انواع نسبت اهرمی

صندوق اهرمی، مطمئن‌ترین راه سرمایه‌گذاری در بازار بورس

صندوق اهرمی، یکی از پربازده‌ترین انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که به دلیل داشتن واحدهای دارای ریسک و بدون ریسک، برای شمار زیادی از سهامداران مناسب است.

اختصاصی آگاه پرس- در ادامه سلسله یادداشت‌های «سواد بورسی»، در این یادداشت به بررسی «صندوق اهرمی» می‌پردازیم.

استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بازار بورس است و صندوق اهرمی یکی از بهترین انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.

با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های اهرمی، صاحبان سرمایه می‌توانند مبلغی بیشتر از دارایی خود را معامله کنند. این مورد، بزرگ‌ترین مزیت صندوق اهرمی نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

لازم به ذکر است که ماهیت اصلی صندوق اهرمی مشابه با صندوق سهامی است؛ چراکه بخش زیادی از پرتفوی آن را سهام شرکت‌های بورسی تشکیل می‌دهد.

اما تفاوت صندوق اهرمی با سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟ سایر صندوق‌ها مانند صندوق سهامی برای خرید سهم از دارایی‌های خود استفاده می‌کنند. این در حالی است که در صندوق‌های اهرمی امکان استفاده از اعتبار بانکی برای خرید سهام وجود دارد.

سیستم اعتباری در صندوق‌های اهرمی باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها، به بازدهی بیشتری دست پیدا کنند. اما توجه به این نکته ضروری است که در صورت منفی شدن بازار، حجم ضرر و زیان این افراد نیز بیشتر خواهد بود.

واحدهای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های اهرمی به دو شکل بدون ریسک (صدور و ابطال) و دارای ریسک (ETF) خرید و فروش می‌شوند. واحدهای عادی یا بدون ریسک مناسب افرادی است که روحیه ریسک‌پذیری پایینی دارند. اما واحدهای دارای ریسک که با نام واحد ممتاز هم شناخته شده‌اند، خود به دو نوع واحد ممتاز عام و واحد ممتاز خاص تقسیم شده است.

واحد ممتاز عام به سرمایه‌گذارانی توصیه می‌شود که روحیه ریسک‌پذیری بالایی دارند. اگرچه که این سهام‌داران، حق رای در مدیریت صندوق را ندارند اما امکان معامله سهم آن‌ها در بازار سرمایه وجود دارد.

واحد ممتاز خاص به موسسان صندوق اختصاص یافته است. این افراد در مجمع صندوق حق رای دارند. اما باید بدانید که انتقال واحدهای ممتاز خاص دارای ضوابط خاص خود است.

به نظر شما شرایط و میزان بازدهی سرمایه‌گذاری در صندوق اهرمی چقدر است؟ در پاسخ به این سوال باید عنوان کنیم که حداقل و حداکثر میزان سود برای واحدهای عادی صندوق‌های اهرمی از پیش تعیین شده است. به همین علت، صاحبان این نوع صندوق تحت هر شرایطی میزان مشخصی از سود را دریافت می‌کنند. البته توجه به این نکته ضروری است که صاحبان این نوع سهام هرگز بیشتر از سقف سود تعیین شده را دریافت نخواهند کرد. این در حالی است که کف و سقف سود برای واحدهای ممتاز مشخص نشده است.

معرفی انواع مختلف مدل های مالی

انواع مختلفی از مدل های مالی در مدلسازی مالی وجود دارد. مدل‌ های مالی با توجه به هدفی که بر اساس آن ساخته می شوند، می‌توانند از نظر شکل، نوع و پیچیدگی متفاوت باشند. لذا شما به عنوان یک مدلساز مالی، باید با توجه به مساله ای که سعی در حل آن دارید و اینکه چه کسانی استفادکنندگان نهایی مدل های شما هستند، مدل های مالی خود را طراحی کنید.

این مطلب آموزشی با هدف آشنایی شما با انواع مدلهای مالی و همچنین موارد استفاده آنها نوشته شده است.

