روانشناسی الگوهای شمعی در بورس و انواع آنها
در این مقاله ابتدا به بررسی کندل های ماروبوزو، فرفره و دوجی پرداخته می شود و از لحاظ روانشناسی، دلیل شکل گیری این الگوهای تک کندلی بررسی می شود. در پایان این مقاله نیز انواع الگوهای شمعی در بورس معرفی می شوند تا در مقاله های بعدی بتوان به صورت دقیق تر به بررسی هر الگو پرداخت. با ما همراه باشید.
در نمودارهای شمعی، برای هر کندل تنوع بسیار زیادی از لحاظ طول بدنه و همچنین طول سایه های پایینی و بالایی وجود دارد. باید توجه داشت که برای بررسی کندل ها، واژه های کوتاه، متوسط و بلند به صورت نسبی می باشند و همواره هر کندل با کندل های قبلی خود مقایسه می شود. در شکل 1، یک کندل صعودی همراه با بدنه اصلی، سایه های بالا و پایینی و اطلاعات مختلف قیمتی آورده شده است. در صورتی که قیمت آخرین معامله (قیمت بسته) بیشتر از قیمت اولین معامله (قیمت باز) باشد، کندل صعودی خواهد بود و معمولا در نرم افزارهای مختلف تحلیل تکنیکال، چنین کندلی با رنگ سفید یا سبز و یا حتی آبی نشان داده می شود. از طرفی اگر قیمت آخرین معامله کمتر از قیمت اولین روانشناسی کندلها معامله باشد، چنین کندلی نزولی خواهد بود و در نرم افزارهای مختلف تحلیل تکنیکال با رنگ مشکی یا قرمز نشان داده می شود. باید توجه داشت که در بازار سرمایه برخلاف بازارهای بین المللی، قیمت آخرین معامله با قیمت پایانی متفاوت می باشد.
شکل 1- اجزای یک کندل ژاپنی
اندازه بدنه اصلی و همچنین نحوه شکل گیری سایه های بالایی و پایینی هر کندل، از لحاظ روانشناسی روانشناسی کندلها و خرد جمعی اهالی بازار، دلایل متعددی دارد که در ادامه این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم.
بدنه های بلند در مقایسه با بدنه های کوتاه
به روزهایی که اختلاف بین قیمت اولین معامله و آخرین معامله زیاد باشد، روزهای بزرگ یا بلند گفته می شود و به کندل های دارای چنین بدنه های بلندی، کندل بلند گفته می شود. از طرفی به روزهایی که اختلاف بین قیمت اولین معامله و آخرین معامله کم باشد، روزهای کوچک یا کوتاه گفته می شود و به کندل های دارای چنین بدنه های کوتاهی، کندل کوتاه گفته می شود. بایستی توجه داشت که این نوع نامگذاری، به صورت ساده بر اساس طول بدنه صورت گرفته و در آن سایه های بالایی یا پایینی مد نظر قرار نمی گیرد.
شکل 2- کندل با بدنه کوتاه و بلند
به طور کلی، کندل های با بدنه بلند، نشان دهنده قدرت زیاد خریدارها یا فروشنده ها و همچنین شمع های با بدنه کوتاه، نشان دهنده تثبیت قیمت می باشند. اگر شمع های بلند، بدنه سفید داشته باشند، نشان دهنده این موضوع است که فشار زیادی برای خرید وجود دارد و در صورتی که در انتهای یک روند نزولی، در محدوده حمایتی معتبر، جنین کندلی را شاهد باشیم، می توانیم انتظار رشد قیمت را داشته باشیم. در صورتی که چنین کندلی در محدوده حمایتی معتبر شکل نگیرد، نمی توان برداشت خاصی از آن کرد و حتی ممکن است چند روز معاملاتی بعد، افت قیمت را هم شاهد باشیم.
از طرفی کندل های با بدنه مشکی بلند، حاکی از این موضوع است که فشار زیادی برای فروش وجود دارد و در صورتی که در انتهای یک روند صعودی، در محدوده مقاومتی معتبر، چنین کندلی را شاهد باشیم، می توانیم بعد از آن انتظار افت قیمت را داشته باشیم اما اگر چنین کندلی در محدوده مقاومتی معتبر، شکل نگیرد، نمی توان برداشت خاصی از آن کرد و حتی ممکن است با فاصله زمانی کمی از شکل گیری این کندل، شاهد رشد قیمت باشیم. در صورتی که در یک روند نزولی، شاهد بک کندل با بدنه مشکی بلند باشیم، می توان از آن اضطراب و ترس ناگهانی فعالان بازار را برداشت کرد.
1- کندل یا الگوی ماروبوزو (Marubozu)
الگوی ماروبوزو از الگوهای شمعی در بورس می باشد و به کندل هایی که دارای بدنه بلند می باشند و سایه های بالایی یا پایینی ندارند، گفته می شود. البته باید توجه داشت که گاهی اوقات الگوی ماروبوزو دارای سایه های کوتاهی در بالا یا پایین می باشد اما در صورتی که سایه های بالایی و پایینی وجود نداشته باشد، قدرت کندل بیشتر خواهد بود. کندل ماروبوزو با بدنه سفید (ماروبوزو سفید) زمانی شکل می گیرد که قیمت اولین معامله برابر با قیمت پایینی (Low) و قیمت آخرین معامله برابر با قیمت بالایی (High) باشد. از طرفی کندل ماروبوزو با بدنه مشکی زمانی شکل می گیرد که قیمت اولین معامله برابر با قیمت بالایی و قیمت آخرین معامله برابر با قیمت پایینی باشد. در شکل 3 انواع کندل های ماروبوز آورده شده است.
شکل 3- انواع کندل های ماروبوزو
سایه های بلند در مقایسه با سایه های کوتاه
کندل های با سایه های کوتاه، نشان می دهند که بیشتر معاملات در محدوده قیمت های اولین معامله و آخرین معامله صورت گرفته اند و شمع های دارای سایه های بلند، نشان دهنده این موضوع هستند که معاملات برای مدتی با قیمت های اولین معامله و آخرین معامله فاصله زیادی گرفته اند. در شکل 4، دو کندل با سایه های بلند بالایی و پایینی آورده شده است.
