد. (ال-موریس،۲۰۰۶)
طی دو دهه گذشته نمودارهای کندل استیک محبوبیت زیادی را در میان سرمایه گذاران و معامله گران کسب کردهاند. این نوع از تحلیل جهت پیشبینی روند قیمتی تنها در چند روز آینده سهم مناسب است. این در حالی است که سایر روشهای تحلیل تکنیکال میتوانند رفتار قیمتی سهم را در هفتهها یا ماههای آتی پیشبینی کنند.
در حقیقت میتوان گفت ارزش تحلیل الگوهای شمعی ژاپنی در ترکیب با سایر روشهای تحلیلی آشکار میشود و نمیتوان تنها با اکتفا به این نوع از تحلیل به معامله گری پرداخت. در استفاده از الگوهای کندل استیک توجه به این نکته ضروری است که الگوهای کندلی تنها در روندهای مشخصی از اهمیت برخوردارند؛ بنابراین پیش از بررسی آنها باید روند حرکات قیمتی سهم را تعیین کنیم. پس از آن با بررسی الگوهای کندل استیک میتوانیم رفتار معامله گران را با نزدیک شدن به نقاط حمایتی یا مقاومتی چارت تحلیل و تفسیر کرده و از این طریق رفتار آنها را در روزهای آتی پیشبینی نماییم.
نتیجهگیری
در حقیقت میتوان گفت که با استفاده از سایر روشهای تحلیل تکنیکال میتوان نقاط و نواحی مهم و حیاتی را بر روی چارت مشخص کرد و سپس با استفاده از علم کندل استیک نگرش و احساس بازار نسبت به این نواحی آشکار میشود.
میتوان گفت علم کندل استیک برای افرادی که تنها با دید سرمایهگذاری بلندمدت وارد بازار سهام میشوند کاربرد زیادی ندارد. این نوع از تحلیل تکنیکال ابزاری جهت معامله گری و تعیین دقیق نقاط ورود یا خروج در آن میباشد. به نظر شما در بازار سهام تفاوت میان دیدگاه سرمایهگذاری با معامله گری چیست ؟ شما کدام یک را ترجیح میدهید؟
کندل قیمت یا کندل استیک (Candlestick) چیست و چگونه تحلیل میشود؟
حتما شما هم تا کلمه ی بورس به گوشتان می خورد، تصاویر نمودارهای نامفهوم با خطوط زیاد و اعداد فراوان در ذهنتان تداعی میشود. ما در اینجا قصد داریم تا به شما نشان دهیم این نمودارها اصلا نامفهوم نیستند. به همین منظور می خواهیم شما را با یکی از کاربردیترین این نمودارها یعنی نمودار کندل استیک یا کندل قیمت (نمودار شمعی) آشنا کنیم؛ با ما همراه باشید.
کندل قیمت یا کندل استیک (Candlestick) چیست و چگونه تحلیل میشود؟
کندل قیمت یا کندل استیک ( Candlestick )
شرایط عجیب و غریب اقتصادی و عدم امنیت مالی باعث شده است تا مردم برای حفظ سرمایه های خود به بازار های سود ده روی بیاورند. گاهی مسکن، گاهی ماشین، گاهی دلار و حالا هم بورس. تب تند سرمایه گذاری در بورس باعث شده است تا مردم بعضا ناآگاهانه وارد این عرصه شده و سرمایه ی خود را از دست بدهند؛ از این رو سواد بورس داشتن و واقف بودن به زیر و بم این بازار می تواند ضامن حفظ سرمایه و سوددهی شما باشد.
حتما شما هم تا کلمه ی بورس به گوشتان می خورد، تصاویر نمودارهای نامفهوم با خطوط زیاد و اعداد فراوان در ذهنتان تداعی می شود. ما در اینجا قصد داریم تا به شما نشان دهیم این نمودار ها اصلا نا مفهوم نیستند. به همین منظور می خواهیم شما را با یکی از کاربردی ترین این نمودارها یعنی نمودار کندل استیک یا کندل قیمت (نمودار شمعی) آشنا کنیم.