قبل از پرداختن به موضوع اصلی، باید به این نکته توجه کنیم که تمام انواع مدل های مالی، از ابتدایی ترین تا پیچیده ترین آنها، چهار ویژگی اصلی دارند که عبارت اند از:

• پویا بودن: مدل مالی شامل ورودی‌هایی است که به تبع تغییرات آنها، محاسبات و لذا نتایج هم مشمول تغییرات می شود. بنابراین مدل مالی همواره باید از انعطاف‌پذیری داخلی برای نمایش نتایج مختلف یا محاسبات نهایی براساس تغییر چند ورودی اصلی، برخوردار باشد.
• داشتنزنجیره ای از روابط بین متغیرها: هنگام تغییر هر یک از فرضیات ورودی توسط کاربر، اغلب یک واکنش زنجیره‌ای رخ می‌دهد. برای مثال، تغییر نرخ رشد سبب تغییر حجم فروش می‌شود؛ هنگام تغییر حجم فروش، درآمد، کمیسیون‌های فروش و سایر هزینه‌های متغیر تغییر خواهد کرد.
• قابلیت پیش‌بینی‌: مدل‌های مالی نگاه به آینده دارند. مدل‌سازان مالی اغلب می‌خواهند بدانند که پیش‌بینی‌های مالی آنها در ادامه راه چه خواهد بود. برای مثال، در صورت ادامه دادن به نرخ رشد ثابت خود، وجوه در گردش شما در پنج سال آینده چگونه خواهد بود؟
• دربردارنده سناریوها (نتایج فرضی): از آنجا که مدل مالی به جای نگاه به گذشته به آینده توجه دارد، یک مدل مالی خوب، به آسانی برای اجرای سناریو و تحلیل حساسیت قابل استفاده است. به طور مثال در صورت بالا رفتن نرخ بهره چه اتفاقی می‌افتد؟ قبل از آغاز ضرر، چقدر می‌توان تخفیف داد؟

درادامه با ما همراه باشید تا به رایج ترین انواع مدل های مالی نگاهی بیندازیم:

مدل سه صورت مالی (Three Statment Model)

ما در این مدل مالی، همانطور که از نام آن بر می آید، برای تعیین عملکرد مالی یک شرکت، از سه صورت مالی اساسی استفاده می کنیم. این سه صورت مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد است. در این مدل، هر سه صوررت مالی از طریق فرمول‎ های اکسل اثرات متقابل بر هم دارند. این ارتباط به نحوی است که تمامی حساب‎ها به هم متصل و مجموعه‎ای از مفروضات بتوانند باعث تغییراتی در کل این مدل شوند. این مدل به عنوان اساسی ترین و مهم ترین مدل مالی شناخته می شود. از این رو بسیار مهم این است که با نحوه پیوند این سه صورت مالی آشنا شویم.

ما در یک مطلب آموزشی دیگر، نحوه ساخت مدل سه صورت مالی در اکسل را آموزش خواهیم داد.

موارد استفاده:

بانک‎ ها و موسسات مالی، برای ارزیابی عملکرد مالی وام‎ گیرندگان شرکتی‎، از این مدل استفاده می‎کنند.

مدل رتبه بندی اعتباری (Credit Rating Model)

این مدل بر مبنای مدل سه صورت مالی ایجاد می شود. با این تفاوت که مدل رتبه‌بندی اعتباری، برای انجام پیش‌بینی‌های سه تا پنج ساله بسط بیشتری می یابد و شامل پارامترهای دیگری نظیر رشد آتی تقاضا در صنعت، قدرت و کیفیت مدیریت، کیفیت وثیقه‌ها، هدایت حساب‌های بدهی جاری و غیره است. امتیاز اعتباری، میانگین وزنی امتیاز ریسک مالی، امتیاز ریسک مدیریت، امتیاز ریسک تجاری، و امتیاز ریسک صنعتی محاسبه شده است.

موارد استفاده:

وقتی شرکتی درخواست وام می‎کند، بانک از این مدل برای ارزیابی نرخ بهره قابل اعمال و پتانسیل وام‎گیری قانونی شرکت استفاده می‎کند.

مدل تحلیل مقایسه ‏ای شرکت انواع نسبت اهرمی و یا تحلیل نسب (Comparable Company Analysis or Ratio Analysis)

تحلیلگر، باید بر مبنای پروفایل تجاری شرکت (همچون دامنه فعالیت، دسته‎بندی محصولات و خدمات و مشتریان هدف و غیره) و پروفایل مالی (اندازۀ شرکت، رده بندی و غیره) مجموعه‎ای از شرکت‎های قابل مقایسه را تعیین کند.