شکل 4- کندل های دارای سایه های بلند بالایی و پایینی
کندل های دارای سایه های بلند بالایی و کوتاه پایینی حاکی از این موضوع هستند که ابتدا خریداران بر فروشندگان غالب و موجب رشد قیمت شده اند اما در نهایت فروشندگان بر خریداران غالب شده و در پایان روز معاملاتی موجب افت قیمت و نزدیک شدن قیمت آخرین معامله به قیمت اولین معامله شده اند. از طرفی کندل های دارای سایه های بلند پایینی و کوتاه بالایی نشان دهنده این موضوع هستند که ابتدا فروشندگان بر خریداران غالب و افت قیمت را موجب شده اند اما در ادامه خریداران موفق به غلبه بر فروشندگان شده اند و در نهایت در پایان روز معاملاتی، با نزدیک شدن قیمت آخرین معامله به قیمت آغازین، سایه بلند پایینی شکل گرفته است.
2- کندل فرفره (Spinning Tops) از الگوهای شمعی در بورس
کندل هایی که دارای سایه های بلند بالایی و پایینی و همچنین بدنه اصلی کوچکی می باشند، فرفره نامیده می شوند. تشکیل کندل های فرفره نشان از شک و تردید میان معامله گران می باشد. در کندل های فرفره، بدنه اصلی کوچک، تغییرات اندک قیمت اولین معامله تا آخرین معامله را نشان می دهد، از طرفی سایه های بلند بالایی و پایینی نشان دهنده این موضوع هستند که هم خریداران و هم فروشندگان طی دوره زمانی معاملاتی فعال بوده اند و تغییرات زیادی را در قیمت رقم زده اند. در کندل های فرفره می توان اینطور برداشت کرد که هیچ یک از فروشندگان و خریداران نتوانسته اند بر دیگری غالب شوند و در نهایت رقابت بین آنها با مساوی خاتمه یافته است.
شکل 5- کندل های فرفره صعودی و نزولی
در صورتی که در یک روند صعودی، پس از یک کندل سفید با بدنه بلند، کندل فرفره شکل بگیرد، می توان انتظار تغییر روند یا حداقل توقف روند صعودی را داشت. از طرفی در صورتی که در یک روند نزولی، پس از یک کندل سیاه با بدنه بلند، کندل فرفره شکل بگیرد، می توان تغییر روند یا حداقل توقف روند نزولی را انتظار داشت.
3- کندل دوجی (Doji)
الگوی دوجی از دیگر الگوهای شمعی در بورس می باشد و به کندل هایی که بدنه ندارند یا بدنه بسیار کوچکی دارند، گفته می شود. وقتی کندلی بدنه ندارد، به این معنی است که فاصله بین قیمت اولین معامله و آخرین معامله آن تقریبا برابر با صفر است و به همین خاطر، در این نوع کندل ها، به جای بدنه یک خط افقی وجود دارد. وقتی کندل دوجی سایه بالایی و پایینی نداشته باشد، به این معنی است که نماد معاملاتی با صف خرید یا صف فروش همراه بوده است. چنین کندلی در بازارهای مالی بین المللی وجود ندارد و صرفا در بورس اوراق بهادار تهران دیده می شود. این نوع کندل دوجی (بدون سایه های بالایی و پایینی) اهمیت کمتری دارد مگر اینکه با حجم قابل توجهی همراه شود که در این صورت می توان آن را حائز اهمیت دانست.
کندل های دوجی با توجه به طول سایه های بالایی و پایینی اشکال مختلفی دارند، برخی از کندل های دوجی، به شکل صلیب، برخی به شکل صلیب معکوس و برخی هم به شکل علامت جمع می باشند. انواع مختلف کندل های دوجی عبارتند از :
- دوجی پایه بلند (Long Legged Doji) : این نوع کندل دوجی، سایه های بالایی و پایینی بلندی دارد و در آن قدرت خریدارن و فروشندگان یکسان است لذا نشان دهنده بی تصمیمی و شک و تردید میان معامله گران می باشد.
- دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji) : سایه بالایی بلندی دارد اما سایه پایینی ندارد. سایه بالایی در این نوع کندل دوجی، نشان دهنده قدرت فروشندگان و ضعف خریداران می باشد.
- دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji) : برعکس دوجی سنگ قبر است یعنی سایه پایینی بلندی دارد اما سایه بالایی ندارد و معمولا نشان دهنده این موضوع است که قدرت خریداران زیاد است.
شکل 6 : انواع کندل دوجی، از الگوهای شمعی در بورس
کندل دوجی نشان می دهد که قدرت خریداران و فروشندگان تقریبا یکسان می باشد و به زودی روند حاکم تغییر خواهد کرد. البته باید توجه داشت که کندل دوجی به تنهایی نمی تواند دلیلی برای تغییر روند باشد و باید به ترکیب آن با سایر الگوهای شمعی بازگشتی اهمیت ویژه ای داد. کاربرد کندل دوجی به روند بازار و همچنین کندل های قبل از خود وابسته است. در صورتی که در یک روند صعودی، پس از یک کندل صعودی با بدنه بلند، کندل دوجی شکل بگیرد، نشان دهنده ضعف خریداران و تغییر روند صعودی می باشد. از طرفی اگر در یک روند نزولی، پس از یک کندل نزولی با بدنه بلند، کندل دوجی شکل بگیرد، نشان دهنده ضعف فروشندگان و تغییر روند نزولی به خنثی یا حتی تغییر روند نزولی به صعودی می باشد. همانطور که در شکل 7 ملاحظه می کنید، شکل گیری کندل دوجی پس از یک کندل صعودی با بدنه بلند، موجب تغییر روند اصلی و به تبع آن افت قیمت شده است.
شکل 7- اصلاح قیمت پس از شکل گیری کندل دوجی از الگوهای شمعی در بورس
روانشناسی کندل های ژاپنی
الگوهای شمعی ژاپنی رقابت بین خریداران و فروشندگان را در یک دوره زمانی نشان می دهد و در نهایت با غلبه یکی بر دیگری، قیمت افزایش یا کاهش می یابد. کندل های ژاپنی با توجه به شکلی که دارند، مفهوم خاص خود را دارند. در ادامه به روانشناسی تک کندل های ژاپنی می پردازیم :
- شمع سفید با بدنه بلند، نشان دهنده قدرت زیاد خریداران در مقایسه با فروشندگان در بیشتر اوقات یک دوره زمانی است.