کندل استیک (کندل قیمت) چیست و چه اجزایی دارد؟
کندل استیک یا نمودار شمعی، نوعی نمودار قیمت مورد استفاده در تحلیل تکنیکال است که قیمت های بالا، پایین، باز شدن و بسته شدن یک اوراق بهادار یا یک شاخص بورس را در یک دوره ی زمانی خاص، مشخص می کند. این نمودار در واقع از نمودار تجار برنج ژاپنی ایده برداری شده است که صدها سال قبل برای پیگیری نوسانات قیمت برنج و شتاب افزایشی یا کاهشی قیمت از آن استفاده می کردند. امروزه سرمایه گذاران با استفاده از نمودار کندل استیک اطلاعات مفیدی از چگونگی روند حرکتی قیمت یک سهام خاص به دست می آورند.
یک کندل استیک اجزای مختلفی دارد که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم:
بدنه ی اصلی یا Real body
سایه ها
نمودار کندل استیک چه اطلاعاتی به ما می دهد؟
برای ساخت یک نمودار کندل استیک، داده های شما باید شامل قیمت های باز شدن، بسته شدن، بالاترین قیمت و پایین ترین آن ها باشد. همانطور که قبلا هم به آن اشاره شد، یک نمودار شمعی از یک بدنه ی توپر یا تو خالی، به علاوه ی خطوط سایه یا دُم تشکیل شده است. بالای سایه بالایی، بالاترین قیمت و انتهای سایه ی پایینی، پایین ترین قیمت را نمایش می دهد.
در مقایسه با سایر نمودار ها، نمودار کندل استیک طرفدار بیشتری بین سرمایه گذاران دارد؛ چرا که استفاده از آن ساده است و به راحتی و با یک نگاه الگوی کندلی چیست؟ می توان به اطلاعات ارزشمندی نظیر ارتباط بین قیمت باز و بسته شدن و همچنین قیمت های بالا و پایین دست یافت. ارتباط بین قیمت باز و بسته شدن، اطلاعاتی حیاتی و به نوعی جوهره ی این نمودار است. نمودار های تو خالی یا سبز که قیمت بسته شدن بالاتری نسبت به قیمت باز شدن دارند، نشانگر فشار خرید و آن هایی الگوی کندلی چیست؟ که تو پر یا قرمز هستند که قیمت بسته شدن پایین تری نسبت به قیمت باز شدنشان دارند، نشانگر فشار فروش هستند.
تفاوت بدنه های بلند و کوتاه در کندل استیک
به طور کلی، هرچی بدنه بلندتر باشد، فشار خرید و فروش بیشتر است. در نقطه ی مقابل، بدنه ی کوتاه، نشانگر نوسان قیمت ناچیز و ثبات و رکود است. بدنه های بلند و تو خالی نشانگر فشار بالای خرید است. هر چقدر که بدنه بلندتر باشد، قیمت بسته شدن با قیمت باز شدن اختلاف بیشتری دارد و بالاتر است. این بدان معناست که قیمت به طرز چشمگیری از باز شدن تا بسته شدن افزایش یافته است و شدت خرید بالا بوده است.
در حالی که بدنه های تو خالی (سفید) الگوی کندلی چیست؟ عموما روند صعودی دارند ولی در کل این روند به موقعیت آن ها در تصویر تکنیکال گسترده تر بستگی دارد. پس از نزول های طولانی، بدنه های سفید بلند می توانند نشانگر یک نقطه ی بازگشت بالقوه یا مرحله ی حمایت باشند. اگر پس از یک صعود طولانی، خرید شدت بگیرد می تواند منجر به صعود بیشتر نیز بشود.
بدنه های بلند و توپر (سیاه ) نشانگر فشار بالای فروش است. هرچه بدنه ی سیاه بلندتر باشد، قیمت بسته شدن اختلاف بیشتری با قیمت باز شدن دارد و پایین تر است. این بیانگر آن است که قیمت ها پس از باز شدن به شدت کاهشی بوده اند و فروش شدت داشته است. بعد از یک صعود طولانی، یک بدنه ی سیاه بلند، می تواند نشانگر یک نقطه ی بازگشت یا مرحله ی مقاومت در آینده باشد.
به نوعی خاص از بدنه ها که سایه ندارند اصطلاحا Marubozu گفته می شود. این بدنه ها سایه های بالایی یا پایینی ندارند و قیمت های بالا و پایین مساوی با قیمت های باز و بسته شدن هستند. یک Marubozu سفید زمانی شکل می گیرد که قیمت باز شدن برابر با کف قیمت و قیمت بسته شدن برابر با سقف قیمت باشد.