انواع مختلف نسبت‎های مالی، که می ‏توان از آنها در این تحلیل استفاده کرد، عبارتند از نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B)، ضریب قیمت به سود (PE Multiple)، ارزش بنگاه اقتصادی به سود قبل از کسر بهره، مالیات و استهلاک (EV/ EBITDA) و غیره.

موارد استفاده:

هنگام سنجش جایگاه یک شرکت‌ نسبت به رقبا و شرکت های متناظر آن، باید از روش‌ تحلیل نسبت یا تحلیل مقایسه‌ای شرکت استفاده کنیم.

مدل جریان نقد تنزیل‎شده ( Discounted Cash Flow (DCF) Model )

این مدل یک مدل تحلیل ارزش ‎گذاری به شمار می ‎رود. اساس مدل جریان نقدی تنزیل‎شده برای ارزیابی شرکت، ارزش خالص فعلی (NPV) جریان نقدی آتی کسب و کار است. جریان‎های نقدی آتی باید با نرخ تنزیل مناسبی که همان متوسط وزنی هزینه فرصت سرمایه ( WACC ) است، تنزیل شوند.

با توجه به اهمیت این مدل، سعی خواهیم کرد به در مورد توابع XNPV ، NPV و نحوه ساخت مدل جریان نقد تنزیل شده، در یک مطلب آموزشی، به طور مفصل صحبت کنیم.

موارد استفاده:

از این نوع مدل مالی برای تحقیق در مورد حقوق صاحبان سهام و سایر حوزه‎ های بازارهای سرمایه مانند ارزش گذاری یک پروژه یا سرمایه گذاری استفاده می‎شود.

مدل تملک اهرمی (Leveraged Buyout (LBO) Model)

این مدل، شکل پیچیده‎ای از مدلسازی مالی به شمار می‎رود. این مدل نیز مدل تحلیل ارزش‎گذاری است، اما تفاوت آن با مدل جریان نقدی تنزیل‎شده در این است که در مدل تملک اهرمی، عمده تأمین مالی از محل استقراض در نظر گرفته می‎شود. به عبارت دیگر، در خرید اهرمی، یک شرکت تملک را از طریق مقدار زیادی بدهی تأمین مالی می‌کند. کار مدل‌سازی LBO تخمین این است که کسب‌وکار با چه احتمالی بدهی را حفظ می‌کند یا چه سطحی از عملکرد برای فروش نهایی و تأدیه بدهی لازم است. مدل تملک اهرمی معمولاً مستلزم زمان‎ بندی‎ های بدهی پیچیده مدلسازی است.

موارد استفاده:

این مدل با تعیین بازده خروجی و ارزش‎گذاری منصفانه به شرکت خریدار اجازه می دهد تا بالاترین نرخ بازده داخلی تعدیل شده با ریسک را کسب کند.

مدل ادغام و تملیک (Merger and Acquisition (M&A) Model)

مدل ادغام و تملیک مدل پیشرفته‌ تری است که برای ارزیابی تاثیر ادغام و تملک بر سود هر سهم (EPS) استفاده می شود. بنابراین هدف کلی مدل‌سازی ادغام، درک تأثیر تملک بر EPS خریدار و نحوه مقایسه EPS جدید با EPS موجود است. اگر EPS جدید بیشتر باشد، معامله مزبور «نموکننده» خوانده می‌شود درحالی‌که به سناریوی مقابل «تقلیل‌دهنده» گفته می‌ شود.

موارد استفاده:

وقتی دو شرکت تصمیم می ‎گیرند که به منظور گرفتن سهم بیشتری از بازار، متنوع‎ سازی و یا دلایل دیگر با هم ادغام شوند، یا وقتی شرکتی تصمیم می‎گیرد شرکت دیگری را تحت تملک خود درآورد، تحلیلگر بانکداری سرمایه‏ گذاری، این نوع مدل ها را برای ارزیابی سهام انجام می دهد.

مدل بودجه‌ای (Budget Model)

از این مدل به منظور مدلسازی تأمین مالی برای تحلیل و برنامه‌ ریزی مالی استفاده می‌ شود. هدف از این کار پیش بینی بودجه است. مدل‌ های بودجه‌ای معمولا بر مبنای ارقام ماهیانه یا سه‌ ماهه طراحی می‌ شوند و تمرکزشان عمدتا بر صورت سود و زیان است.