- شمع سیاه با بدنه بلند، نشان دهنده غالب بودن قدرت فروشندگان در بیشتر اوقات یک دوره زمانی است.
- شمع با بدنه کوتاه نشان دهنده این موضوع است که هیچ کدام از خریداران و فروشندگان نتوانسته اند بر دیگری غلبه کنند و بازار تقریبا در همان جایی که باز شده، بسته شده است.
- شمع دارای یک سایه بلند پایینی نشان دهنده این است که در بخشی از بازار فروشندگان غالب بوده اند اما در نهایت خریداران بر فروشندگان غلبه کرده و موجب رشد قیمت شده اند.
- شمع دارای یک سایه بلند بالایی نشان دهنده این است که در بخشی از بازار خریداران غالب بوده اند اما در نهایت فروشندگان بر خریداران غلبه کرده و موجب افت قیمت شده اند.
- شمع دارای سایه های بلند بالایی و پایینی نشان دهنده این موضوع است که علیرغم تلاش مستمر فروشندگان و خریداران، هیچ کدام نتوانسته اند بر دیگری غلبه کنند، در نتیجه رقابت بین آن ها به صورت مساوی خاتمه یافته است.
انواع الگوهای شمعی ژاپنی
تا به امروز کتاب و مقاله های زیادی در رابطه با انواع الگوهای شمعی در بورس نگاشته شده است. در برخی از این منابع، حدود 55 تا 68 الگو و در برخی هم حدود 105 الگو معرفی شده است. بیشتر الگوهای معرفی شده به صورت بازگشتی و فقط تعداد کمی از آنها ادامه دهنده می باشند. الگوهایی که در انتهای روند صعودی مشابه انتهای روند نزولی موجب بازگشت قیمت و تغییر روند می شوند، معمولا یک اسم دارند اما تعداد کمی از الگوهای شمعی بازگشتی در انتهای روند صعودی با قرینه خود در انتهای روند نزولی نام های متفاوتی دارند. در ادامه به انواع الگوهای شمعی در بورس (بازگشتی و ادامه دهنده) می پردازیم :
1- الگوهای شمعی بازگشتی
الگوهای شمعی بازگشتی، ترکیبی از چند کندل ژاپنی می باشند که معمولا تغییر روند اصلی را نشان می دهند. منظور از الگوی بازگشتی صعودی این است که پس از وقوع این الگو می توان انتظار رشد قیمت را داشت، بنابراین چنین الگویی در انتهای یک روند نزولی تشکیل می شود و باید توجه داشت که هیچ گاه در ادامه یک روند صعودی نباید انتظار شکل گیری چنین الگویی را داشت. از طرفی الگوهای بازگشتی نزولی در انتهای یک روند صعودی تشکیل می شوند و پس از وقوع آن ها می توان انتظار افت قیمت را داشت. معمولا الگوهای شمعی بازگشتی صعودی و نزولی، از 1 تا 3 کندل تشکیل می شوند، بنابراین باید برای تشخیص این الگوها، علاوه بر آخرین کندل به 1 یا 2 کندل قبلی نیز توجه ویژه ای داشت. به طور کلی مهم ترین الگوهای بازگشتی عبارتند از :
- الگوی دوجی (Doji)
- الگوی پوشاننده صعودی (Bullish Engulfing)
- الگوی پوشاننده نزولی (Bearish Engulfing)
- الگوی همر یا چکش (Hammer)
- الگوی همر یا چکش معکوس (Inverted Hammer)
- الگوی مرد دار آویخته (Hanging Man)
- الگوی نافذ (Piercing Pattern)
- الگوی ابر سیاه (Dark Cloud)
- الگوی هارامی صعودی (Bullish Harami)
- الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami)
- الگوی ستاره صبحگاهی (Morning Star)
- الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star)
- الگوی ستاره ثاقب (Shooting Star)
- الگوی لگد زن (Hicker Signal)
- الگوی سه ستاره (The Tri Star)
- الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
- الگوی دو کلاغ (Two Crows)
- الگوی دو کلاغ و شکاف صعودی (Upside Gap Two Crows)
- الگوی کمربند (Belt Hold)
- الگوی سه ستاره جنوبی (Three Stars In The South)
- الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
- خطوط برخوردی (Meeting Lines)
- الگوی ساندویچ استیک (Stick Sandwich)
- الگوی سه رودخانه کف ویژه (Unique Three River Bottom)
- الگوی تطبیق کف (Matching Low)
- الگوی شکست یا فرار (The Breakaway)
- الگوی سه شمع درونی صعودی و نزولی (Three Inside Up & Three Inside Down)
- الگوی نردبان کف (Ladder Bottom)
- الگوی بازگشت کبوتر (Homing Pigeon)
- الگوی بلع کودک مخفی شده (Concealing Baby Swallow)
- الگوی سد صعودی (Advance Block)
- الگوی تامل (Deliberation)
2- الگوهای شمعی ادامه دهنده
الگوهای شمعی ادامه دهنده ترکیبی از کندل های ژاپنی می باشند که معمولا تداوم یک روند را نشان می دهند. الگوهای شمعی ادامه دهنده نیز مشابه الگوهای شمعی بازگشتی دارای 2 نوع صعودی و نزولی می باشند. الگوهای ادامه دهنده صعودی در میانه یک روند صعودی و الگوهای ادامه دهنده نزولی در میانه یک روند نزولی شکل می گیرند. معمولا الگوهای شمعی ادامه دهنده از 1 تا 3 کندل تشکیل می شوند، بنابراین برای شناسایی آنها باید علاوه بر کندل روانشناسی کندلها آخر، به 1 یا 2 کندل قبلی نیز توجه ویژه ای داشت. به طور کلی مهم ترین الگوهای شمعی ادامه دهنده عبارتند از :
- الگوی شکاف تاسوکی صعودی (Upside Tasuki Gap)
- الگوی شکاف تاسوکی نزولی (Downside Tasuki Gap)
- الگوهای بالا گردن (On and In Neck Line)
- الگوی رخنه (Thrusting)
- الگوی شمع های سفید پهلو به پهلو (Side By Side White Lines)
- الگوی سه شمع یورشی (Three Line Strike)
- الگوی سه گانه های صعودی (Rising Three Method)
- الگوی سه گانه های نزولی (Falling Three Method)
- الگوی خطوط تفکیکی (Separating Lines)
- الگوی سه گانه های شکاف دار صعودی (Upside Gap Three Method)
- الگوی دیلم (Mat Hold)
درباره محمد حسن دانشور
موفقیت در بازارهای مالی نیازمند مهارت های متعددی است. صرف اطلاع از برخی از مفاهیم تحلیل تکنیکال نه تنها نمی تواند به درآمدزایی شما در بازارهای مالی کمک کند بلکه می تواند موجب اشتباه و از دست رفتن سرمایه شما شود. در "پارس سرمایه" تلاش می کنیم با رویکردی متفاوت به آموزش و مشاوره بازارهای مالی بپردازیم تا شما را به متخصصین این عرصه تبدیل کنیم.