این یعنی خریداران قیمت را از اولین معامله تا آخرین معامله کنترل کرده اند. یک Marubozu سیاه زمانی شکل می گیرد که سقف قیمت برابر قیمت باز شدن و کف قیمت برابر با قیمت بسته شدن باشد. این یعنی فروشندگان از اولین معامله تا آخرین آن ها قیمت را کنترل کرده اند. (3)
انواع سایه ها و معانی آن ها در کندل قیمت
سایه های بالایی و پایینی اطلاعات ارزشمندی درباره ی معاملات در اختیار افراد قرار می دهند. سایه های بالایی نشانگر قیمت های بالا و سایه های پایینی نشانگر قیمت های پایین هستند. بدنه هایی با سایه های کوتاه بیانگر آن است که بیشتر حجم معاملات در بازه های قیمتی نزدیک به قیمت های باز و بسته شدن انجام شده اند. بدنه هایی با سایه های بلند نشانگر آن است که سقف و کف قیمت ها با قیمت های باز و بسته شدن اختلاف فاحشی داشته اند.
بدنه هایی با سایه ی بالایی بلند و سایه ی پایینی کوتاه نشانگر آن است که خریداران بر قیمت ها تسلط داشته اند و توانسته اند آن ها را بالاتر ببرند ولی فروشندگان در نهایت مجبور شده اند قیمت ها را از بالاترین سطحشان مقداری پایین تر بیاورند. این تفاوت بین قیمت های سقف و کف باعث به وجود آمدن سایه های بالایی بلند می شود. برعکس، بدنه هایی با سایه ی بالایی کوتاه و سایه ی پایینی بلند بیانگر آن هستند که فروشندگان به قیمت ها تسلط داشته اند و توانسته اند آن هارا پایین بیاورند. با این حال، در انتها خریداران توانسته اند مقداری قیمت ها را بالا بکشند.
spinning tops نوع خاصی از کندل استیک ها هستند که هم سایه ی بالایی و هم سایه ی پایینی بلندی دارند ولی بدنه ی آن ها کوچک است. بدنه ی کوچک (چه توپر و چه تو خالی) ، نشانگر نوسان کم قیمت باز و بسته شدن از ابتدا تا انتها است ولی سایه های بلند نشانگر آن است که هر دوی فروشنده ها و خریداران فعال بوده اند. اگرچه قیمت ها با تغییر کمی باز و بسته شدند ولی با این حال در طول این مدت، قیمت ها به شدت بالا و پایین شدند. (3)
Doji ها نوع دیگری از کندل استیک ها هستند که اطلاعات مفیدی در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهند. Doji ها زمانی شکل می گیرند که قیمت باز و بسته شدن مساوی هم یا خیلی نزدیک به هم باشند. البته در این حالت طول سایه های بالایی و پایینی می تواند متفاوت باشد که در نهایت شکل یک کندل استیک می تواند به شکل یک صلیب یا صلیب برعکس و یا حتی علامت بعلاوه (+) در بیاید.
اطلاعاتی که کندل استیک ها در اختیار شما قرار نمی دهند!
کندل استیک ها ترتیب اتفاق افتادن وقایع را مشخص نمی کنند بلکه تنها نتیجه ی نهایی را درباره ی قیمت ها به نمایش می گذارند. در یک کندل استیک، قیمت های بالا و پایین مشخص است ولی ترتیب وقوع آن ها و میزان جهش آن ها هرگز آشکار نیست. عموما یک بدنه ی سفید و بلند نشان می دهد که قیمت در انتهای بازه ی زمانی صعودی بوده است، با این حال ترتیب رقم خوردن قیمت های سقف و کف می تواند اطلاعات مهم تری نیز به شما ارائه دهد.
برای مثال در تصویر زیر، قیمت ابتدا از سطح باز شدن نزولی کوتاه داشته و قیمت کف را شکل داده است. سپس با صعود خود قیمت سقف را مشخص کرده و با بازگشتی کوتاه قیمت بسته شدن را نمایش داده است. در مورد بعدی نیز ابتدا قیمت از سطح باز شدن صعود چشمگیری کرده است و قیمت سقف را شکل داده، ولی مجددا نزول فاحشی داشته و قیمت کف را مشخص کرده است. اما برای بار دیگر دوباره رشد کرده (نه به اندازه ی دفعه ی اول) تا قیمت بسته شدن را نمایش دهد.