مدل قیمت‌گذاری اختیار معامله (Option Pricing Model)

در تعریف اختیار معامله آمده است که این معامله به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید و فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یک زمان مشخص اعطا می کند. به‌طور کلی، دو نوع مدل در اینجا به کار می‌رود که عبارتند از مدل دوجمله‌ای و مدل بلک-شولز. هر دوی این مدل‌ ها از روش‌های آماری پیچیده‌ای استفاده می‌کنند.

موارد استفاده:

معامله‌ گران حرفه‌ای اختیار معامله از این مدل استفاده می‌کنند. از این مدل‌ ها برای تعیین پارامترهایی که ارزش‌ آنها در حال حاضر مشخص هستند (مانند قیمت پایه، قیمت اعمال، و روزهای انقضای اختیار معامله) و نیز پیش‌ بینی‌ ها و مفروضات در سایر پارامترها از جمله نوسانات ضمنی به منظور محاسبه ارزش نظری برای اختیارات معامله خاصی در زمانی معین، استفاده می شود.

تحلیل صورت های مالی در بورس – انواع صورت های مالی شرکتها

جالب است بدانید که تحلیل صورت های مالی در بورس یکی از آن مواردی است که خیلی می تواند برای تحلیل سهام یک شرکت و تصمیم برای خرید و فروش های سهام در بورس موثر باشد، ولی مردم توجه زیادی به موضوع تحلیل صورت های مالی در بورس ندارند و نمی دانند که انواع صورت های مالی شرکتها چیست و می توانند از بررسی صورت های مالی شرکت ها چه نکات و مواردی رو متوجه شوند. در این مطلب آموزشی قصد داریم تا در خصوص انواع صورت های مالی شرکت های بورسی و موضوع تحلیل صورت های مالی در بورس و انواع روش های آن بپردازیم، پس اگر سهامدار شرکتی هستید و قصد دارید نسبت به تحلیل بنیادی سهام اقدام کنید، یکی از ارکان تحلیل فاندامنتال یا همان بنیادی در بورس همان صورت های مالی شرکت هاست و در این مقاله راهنما آن ها را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد و نکات مهمی که باید در نظر داشته باشید رو نیز ذکر می کنیم.

تحلیل صورت های مالی در بورس

گفتنی است که گزارش ‌های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد، سود و زیان جامع و همچنین گزارش‌ های هیئت‌ مدیره و یادداشت ‌های همراه است. ذکر این نکته مهم است که هدف اصلی تهیه انواع صورت ‌های مالی، تمرکز بر ادامه فعالیت واحد تجاری است که در حقیقت در تحلیل بنیادی شرکت به کار گرفته می شود. جالب است بدانید که هدف اصلی صورت ‌های مالی ارائه اطلاعاتی از وضعیت و عملکرد مالی و انواع نسبت اهرمی انعطاف ساختار شرکت به شکل خلاصه‌ وار است. در صورت‌ های مالی اطلاعاتی درباره جریانات نقدی به وجود آورنده سود عملیاتی، جریانات نقدی مربوط به افزایش یا کاهش سرمایه، اخذ وام، انتشار سهام و مواردی از این دست عنوان می شود.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

شرکت ‌ها صورت‌ های مالی خود را به شکل حسابرسی شده و حسابرسی نشده انتشار می دهند. این گزارش ‌ها در بازه ‌های زمانی ۶ ماهه یا ۱۲ ماهه در سایت کدال منتشر خواهد شد. در نظر داشته باشید که گزارش ‌های حسابرسی شده بدین معنی است که یک موسسه به‌ عنوان ناظر به بررسی صحت تهیه و ارائه صورت‌ های مالی مطابق با قوانین و استاندارد ها می‌ پردازد، ولی در گزارش ‌های حسابرسی نشده، تائید موسسه ناظر بر روی صورت ‌های مالی وجود ندارد. استفاده‌ کنندگان از صورت‌ های مالی در هر گروه که باشند مانند؛ سرمایه ‌گذاران، اعتبار دهندگان، مدیران شرکت و تحلیلگران، به اطلاعات کامل و معتبری احتیاج دارند. این اطلاعات می‌تواند در خصوص با؛ سودآوری، ثبات واحد تجاری و هرگونه تغییری که منجر به افزایش یا کاهش سودآوری و عدم ثبات شود، باشد.