معامله با الگوی کندل استیکِ های ویو
بسیاری از معامله گران کندل استیک نمیدانند که هر کندل استیک، داستانی درباره بازار به ما میگوید. این امر در مورد سیگنالِ “های وِیو” (High Wave) که غالباً نادیده گرفته میشود نیز صدق میکند. من قصد دارم به شما نشان دهم که چگونه باید با الگوی کندل استیک های ویو معامله کنید.
این الگوی کندل استیک، دقیقاً مثل الگوهای اسپینینگ تاپ و دوجی، نشان دهنده تردید در بازار است؛ بنابراین شما کندل استیکِ های ویو را به عنوان یک سیگنال ورود در نظر نمی گیرید، اما این الگو ممکن است نشان دهنده این باشد که جهت روند بازار احتمالاً تغییر خواهد کرد. شما اغلب کندل هایِ های ویو متعددی را در بالا یا پایین روندها پیدا میکنید که روند را تغییر میدهند.
توجه: من شخصاً از معامله با کندل استیک های خالیِ خالص سودی نبرده ام، اما معامله گرانی را می شناسم که به خوبی با این تکنیک ها کار می کنند. با این حال، من به این نتیجه رسیده ام که استفاده از سیگنال های کندل استیک در ترکیب با یک سیستم معاملاتی قابل اعتماد، که ثابت کرده است به تنهایی هم سودآور است، میتواند یک ترکیب بسیار قوی باشد.
الگوی کندل استیکِ “های وِیو” چیست؟
همانطور که قبلاً اشاره کردم، کندلِ های وِیو، مثل کندل اسپینینگ تاپ یا دوجی است زیرا تردید در بازار را نشان میدهد. ایده اصلی آن این است که گاوها و خرس ها در طی یک دوره زمانی مشخص تلاش می کنند تا بازار را به نفع خود حرکت دهند، اما هیچ یک از آنها نتوانسته اند سود خود را تا پایان دوره حفظ کنند.
یک الگوی کندل استیکِ های وِیو، مثل یک کندل اسپینینگ تاپ، دارای یک بدنه واقعی نسبتاً کوچک است. تفاوت آنها در این است که اسپینینگ تاپ دارای فتیله های بالایی و پایینی نسبتاً کوچکی است، در حالی که یک کندل استیکِ های وِیو، دارای فتیلههای بالایی و پایینی نسبتاً بلندی است و نوسانات بیشتری را نشان می دهد.
در تصویر بالا، یک کندل دوجی، اسپینینگ تاپ و یک کندلِ های ویو را مشاهده میکنید. کندل های اسپینینگ تاپ و های ویو میتوانند بدنه واقعی صعودی یا نزولی داشته باشند. بدنه واقعی یک های ویو میتواند بزرگتر از بدنه واقعی اسپینینگ تاپ باشد، اما در مقایسه با اندازه کلی آن (فاصله بین سقف و کف) باید نسبتاً کوچک باشد.
شما میتوانید کندل استیک هایِ های ویو ژاپنی را ببینید که در مکان های مختلف نمودار های شما، از جمله بازارهای تثبیت (دامنه کوچک، ساید وِی، sideways market) شکل میگیرند. مثل دوجی و اسپینینگ تاپ، سیگنالِ های ویو نیز باید بعد از یک روند صعودی یا روند نزولی بیاید. با این روش، این سیگنال میتواند تغییر احتمالی جهت روند را نشان دهد. این الگو حداقل باید شما را از احتمال وقوع سیگنال های معکوس قوی تر و قابل اطمینان تر در آینده آگاه کند.
معامله با الگوی کندل استیکِ های ویو
در تصویر زیر، یک سری الگوی کندل استیکِ های ویو را می بینید. اولین مورد، پس از یک بازگشت کوچک در روند کلی رخ داده است، که معمولاً جایی نیست که این سیگنال، مفید واقع شود. با این حال، همانطور که می بینید، وقوع آن پس از یک کندل نزولی نسبتاً بزرگ، نشانه ای از تردید در بازار بود. به دنبال آن یک الگوی چکش معکوس (که یک سیگنال صعودی ضعیف است) روانشناسی کندلها ظاهر شد و سپس روند رو به بالا ادامه یافت.
دومین کندلِ های وِیو در تصویر بالا، نمونه مفیدتری از معامله گری با الگوی کندل استیکِ های ویو است. این کندل پس از یک روند صعودی گسترده، ظاهر شده که این امر نشان میدهد که بازار در ادامه روند صعودی مردد بوده است. سپس بعد از این سیگنال، یک کندل انگولفینگ نزولی ظاهر شده که ۲ روانشناسی کندلها کندل قبلی را پوشش داده است. روند از آن نقطه معکوس شد.
سومین سیگنالِ های ویو، اندکی پس از الگوی انگولفینگ نزولی قبلی ظاهر شد. این الگو، نشان دهنده تردیدِ بیشتر بود، اما در نهایت روند معکوس شد.
توجه: در بالای روند فوق، ما یک کندلِ های ویو و به دنبال آن یک کندل انگولفینگ ، یک کندل اسپینینگ تاپ (یا یک کندل بسیار شبیه به روانشناسی کندلها آن)، یک کندلِ های ویو دیگر، یک دوجی، و در نهایت یک الگوی انگولفینگ ، قبل از بازگشت نزولی روند داریم. همه این کندل استیک ها داستانی را روایت می کنند.
آخرین کندل استیکِ های وِیو در تصویر بالا، پس از یک روند نزولی ظاهر شده است، که این امر نشان دهنده تردید در بازار است. به دنبال آن یک کندل استیک انگولفینگ وجود دارد که یک الگوی انگولفینگ صعودی ایجاد کرده است (البته الگوی خیلی خوبی نیست). نتیجه، یک بازگشت دیگر بود (حداقل در کوتاه مدت).