انواع الگو های کندل استیک
1.الگوی اینگالف نزولی ( bearish )
این الگو سیگنال کاهش قیمت را اعلام می کند و می تواند چند کندل را در بر بگیرد. عموما بعد از یک یا چند دوره ی مثبت، به صورت یک یا چند منفی شدید ظاهر می شود.
2.الگوی سایه بلند (Long shadow pattern)
3.الگوی چکش ( Hammer patterns )
جمع بندی و نتیجه گیری
با توجه به جمیع نکات و شرایط حساسی که این روز ها درگیر آن هستیم، اینکه بخواهیم علاوه بر ریسک وارد شدن به دنیای سرمایه گذاری و بورس، ریسک ورود بدون دانش به این عرصه را هم به جان بخریم، کاری به شدت غیر عقلانی است. کندل استیک ها از آن دسته اطلاعاتی محسوب می شوند که هم ساده هستند و در عین حال اطلاعات مفیدی نیز به شما می دهند؛ همین ویژگی ها باعث می شود تا تسلط بر آن ها، امری ضروری باشد.
کندل استیک (Candlestick)
کندل استیک (به انگلیسی Candlestick)، الگوی کندلی چیست؟ به معنای شمعدان، نوعی نمودار قیمت است که قیمتهای بالا، پایین، بازشدن و بسته شده یک اوراق بهادار را در یک دوره زمانی مشخص نشان میدهد.
به دلیل شکل این نمودارها که شبیه شمع است، به آن کندل استیک یا شمعدان میگویند.
این نوع نمودار اولین بار توسط فروشندگان برنج در ژاپن استفاده میشد تا بتوانند قیمتهای بازار و شتاب قیمتی روزانه را صدها سال قبلتر از بکارگیری این نمودارها در بازارهای مالی جهان رصد کنند.
بخش میانی شمع با نام بدنه (real body) شناخته میشود و نشاندهنده این است که آیا قیمت بستهشدن بالاتر از قیمت باز شدن بوده است یا پایینتر از آن.
وقتی قیمت بستهشدن آن دارایی پایینتر از قیمت بازشدن باشد، بدنه شمع به زنگ تیره یا قرمز و وقتی که قیمت بستهشدن دارایی بالاتر از قیمت بازشدن آن باشد، بدنه شمع به رنگ سبز یا سفید نمایش داده میشود. این رنگها بستگی به تنظیمات نرمافزاری که این نمودار را رسم میکند دارد و میتواند به رنگهای متفاوت دیگری نیز نمایش داده شود.
سایههای شمعها نیز بالاترین و پایینترین قیمت روز را نشان میدهند.
یک کندل استیک میتواند متناسب با قیمتهای بازشدن، بستهشدن، قیمت بالا و پایین دارای انواع مختلفی باشد.
کندل استیکها احساسات و هیجانات سرمایهگذاران در بازار را به شکل تصویری در میآورند، به این ترتیب تحلیلگران تکنیکال میتوانند زمان مناسب خرید و فروش را با بررسی و تحلیل نمودارهای شمعی تشخیص دهند.
این نمودارهای شمعی که در حدود سال 1700 میلادی برای پیگیری قیمت برنج استفاده میشده اکنون یک تکنیک بسیار مناسب برای داراییهایی مانند سهام، معاملات فارکس و معاملات آتی محسوب میشوند.
بدنه سفید یا سبز شمع، نشاندهنده فشار قوی خرید در دوره زمانی مربوطه و معمولا نشاندهنده صعودی بودن قیمت است. با این حال صرفا نباید براساس این نشانهها تصمیمات خرید و فروش را گرفت و به سایر فاکتورهای تحلیل باید توجه شود.
برای مثال اگر همین شمع با بدنه بزرگ سفید در یک محدوده حمایت تشکیل شود، میتواند نشانهای قوی از بازگشت قیمت به سمت بالا باشد.