کاربردهای تحلیل صورت های مالی در بورس

1. تخمین سود و جریان نقدی آتی شرکت
2. اعتبارسنجی در راستای دریافت وام و تسهیلات
3. تصمیم به ادغام شرکت یا تحصیل شرکت‌ های دیگر
4. سرمایه‌ گذاری یا عدم سرمایه‌ گذاری در سهام شرکت
5. ارزیابی عملکرد شعب شرکت
6. تصمیم برای ورود به سرمایه ‌گذاری ‌های پر ریسک
7. تصمیم به دریافت سیستم اعتباری منعطف یا محدود در قبال مشتریان شرکت

بررسی صورت های مالی در تحلیل بنیادی شرکتها

• به منظور اطلاع از وضعیت منابع اقتصادی شرکت، باید به قسمت دارایی ها در ترازنامه رجوع کنیم.
• به منظور دریافت اطلاعات درباره حقوق بستانکاران شرکت می بایست به بخش بدهی ‌ها در ترازنامه رجوع کنیم.
• جریان خروجی منابع اقتصادی شرکت، به شکل هزینه شناسایی خواهد شد، بنابراین به منظور اطلاع از این آیتم باید به‌ صورت سود و زیان رجوع کنیم.
• برای اطلاع از جریان ورودی منابع اقتصادی شرکت، بایستی به‌ صورت سود و زیان رجوع کنیم. این نکته را در خاطر داشته باشید که درآمدهای شرکت از چند طریق حاصل شده است؛ از محل فروش محصولات و خدمات حاصل می ‌شود، از محل سودهای معاملاتی که به افزایش دارایی منجر خواهد شد و همین طور از طریق حقوق صاحبان سهام یا به علت سرمایه‌ گذاری‌ های دیگر حاصل می شود.

انواع روش های تحلیل صورت های مالی در بورس

نخستین قسمتی که در تحلیل یک شرکت به آن می پردازیم، تعیین ماهیت کسب و کار شرکت و سابقه فعالیت آن در بورس است. در این بررسی در ابتدای امر می بایست توضیحی در مورد صنعتی که شرکت در آن فعال است و همین طور زمینه فعالیت آن داده شود. این مباحث را در اساسنامه و آگهی ‌های رسمی شرکت می توانید مشاهده نمایید. دومین قسمتی که در مورد شرکت‌ ها باید مورد بررسی قرار دهیم، صورت‌ های مالی آن‌ ها محسوب می شود. در این قسمت به توضیح مختصری درباره شیوه‌ های تحلیلی رایج در انواع صورت های مالی شرکت ها خواهیم پرداخت :

1. در یکی از روش ‌های تحلیلی که به روش تحلیل افقی شهرت دارد، اقلام موجود در صورت سود و زیان، بر مبنای مبلغ فروش شرکت و به‌ شکل درصدی محاسبه و عنوان خواهد شد. در نظر داشته باشید که از این روش برای محاسبه برخی از نسبت‌ های مالی استفاده می کنند.
2. در یکی از روش ‌های تحلیلی که به روش تحلیل عمودی شهرت دارد، تحلیلگر فارغ از اندازه شرکت، می تواند شرکت ‌های موجود در یک صنعت را با یک دیگر مورد قیاس قرار دهد.
3. یکی دیگر از بخش ‌هایی که برای تحلیل شرکت باید به بررسی آن توجه داشت، بررسی ریسک آن است. انواع ریسک‌ هایی که به‌ صورت عمومی در شرکت مورد بررسی قرار می گیرد شامل مواردی مانند؛ ریسک تکنولوژی، ریسک ملاحظات قانونی، ریسک ورود رقبای جدید و ریسک رکود در صنعت خواهد بود. هر یک از این ریسک ‌ها با توجه به ماهیت صنعت و شرکت متفاوت است. لازم به ذکر است که این تحلیل به علاوه دیگر روش‌ های تحلیلی و در راستای تکمیل آن ها مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته : اجزای تحلیلی که برای تحلیل صورت های مالی شرکت در بورس نیاز داریم معمولا شامل مواردی مانند؛ موضوع فعالیت شرکت، ترکیب سهامداران، ساختار و میزان سرمایه، فروش داخلی و خارجی شرکت به تفکیک، نسبت ‌های نقدینگی شرکت و میانگین صنعت، نسبت آنی شرکت و صنعت، نسبت‌ های اهرمی شرکت و صنعت، نسبت ‌های سوددهی شرکت و صنعت، نسبت‌ های بازار، تسهیلات دریافت شده، سود هر سهم، تخمین سود و بودجه، درآمدها و هزینه‌ ها، روند فروش و روند تولید انواع نسبت اهرمی می باشد.