در ادامه چند مثال از نحوه استفاده از الگوی کندل استیکِ “های وِیو” در معاملات شخصی ارائه شده است:
مثال ۱: فرض کنید در حال مشاهده یک روند صعودی، منتظر یک سیگنال معکوس هستید. سپس یک کندلِ های ویو می بینید. این کندل به شما اطلاع میدهد که در بازار، تردید وجود دارد و شما باید منتظر ظهور یک سیگنال معکوس قوی مثل شوتینگ استار، الگوی انگولفینگ نزولی، ستاره عصرگاهی و غیره در آینده باشید. کندلِ های ویو، همچنین تأیید میکند که قیمت در حوزه سیگنالِ بازگشتیِ قویِ شما معکوس خواهد شد.
مثال ۲: شما در حال انجام یک معامله، نزدیک حدِ سودِ خود هستید. به نظر میرسد بازار، مومنتوم خود را از دست داده است و سپس یک کندل استیکِ های ویو را می بینید. متوجه میشوید که این توقف قیمت، در نزدیکی یک ناحیه حمایت و مقاومتِ قابل توجه نیز رخ میدهد. آنگاه به جای اینکه ریسک بازگشت شدید را به جان بخرید، تصمیم می گیرید معامله را ببندید و سود خود را حفظ کنید؛ یا شاید فقط حد ضرر خود را حرکت دهید و به نقطه سر به سر برسانید.
مثال ۳: شما تصمیم می گیرید یک معامله را با یک پوزیشن کوچک شروع کنید. ابتدا، پرایس اکشن به نفعتان پیش می رود، اما سپس متوجه یک سری سیگنال های تردید مثل کندل هایِ های ویو، اسپینینگ تاپ، دوجی ها و غیره میشوید؛ آنگاه تصمیم می گیرید که تا زمانی که بازار شواهد بیشتری از تداوم روند خود به شما نشان دهد، پوزیشن خود را ثابت نگه داشته و چیزی اضافه نکنید.
سخن پایانی
همانطور که همیشه می گویم، معامله گری با استفاده از کندل استیک، برای پیش بینی تغییرات کوتاه مدت در جهت بازار بسیار عالی است؛ با این حال، هیچ چیزی به طور کامل در تمام معاملات نتیجه نمی دهد و حتی سیگنال های بازگشتی قوی هم، تضمین نمیکنند که روند معکوس، به نفع شما ادامه یابد.
همانطور که گفته شد، شما نباید با الگوی کندل استیکِ های ویو به عنوان یک سیگنال ورودی معامله کنید، اما میتواند به عنوان یک سیگنال بازگشت قوی استفاده شود. شما اغلب سیگنال هایِ های وِیوِ متعددی را در بالاترین و پایین ترین سطوح روندهای بزرگ می بینید که در ترکیب با یک سیستم معاملاتی مناسب میتوانند بسیار قدرتمند باشند.
مانند تمام سیگنال های کندل استیک دیگر، این خیلی مهم است که این سیگنال ها در چه زمینهای رخ میدهند. اگر یک کندل استیکِ های ویو را در طول یک دوره ی تثبیتِ قیمت ببینید، این مسلماً تردید در بازار را نشان میدهد. با این حال، این سیگنال ها زمانی ارزشمند میشوند که در طول روندها، به ویژه روندهای قوی یا گسترده، رخ دهند.
استیو نیسون (Steve Nison) توصیه میکند که از سیگنال های کندل استیک با اندیکاتورهای فنی غربی استفاده کنید تا بتوانید بهترین معاملات را پیدا کنید. من دوست دارم سیگنال های کندل استیک را با سیستم معاملاتی سودآور دیگری که به خوبی با کندل استیک ها مچ میشوند، ترکیب کنم.
کندل استیکِ های وِیو یک سیگنال تردید ساده است که به خودی خود خیلی قوی نیست، اما میتواند به تأیید سیگنال های کندل استیک قویتر کمک کند. امیدوارم که این مقاله به شما کمک کند تا معامله با الگوی کندل استیکِ “های ویو” را آغاز کنید.
خرید کتاب
🔹خوشحالیم که با افتخار اعلام کنیم برای اولین بار کتابی جامع در خصوص معامله گری با الگوهای جادویی کندل استیک را به شیوه ی پرایس اکشن به جامعه ی تریدری ایران تقدیم می شود. با وجود اینکه این کتاب در فضای مجازی و به زبان اصلی به فروش می رسید و بخاطر تحریم ها , خرید آن نیز بسادگی امکانپذیر نبود اما به لطف خدا از طریق یکی از دوستان خود در آفریقا با سختی زیادی توانستم کتاب را بدست آورم . این کتاب برای من بقدری جذاب بود که یک روزه با زدن قید کار و زندگی خواندن آنرا تمام کردم . کتابی بشدت شیوا ساده و روان اما با محتوایی عالی و روانشناسی کندلها درخور که واقعا می تواند جای تمام کاستی های دانستنی در مورد کندل استیک ها و روانشناسی پشت آنها را پر کند و هرآنچه را برای حرفه ای شدن در این زمینه و داشتن درصد مثبت معاملات سودمند نیاز هست را جوابگو باشد مدت ها پس از فکر ترجمه و انتشار آن بالاخره روز موعود فرا رسید که شروع به کار کردم و امروز با افتخار کتابی را به شما تقدیم میکنم که به جرات و اطمینان کامل مجموعه ای کامل از اصول تریدری روانشناسی و تکنیک و استراتژی های معاملاتی کندل استیک بر پایه ی سیستم پرایس اکشن می باشد.
🔸بشما قول خواهم داد در صورت داشتن اطلاعات اصلی تریدری از جمله آگاهی از خطوط ساپورت و رزیستنس خطوط روند و درک مفاهیم اصلی و اولیه ی تریدری که پایه و اساس اصول علم تکنیکال هست؛ اگر و فقط اگر اصول این کتاب را بطور دقیق بکار بگیرید قطعا جزء افراد موفق در این بازار خواهید شد…. این کتاب ساده تر از آنیست که شما فکر می کنید و مفید تر از آنیست که در خیال شما می گنجد… خواندن این کتاب را به همه ی دوستان فعال در معامله گری بورس توصیه می کنم. باشد که این تلاش کمکی به جامعه ی تریدری ایران و موفقیت هموطنانمان باشد.