برعکس، شمعی با بدنه مشکی یا قرمز نشاندهنده فشار فروش است و اگر در محدوده مقاومت شکل بگیرد، احتمال شروع افت قیمت بیش از احتمال رشد خواهد بود.
یکی از الگوهای معمول و متداول برگشت قیمت در نمودارهای شمعی، تشکیل یک الگوی کندلی چیست؟ کندل با بدنه کوچک ولی مشکی است که سایه پایینی بلندی دارد. این الگو با نام «چکش» شناخته میشود که معمولا در کفهای قیمتی شکل میگیرد. این الگو نشان میدهد قیمت ابتدا افت زیادی داشته ولی بعد رشد کرده و نزدیک به قیمت بازشدن، بسته شده است.
الگوی متضاد «چکش» را میتوان الگوی «مرد دارآویز» (به انگلیسی hanging man) دانست. این الگو معمولا در سقف قیمت تشکیل میشود. بدنه شمع کوچک و سایه بلندی در بالای شمع قرار دارد.
بیشتر معاملهگران در بازارهای مالی از کندل استیکها برای شناسایی کفها و سقفهای قیمت استفاده میکنند.
آموزش الگوهای کندل استیک
سه نموداری که در تحلیل تکنیکال بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از: نمودار خطی، نمودار میلهای و نمودار شمعی – ژاپنی
در این فایل آموزشی ما به بررسی رازهای نمودار شمعی ژاپنی میپردازیم.
یک معاملهگر معروف به نام «هوم ما» دریافت قیمتها در بسیاری از مواقع تحت تاثیر احساسات معاملهگران تغییر میکند؛ از این رو در معاملات خود نمودار شمعی را مورد استفاده قرار میداد؛ چرا که این نمودار به نحوی نشاندهنده احساسات بازار است. نمودارهای شمعی در سال 1990 مورد توجه آقای «استیو نیسون» قرار گرفت و توسط ایشان به غرب معرفی شد.
در نمودار خطی تفاوتی در مناطق مختلف نمودار را شاهد نیستیم؛ چرا که فقط قیمت بسته شدن در این نمودار مطرح است و در نمودار میلهای که قیمتهای متفاوت ازجمله بازو بسته شدن قیمت در بازه زمانی موردنظر نشان داده میشود تشخیص این اطلاعات به راحتی نیست. اما در نمودار شمعی گویی این اطلاعات به صورت برجسته از نمودار جدا شده و در ذهن معاملهگر نقش میبندد.
این اصطلاح در واژهنامه جامع بورسینس منتشر شده است.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
انواع الگوهای سه کندلی در بازار بورس
در مقالههای قبل درمورد ” الگوهای شمعی تک کندلی و دو کندلی” و استفاده آن در بازار بورس صحبت کردیم. هر مبحث الگوهای تک شمعی و الگوهای دو شمعی طی دو مقاله توسط تیم تهیه محتوای رشد مستمر ارائه گردید. در این مقاله می خواهیم دربارهی الگوهای سه کندلی در بازار بورس توضیحاتی را خدمت شما ارائه کنیم. آموزش مبحث الگوهای شمعی یکی از مباحث پایهای جهت ورود به بازار بورس می باشد که لازم است فرد در این زمینه متبحر گردد.
1. الگوهای تک شمعی
2. الگوهای دو شمعی
3. الگوهای سه شمعی
همانطور که از نام این الگوهای شمعی مشخص است جهت شناسایی الگوهای سه کندلی نیاز به وجود سه کندل می باشد که با توجه به رابطهی این دو کندل با همدیگر و شرایط روند بازار بورس نامگذاری می شوند. از جملهی این الگوهای سه کندلی می توان به الگوهای زیر اشاره کرد:
1-3- الگوی ستاره صبحگاهی (Morning Star)
یکی از الگوهای سه کندلی، الگوی ستاره صبحگاهی است. این الگوی بازگشتی در کف بازار شکل می گیرد و باعث تغییر جهت بازار می گردد. برای شکل گیری این الگو احتیاج به حداقل سه شمع می باشد. اولین شمع نزولی و سپس یک ستاره در قعر نمودار شکل می گیرد و بعد از آن یک شمع صعودی که باعث تغییر جهت بازار می گردد دیده می شود. شمع ستاره بیانگر دودلی و عدم تصمیم گیری خریداران و فروشندگان می باشد. اگر بین این شمع ها گپ و فاصله وجود داشته باشد بر اعتبار این الگو افزوده می شود. نمایی از الگوی صبحگاهی را در نماد ثنوسا در تایم فریم روزانه در شکل زیر به نمایش درآمده است.