🔹کتاب معامله گری با الگوهای جادویی کندل استیک با 211 صفحه و بعد از یک هفته (پس از مطالعه و درک مفهومی) تعداد 1000 عدد تصاویر دسته بندی شده و متناسب با فهرست کتاب بصورت دوره ای برای شما ارسال میشه.
🔸 این شیوه آموزش شماتیک / کاربردی نامیده میشه که در اون علاوه بر کتاب. تصاویر نقش تعیین کننده ی آموزشی رو برای شما بر عهده دارن. این شیوه آموزشی با بیش از 95 درصد بازدهی عمیق مفهومی یکی از پیشرو ترین سیستم های آموزشی حال حاضر دنیاست.
🔹 شما می توانید برای تهیه ی کتاب به فروشگاه سایت مراجعه کنیدو یا از راه های زیر با ما تماس بگیرید:
آی دی اینستاگرام؛ rasoul.safavi – ایمیل: [email protected] – پیام از طریق سایت دنا بورس – شماره واتساپ 09171127684
کندل استیک و انواع آن چیست؟ به صورت کامل
مبحث کندل ها یک مبحث پیچیده ای است که برای یادگیری آن باید وقت زیادی گذاشت.
انواع مختلفی دارد که به بررسی کوتاهی از آنها میپردازیم.
این موضوع را عملا نمیتوانید با توضیحات کوتاهی یاد گرفت اما میتوان دانش خود را نسبت به کندل استیک ها بالا برد.
کندل استیک ها مهم ترین بخش تحلیل تکنیکال میباشد که به شما نمودار قیمتی چارت را نمایش میدهد و همچنین به آن الگوهای شمعی هم میگویند
قطعا قیمت مهم ترین بخش بورس یا فارکس است که شما با توجه به قیمت معامله میکنید.
به طور کلی سه روش مختلف برای نشان دادن وضعیت حرکتی چارت وجود دارد.
با توجه به اینکه کندل استیک ها وضعیت بهتر و کامل تری از چارت به نمایش میگذارد، بنابراین برای توضیح روانشناسی بازار کارایی بهتری دارند.
نمودار میله ای نیز همانند کندل استک ها هستند با این تفاوت که در کندل ها وضعیت گرافیکی و تحلیلی بهتری برای نمایش وجود دارد.
در نمودار بالا تنها آخرین قیمت ها نمایش داده شده است و هیچ اطلاعات دیگری مثل بالا ترین قیمت ، پایین ترین قیمت و قیمت شروع معاملات در اختیار ما نمیگذارد.
بنابراین نمیتوانیم از نمودار خطی برای تحلیل استفاده کرد.
نمودار بالا وضغیت میله ای چارت را به نمایش گذاشته است.
همانطور که مشاهده میکنید در این نمودار اطلاعاتی در مورد اولین ، آخرین ، بالاترین و کمترین قیمت را نمایش داده است،
در واقع این نمودار شباهت زیادی به نمودار شمعی دارد اما به دلیل گرافیک بد از آن زیاد استفاده نمیشود.
نمودار کندل استیک بالا از نظر تحلیل و گرافیک نسبت به دو نمودار بالا بهتر است.
محبوب ترین چارت ها نمودار شمعی ژاپنی است که نمودار دقیق تری را به شما نشان میدهد.
چرا باید کندل استیک ها را یادگرفت؟
الگو های شمعی وضعیت بهتری را نسبت به چارت ها نمایش میدهد.
مهم ترین ویژگی کندل استیک ها اشاره کردن به بالا ترین ، پایین ترین ، قیمت باز شدن و قیمت بسته شدن است.
تحلیل کندل ( Candlestick ) با توجه به ویژگی های وسیعش طرفدار بیشتری دارد.
الگوی چکش معکوس چیست؟ + مزایا و معایب آن
در نمودار بازارهای مالی، انواع مختلفی از الگوهای شمعی وجود دارد که هرکدام شکل، ساختار و ظاهری متفاوت دارند و باعث میشوند نحوۀ تحلیل آنها نیز متفاوت باشد. یکی از الگوهای شمعی معروف در بازارهای مالی، الگوی چکش معکوس نام دارد که میتواند نقش مهمی در تشخیص روند بازار و همچنین تغییرات و نوسانات کوتاه مدت یا بلند مدت، قیمت در بازار داشته باشد.
کندل چکش وارونه به راحتی جزئیات مربوط به نوسانات و تغییرات قیمت در بازار را مشخص میکند. همچنین ویژگیهای بسیار زیاد دیگری نیز دارد که در ادامه این مقاله از مجموعه جی تو او برای شما بازگو خواهیم کرد.
فهرست عناوین مقاله :
الگوی چکش معکوس چیست؟
الگوی چکش وارونه یکی از انواع الگوهای شمعی یا کندلهایی است که روی نمودار بازارهای مالی وجود دارد و علت نامگذاری آن با توجه به شکل ظاهری این کندل میباشد. کندل چکش وارونه به صورتی طراحی شده است که یک قسمت مربعی یا مستطیلی در پایین کندل قرار داشته باشد. در قسمت بالایی سایه کندل قرار دارد. یکی از مهمترین ویژگیهای این الگو، این است که طول سایه بسیار بیشتر از طول بدنه میباشد.
شاید در برخی مواقع طول سایه بیش از ۳ برابر طول بدنه باشد. کندل چکش وارونه با ظاهر چکش مانند خود نقش بسیار مهمی برای تحلیلگران بازارهای مالی دارد. زیرا به راحتی تغییر وضعیت بازار را نشان میدهد. به عنوان مثال اگر تشخیص نوسانات و وضعیت در بازار، با کمک سایر کندلها مشکل باشد، تحلیلگر میتواند از این الگو برای تشخیص دقیقتر کمک بگیرد.
سایه کندل چکش وارونه به شما به خوبی نشان میدهد قیمت پایینی با قیمت بالایی چقدر اختلاف دارد. قسمت مربعی و مستطیلی این کندل به شما نشان میدهد بین قیمت شروع و قیمت نهایی بسته شدن چقدر اختلاف وجود دارد. بنابراین میتوان از هر قسمت اطلاعات بسیار مهمی را دریافت کرد.