الگوی صبحگاهی را در نماد ثنوسا
2-3- الگوی ستاره عصرگاهی (شامگاهی) (Evening Star)
الگوی ستاره عصرگاهی نیز یک الگوی بازگشتی می باشد. با این تفاوت که در سقف بازار شکل می گیرد و باعث تغییر جهت بازار از صعودی به نزولی می گردد. برای شکل گیری این الگو نیز احتیاج به حداقل سه شمع می باشد. اولین شمع صعودی و سپس یک ستاره در قله نمودار شکل می گیرد. و بعد از آن یک شمع نزولی که باعث تغییر جهت بازار می گردد دیده می شود. این الگو بیانگر دودلی و عدم تصمیم گیری خریداران و فروشندگان می باشد. اگر بین این شمع ها گپ و فاصله وجود داشته باشد بر اعتبار این الگو افزوده می شود.
نکات قابل توجه در این الگو:
اگر بین شمع اول و دوم و همچنین بین شمع دوم و سوم گپ وجود داشته باشد بر اعتبار این الگو افزوده می شود. و هر چه میزان این گپ بیشتر شود بر میزان اعتبار آن افزوده می شود.
هر چه بدنه شمع سوم در بدنه شمع اول بیشتر نفوذ کند بر اعتبار این الگو افزوده می شود.
هر چه میزان حجم معاملات در شمع اول کمتر و در شمع سوم زیادتر باشد بر اعتبار این الگو افزوده می شود.
اگر به جای شمع ستاره، حالت دوجی به خود بگیرد، قدرت الگو افزایش خواهد یافت.
نمایی از الگوی ستاره عصرگاهی در نماد ثنوسا در تایم فریم روزانه را در شکل زیر می بینید.
الگوی عصرگاهی در نماد ثنوسا
3-3- الگوی بچه رها شده (Abandoned Baby Pattern)
الگوی بچه رهاشده یکی از انواع الگوهای ترکیبی سه شمعی می باشد. تشکیل این الگو در بازار بندرت رخ می دهد. پس از روند صعودی یا نزولی و بعد از تشکیل شمع صعودی قوی یا نزولی قوی تا شمع بعدی شکافی صعودی تشکیل می شود. نحوه ی بسته شدن شمع بعدی معمولا به صورت ستاره یا دوجی است با بسته شدن بدنه ی شمع سوم که به صورت نزولی یا صعودی رخ می دهد، اخطاری مبنی بر اتمام روند قبلی و شروع روند جدید صادر می گردد. به عبارت دیگر در دو الگوی ستاره صبحگاهی و شامگاهی چنانچه شمع وسطی با فاصله باز شود در این حالت به این الگوها می توان الگوی بچه رها شده اطلاق نمود. پس این الگوی بازگشتی را می توان در انتهای دو روند صعودی و نزولی بازار مشاهده نمود. وجه تسمیه این الگو نیز از فاصله ای که بین کندل های طرفین با شمع وسطی ایجاد شده است، نشات می گیرد.
4-3- الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
یکی دیگر از الگوهای بازگشتی، الگوی سه کلاغ سیاه می باشد که در انتهای یک روند صعودی شکل می گیرد یا می تواند پس از یک دوره رکود در میانه روند نزولی تشکیل شود و منجر به تداوم روند نزولی قبلی شود. در این الگو بعد از یک روند صعودی به سه کندل نزولی بر می خوریم که بدنه شان داخل هم فرو رفته است. سقف کندل ها نیز پله پله پایینتر رفته است اندازه کندل ها نباید به ترتیب کوچک تر شود وگرنه نشانگر اصابت قیمت با یک سد حرکتی خواهد بود.
الگوی سه کلاغ سیاه در نماد ثنوسا در تایم فریم روزانه در شکل زیر به نمایش درآمده است.