ویژگی های الگوی چکش وارونه
- این الگو به دو رنگ سبز و قرمز در نمودار بازار مالی مشاهده میشود که رنگ سبز نشان دهنده وضعیت صعودی و رنگ قرمز نشان دهنده وضعیت نزولی در بازار میباشد.
- معمولا زمانی میتوان این الگو را روی نمودار مشاهده کرد که قیمت یک جفت ارز یا هر کالایی در بازار مالی به صورت یکباره پایین بیاید.
- در زمان کاهش قیمت، خریداران سهام سعی میکنند با خرید بیشتر و انجام معاملات در بازار مالی قیمت را افزایش دهند. اما همچنان فروشندگان به دنبال یافتن کف یا پایینترین قیمت برای فروش هستند. این جدال و تلاش برای مشخص کردن پایینترین قیمت فروش، ممکن است به صورت یک کندل چکش وارونه روی نمودار مشاهده شود. البته باید گفت همیشه کندل چکش وارونه دقیقاً در وضعیت کنونی روی نمودار قرار نمیگیرد. مثلاً ممکن است قبل از کاهش قیمت در بازار روی نمودار دیده شود و پس از چند ساعت، کاهش قیمت اتفاق بیافتد. بنابراین الگوی چکش وارونه برای پیش بینی وضعیت بازار نیز مناسب است.
- با این وجود معمولاً از الگوی چکش به تنهایی برای تحلیل وضعیت بازار استفاده نمیشود. در یک محدوده زمانی خاص مثلاً در بازه یک ساعته، تحلیلگر باید چندین کندل را در کنار یکدیگر تحلیل کند تا بتواند به نتایج قابل قبولی دست پیدا کند.
- گاهی اوقات قرار گرفتن کندل در ناحیه نزولی یا قبل از وضعیت نزولی، صرفاً به معنای کاهش قیمتها نخواهد بود. شما باید به کندل بعدی نیز نگاه کنید. مثلاً اگر در یک یا دو کندل بعدی نیز الگوی چکشی معکوس، مشاهده شد که در بالاتر از محل قبلی قرار گرفته بود، به احتمال زیاد شما با افزایش قیمت روبرو خواهید شد. بنابراین میتوانید از این الگو صرفاً برای بررسی تمام بازههای زمانی استفاده کنید.
برای مطالعه بیشتر مقاله بررسی جامع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال را پیشنهاد میکنیم.
شروط الگوی چکشی
برای اینکه بتوانید از الگوی چکش استفاده کنید، باید چند شرط اصلی را در نظر بگیرید. صرفاً مشاهدۀ الگوی چکش معکوس، نمیتواند وضعیت خاصی را برای شما تعیین کند. علاوه بر این، احتمال اینکه این الگو را با سایر کندلها اشتباه بگیرید نیز وجود دارد.
- یکی از مهمترین شرطها برای مشاهدۀ کندل چکش وارونه این است که این کندل معمولاً پس از کاهش قیمتها مشاهده میشود. در صورتی که برای مدتی با کاهش قیمت روبرو شدید و احساس کردید وضعیت بازار نزولی است، به احتمال زیاد مدتی بعد شما کندل چکش وارونه را مشاهده خواهید کرد.
- یکی دیگر از شروط مهم، ظاهر کندل میباشد. در واقع طول و ارتفاع سایه تأثیر بسیار مهمی برای الگوی چکشی دارد. شما پس از مشاهده کندل چکش وارونه، باید ببینید طول سایه حداقل چند برابر طول بدنه است.
اگر طول سایه از طول بدنه کمتر باشد یا با آن مساوی باشد، به سختی میتوان این الگو را الگوی چکشی نامید. به همین دلیل سایه که در قسمت بالایی بدنه قرار دارد، باید ارتفاع قابل توجهی داشته باشد.
همچنین معمولاً در الگوی چکشی سایه پایینی مشاهده نمیشود و ممکن است سایه با ارتفاع بسیار کم دیده شود یا به راحتی قابل تشخیص نباشد.
بدنه معمولاً کف قیمتها در بازار و همچنین محدوده پایینترین قیمت را مشخص میکند و استدلال خوبی را به شما خواهد داد.
برای آشنایی بیشتر با کندل دوجی مقاله معرفی کامل کندل دوجی و انواع آن را پیشنهاد میکنیم.
بررسی روانشناسی الگوی چکش معکوس
تحلیلهای روانشناسی در بازار مالی میتواند کمک بسیار زیادی به شما کمک کند. شناخت الگوهای مختلف و تحلیل آنها نیازمند کمک گرفتن از فلسفه و روانشناسی است. زیرا علاوه بر محاسبات پیچیدۀ ریاضی، وضعیت بازار و همچنین پیشبینی آینده بازار، رفتار فروشندگان و خریداران به نوعی با روانشناسی در آمیخته است. یکی از مهمترین مسائلی که الگوی چکش وارونه با آن شناخته میشود، این است که معمولاً الگو زمانی مشاهده میشود که کاهش قیمت در بازار اتفاق افتاده باشد یا بازار وضعیت نزولی به خود گرفته باشد.
بنابراین در واقع مشاهدۀ این الگو به نوعی نشان دهندۀ پایان وضعیت نزولی در بازار و شروع یک وضعیت صعودی خواهد بود. در این زمان تحلیلگران به خوبی میتوانند تصمیم بگیرند در معاملات خود بمانند یا سهام خود را بفروشند. بسیاری از تحلیلگران با مشاهده و بررسی کندل چکش وارونه، تصمیم میگیرند همچنان در معاملات خود باقی بمانند. البته این موضوع کاملاً فرضی است و ممکن است با توجه به نوسانات بازار نتیجه کاملاً معکوس باشد.
با یک استدلال و تحلیل ساده الگوی چکش وارونه، میتوان متوجه شد که حالا قدرت در دست گاوها قرار گرفته است و کم کم خرسها قدرت خود را برای فروش سهام از دست دادهاند. زیرا سهام تا حد قابل توجهی کاهش قیمت پیدا کرده و این موضوع باعث عصبانیت گاوها شده است. زمانی که یک جفت ارز و کالا در محدودۀ حمایتی قرار بگیرد، میتوان در ابتدای محدوده حمایت، کندل چکش وارونه را مشاهده کرد.