5-3- الگوی سه سرباز سفیدپوش (Three Advancing White Soldiers)
یکی دیگر از الگوهای بازگشتی می باشد که در انتهای یک روند نزولی شکل می گیرد یا می تواند پس از یک دوره رونق در میانه روند صعودی شکل گیرد و منجر به تداوم روند صعودی قبلی شود. این الگو شامل سه کندل متوالی با بدنهای بلند میباشد که کندل دوم در بدنه کندل قبلی باز میشود و در بالای همان کندل بسته میشود. و کندل سوم نیز به همین صورت در بدنه کندل دوم باز و در بالای بدنه کندل دوم بسته میشود. این کندلها نباید دارای سایهای بلند باشند همچنین مورد ایدهآل این است که هر کندل در بدنه کندل قبلی باز شود.
در شکل زیر الگوی سه سرباز سفید پوش را در نماد کترام در تایم فریم روزانه مشاهده می کنید.
الگوی سه سرباز سفید پوش را در نماد کترام
6-3- الگوی برج سقف (Tower Tops)
الگوی برج سقف، یک الگوی بازگشتی است. این الگو در روند صعودی پس از چند کندل بزرگ صعودی پدیدار می شود. قیمت پس از یک دوره که بالا می رود، سپس سرعت آن کم شده و آرام آرام شروع به نزول می کند. در این الگو پس از شمع های صعودی بلند چند کندل با بدنه کوتاه یا دوجی شکل می گیرد و سپس بازار شروع به نزول می کند. شکل کلی این الگو مانند عدد 8 است.
در شکل زیر الگوی برج سقف را در نماد خساپا در تایم فریم روزانه مشاهده می کنید.
الگوی برج سقف را در نماد خساپا
7-3- الگوی برج کف (Tower Bottoms)
این الگو نیز یک الگوی بازگشتی در انتهای یک روند نزولی می باشد. الگوی برج کف در قعر نمودار ایجاد می شود. بعد از یک یا چند شمع بزرگ سیاه، بازار کمی آرام می شود و از سرعت روند نزولی بازار کاسته می شود. پس از تغییر روند بازار و تشکیل کندل های با بدنه کوچک یا دوجی یک یا چند شمع بزرگ صعودی شکل می گیرد که نتیجه آن تشکیل الگوی برج کف می باشد. شمع های بلند دو طرف آن یک برج کف را تشکیل می دهند. شکل کلی این الگو مانند عدد 7 است.
در شکل زیر الگوی برج کف را در نماد بترانس در تایم فریم روزانه مشاهده می کنید.
الگوی برج کف در نماد بترانس
در صورتیکه تمایل دارید راجع به تحلیل حجم معاملات سهام در بورس بیشتر بدانید میتوانید از لینک زیر استفاده کنید:
اقدامک:
به نمودارهای مختلف سهامتان سر بزنید و الگوهای شمعی ذکر شده را مورد بررسی قرار دهید. سعی کنید الگوهای شمعی را در نمودارها پیدا کنید و عملکرد الگوها را مورد بررسی قرار دهید. آیا الگوها درست عمل کردهاند یا اعتبار خود را از دست دادهاند؟
امیدوارم مطالب ارائه شده برایتان مفید بوده باشد و مورد توجه تان قرار گرفته باشد.
خوشحال خواهیم شد که نظراتتان را نسبت به مطالب سایت، با ما در میان بگذارید.
کندل استیک (Candlestick)
کندل استیک (به انگلیسی Candlestick)، به معنای شمعدان، نوعی نمودار قیمت است که قیمتهای بالا، پایین، بازشدن و بسته شده یک اوراق بهادار را در یک دوره زمانی مشخص نشان میدهد.
به دلیل شکل این نمودارها که شبیه شمع است، به آن کندل استیک یا شمعدان میگویند.
این نوع نمودار اولین بار توسط فروشندگان برنج در ژاپن استفاده میشد تا بتوانند قیمتهای بازار و شتاب قیمتی روزانه را صدها سال قبلتر از بکارگیری این نمودارها در بازارهای مالی جهان رصد کنند.
بخش میانی شمع با نام بدنه (real body) شناخته میشود و نشاندهنده این است که آیا قیمت بستهشدن بالاتر از قیمت باز شدن بوده است یا پایینتر از آن.
وقتی قیمت بستهشدن آن دارایی پایینتر از قیمت بازشدن باشد، بدنه شمع به زنگ تیره یا قرمز و وقتی که قیمت بستهشدن دارایی بالاتر از قیمت بازشدن آن باشد، بدنه شمع به رنگ سبز یا سفید نمایش داده میشود. این رنگها بستگی به تنظیمات نرمافزاری که این نمودار را رسم میکند دارد و میتواند به رنگهای متفاوت دیگری نیز نمایش داده شود.
سایههای شمعها نیز بالاترین و پایینترین قیمت روز را نشان میدهند.
یک کندل استیک میتواند متناسب با قیمتهای بازشدن، الگوی کندلی چیست؟ بستهشدن، قیمت بالا و پایین دارای انواع مختلفی باشد.
کندل استیکها احساسات و هیجانات سرمایهگذاران در بازار را به شکل تصویری در میآورند، به این ترتیب تحلیلگران تکنیکال میتوانند زمان مناسب خرید و فروش را با بررسی و تحلیل نمودارهای شمعی تشخیص دهند.
این نمودارهای شمعی که در حدود سال 1700 میلادی برای پیگیری قیمت برنج استفاده میشده اکنون یک تکنیک بسیار مناسب برای داراییهایی مانند سهام، معاملات فارکس و معاملات آتی محسوب میشوند.
بدنه سفید یا سبز شمع، نشاندهنده فشار قوی خرید در دوره زمانی مربوطه و معمولا نشاندهنده صعودی بودن قیمت است. با این حال صرفا نباید براساس این نشانهها تصمیمات خرید و فروش را گرفت و به سایر فاکتورهای تحلیل باید توجه شود.
برای مثال اگر همین شمع با بدنه بزرگ سفید در یک محدوده حمایت تشکیل شود، میتواند نشانهای قوی از بازگشت قیمت به سمت بالا باشد.
برعکس، شمعی با بدنه مشکی یا قرمز نشاندهنده فشار فروش است و اگر در محدوده مقاومت شکل بگیرد، احتمال شروع افت قیمت بیش از احتمال رشد خواهد بود.
یکی از الگوهای معمول و متداول برگشت قیمت در نمودارهای شمعی، تشکیل یک کندل با بدنه کوچک ولی مشکی است که سایه پایینی بلندی دارد. این الگو با نام «چکش» شناخته میشود که معمولا در کفهای قیمتی شکل میگیرد. این الگو نشان میدهد قیمت ابتدا افت زیادی داشته ولی بعد رشد کرده و نزدیک به قیمت بازشدن، بسته شده است.
الگوی متضاد «چکش» را میتوان الگوی «مرد دارآویز» (به انگلیسی hanging man) دانست. این الگو معمولا الگوی کندلی چیست؟ در سقف قیمت تشکیل میشود. بدنه شمع کوچک و سایه بلندی در بالای شمع قرار دارد.
بیشتر معاملهگران در بازارهای مالی از کندل استیکها برای شناسایی کفها و سقفهای قیمت استفاده میکنند.
آموزش الگوهای کندل استیک
سه نموداری که در تحلیل تکنیکال بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از: نمودار خطی، نمودار میلهای و نمودار شمعی – ژاپنی
در این فایل آموزشی ما به بررسی رازهای نمودار شمعی ژاپنی میپردازیم.
یک معاملهگر معروف به نام «هوم ما» دریافت قیمتها در بسیاری از مواقع تحت تاثیر احساسات معاملهگران تغییر میکند؛ از این رو در معاملات خود نمودار شمعی را مورد استفاده قرار میداد؛ چرا که این نمودار به نحوی نشاندهنده احساسات بازار است. نمودارهای شمعی در سال 1990 مورد توجه آقای «استیو نیسون» قرار گرفت و توسط ایشان به غرب معرفی شد.
در نمودار خطی تفاوتی در مناطق مختلف نمودار را شاهد نیستیم؛ چرا که فقط قیمت بسته شدن در این نمودار مطرح است و در نمودار میلهای که قیمتهای متفاوت ازجمله بازو بسته شدن قیمت در بازه زمانی موردنظر نشان داده میشود تشخیص این اطلاعات به راحتی نیست. اما در نمودار شمعی گویی این اطلاعات به صورت برجسته از نمودار جدا شده و در ذهن معاملهگر نقش میبندد.
این اصطلاح در واژهنامه جامع بورسینس منتشر شده است.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
دیدگاه شما