ادامۀ روند در بازار و همچنین تغییر قیمتها کاملاً به قدرت و عملکرد خریداران بستگی دارد. هر چه که خریداران سهام، قیمت را افزایش دهند، احتمال دارد که قیمت به بالای سقف خرید برسد. البته این احتمال بسیار کم است. چرا که امکان خطا در پیش بینی بسیاری از تحلیلگران نیز وجود دارد. اما تا حد ممکن قیمتها بالاتر رفته و بازار وضعیت صعودی را به خود خواهد گرفت.
بررسی میزان قدرت در الگوی چکش معکوس
الگوی چکش معکوس نیز تا کنون توانسته است سیگنالها و اطلاعات بسیار زیادی را در اختیار تحلیلگران قرار دهد. در واقع الگوی چکش معکوس، بهترین سیگنالهای برگشتی را از خود صادر میکند. همانطور که گفته شد ممکن است در انتهای یک روند نزولی یا کاهش قیمت، الگوی چکش وارونه را مشاهده کنید. اما در اکثر مواقع الگوی چکش معکوس در انتهای روند مشاهده میشود تا نشان دهندۀ شروع افزایش قیمت باشد. در واقع هنگامی که شما الگوی چکشی را روی نمودار مشاهده کردید، باید آن را به عنوان یک هشدار در نظر بگیرید.
به خصوص برای فروشندگان، این یک هشدار بسیار مهم است که نشان میدهد روند نزولی رو به پایان بوده و تقریباً روند صعودی در پیش است. یکی از نکات مهم در رابطه با بیان این موضوع این است که هنگامی که خریداران قدرت را به دست میگیرند، تصور میشود قیمتها به سرعت افزایش پیدا کرده و ما شاهد یک خط صعودی در نمودار خواهیم بود. اما الگوی چکش معکوس به ما نشان میدهد پس از افزایش قدرت خریداران برای خرید سهام، برای لحظهای کوتاه، ما شاهد افت قیمت خواهیم بود.
در ادامه پس از مدتی، مجدداً خریداران قدرت خود را برای خرید افزایش داده و باعث کاهش نیروی فروشندگان سهام میشوند. حالا مشاهده الگوی چکش معکوس روی نمودار به راحتی میتواند نشاندهندۀ قرار گرفتن بازار در وضعیت حمایتی باشد. در قسمت پایینی بدنه هیچ گونه سایهای قرار ندارد. طول سایه بالایی ارتباط مستقیمی با قدرت الگوی چکش معکوس دارد. به طوری که هر چقدر ارتفاع سایه بالایی افزایش پیدا کند، قدرت نیز افزایش مییابد.
یکی دیگر از روشهای تشخیص قدرت الگوی چکش معکوس رنگی بودن الگو است. معمولاً کندل چکش وارونه به صورت توخالی و توپر دیده میشود. در صورتی که این کندلها توپر باشند، قدرت کمتری دارند. همچنین اگر احساس کردید فاصلۀ چکش معکوس با کندل قبلی زیاد است، این موضوع خود نشان دهنده افزایش قدرت الگوی چکش معکوس میباشد.
تفاوت الگوی چکشی با شوتینگ استار
الگوی ستاره دنباله دار یکی دیگر از انواع الگوهای شمعی است که شباهت بسیار زیادی به الگوی چکش وارونه دارد. اما در عین حال کارایی و عملکردهای متفاوتی در بازار مالی دارد. این الگو در نمودار بازار مالی به شکل نزولی ظاهر میشود و زیر شاخهای از الگوهای شمعی دوجی شکل میباشد. این الگو دقیقاً یک بدنه در قسمت پایینی دارد که ارتفاع کمی داشته و در بخش بالایی آن یک سایه با بلندای زیاد مشاهده میشود.
در واقع تشخیص این الگو به دلیل سایۀ بسیار بلند آن کاملاً راحت است. این الگو زمانی مشاهده میشود که به عنوان مثال بازار در وضعیت صعودی قرار داشته و قیمتها در حال افزایش هستند. اما به یکباره یک کاهش قیمت در بازار به وجود آمده و قیمتها برای محدوده زمانی خاصی کاهش پیدا میکنند. این موضوع باعث میشود یک سایه بسیار طولانی روی کندل ایجاد شود. به همین دلیل گفته میشود که الگوی ستاره دنباله دار یک الگوی نزولی است که شباهت بسیار زیادی به کندل چکش وارونه دارد.
تفاوت الگوی چکشی با الگوی ستاره دنباله دار این است که الگوی چکش وارونه به شکل یک الگوی صعودی پس از اتمام روند نزولی مشاهده میشود. پس از مشاهده الگو چکش معکوس، انتظار افزایش قیمت را خواهیم داشت. اما پس از دیدن الگوی ستاره دنباله دار احتمالاً یک کاهش قیمت را مشاهده خواهیم کرد. همچنین الگوی چکش وارونه در نزدیکی سطح حمایت ایجاد میشود و جایگاه آن در ابتدای سطح حمایت میباشد. اما الگوی ستاره دنباله دار در میانههای سطح حمایت دیده میشود که افزایش سطح مقاومت باعث ایجاد این کندل شده است.
در این مقاله از مجموعه جی تو او به طور کامل دربارۀ الگوی چکش وارونه و ویژگیهای آن صحبت شد. همچنین در رابطه با روانشناسی الگوی چکش معکوس و اطلاعاتی در رابطه با قدرت الگوی چکشی معکوس نکاتی بیان شد. در انتها نیز مقایسهای بین الگوی چکشی وارونه و همچنین الگوی ستاره دنباله دار صورت گرفت. الگوی چکش معکوس همواره برای تحلیل گران اهمیت بسیار زیادی داشته است.
چرا که قرار گرفتن در انتهای یک روند نزولی میتواند نشاندهندۀ افزایش قیمت و صعود در بازار باشد و وضعیت را کاملاً برای تحلیل گران و معامله گران تغییر دهد. همیشه نمیتوان مشاهدۀ الگوی چکشی را نشانۀ افزایش قیمت در بازار دانست. برای اینکه بتوانید تجزیه و تحلیل دقیقتری از نمودار داشته باشید، سعی کنید الگوی چکشی را با الگوهای اطراف آن مقایسه کنید. سپس نظر نهایی خود را بیان کنید. برای تحلیل دقیقتر و بیان نتیجه نهایی بهتر است از اندیکاتورها نیز استفاده کنید.
دیدگاه شما