انواع صورت های مالی شرکتها

۱) ترازنامه

به منظور دریافت اطلاعات حائز اهمیت درباره منابع و دارایی‌ های شرکت، باید به ترازنامه رجوع نماییم. اطلاعاتی که از این گزارش به دست می آید عبارت است از؛ دارایی شرکت که از طریق آورده سهامداران یا از طریق وام حاصل می شود، میزان استقراض از دیگران و منابع و مصارف شرکت می باشد. به صورت کلی اطلاعاتی مانند؛ دارایی ‌های نقد، وجه نقد یا معادل وجه نقد، مطالبات، حساب ‌ها و اسناد دریافتنی، پیش ‌پرداخت هزینه، موجودی کالا و مواد، انواع سرمایه گذاری ها، دارایی های مالی و دارایی های مشهود و اموال، تجهیزات و ماشین ‌آلات شرکت در ترازنامه قابل مشاهده است.

کاربرد ترازنامه

جالب است بدانید که از اطلاعات موجود در ترازنامه به منظور تعیین منافع آتی، اثر معاملات یا رویدادهای مشخص و همچنین میزان تسلط مالکانه سهامداران استفاده می گردد. همچنین در آن اطلاعات طبقه ‌بندی ‌شده ‌ای درباره مانده‌ های پایان دوره، میان ‌دوره و اطلاعات سال قبل وجود دارد که برای مقایسه وضعیت مالی شرکت در دوره‌ های گوناگون موردتوجه قرار خواهد گرفت. یکی از کاربردهای اصلی ترازنامه، استفاده در تعیین ارزش شرکت می باشد.

در ترازنامه انواع ارزش برای دارایی ‌ها شناسایی می ‌‎شود که از قسمت دارایی ‌ها قابل ‌استخراج هستند. این ارزش‌ ها دارای ارزش تاریخی، ارزش جاری، ارزش فعلی دارایی‌ ها، ارزش تصفیه ‌ای، ارزش جایگزینی، ارزش دفتری و ارزش اسمی است. به منظور دریافت اطلاعات بیش ‌تر در مورد هر یک از ارزش ‌های بیان شده می ‌توانید به مطلب ارزش گذاری سهام شرکت ‌ها در بورس رجوع کنید. در نظر داشته باشید که بعد از بررسی ترازنامه باید بتوانیم به چند سؤال پاسخ دهیم، پاسخ به این سؤالات در تحلیل مناسب و کارآمد ترازنامه حائز اهمیت خواهد بود :

1. آیا شرکت منابع مورد نیاز به منظور تسویه بدهی‌ های بلندمدت خود را دارد؟
2. آیا نقدینگی شرکت برای پرداخت بدهی‌ های کوتاه‌ مدت شرکت کفایت می کند؟
3. صورت ‌وضعیت شرکت در مقایسه با دیگر شرکت ‌های مشابه به چه صورت است؟

۲) صورت سود و زیان

بر اساس گزارش سود و زیان می‌توانیم بفهمیم که یک شرکت در طول یک سال چقدر پول به دست آورده یا چقدر ضرر دیده است. این گزارش به ارزیابی عملکرد شرکت طی یک دوره زمانی می‌پردازد. صورت سود و زیان برای گروه سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان اهمیت بیشتری نسبت به سایرین دارد. به صورت کلی اطلاعاتی مانند؛ سود سهام پرداختنی، سیاست تقسیم سود، نتایج عملکرد شرکت در زمینه‌ ایجاد درآمد و هزینه، درآمدهای عملیاتی شرکت، هزینه‌ های مالی، اداری و عمومی شرکت، قیمت هر محصول، انواع درآمدهای شرکت مثل درآمد حاصل از سرمایه ‌گذاری‌ ها، نسبت P/E، سودآوری شرکت ‌های زیرمجموعه و سودهای حاصل از سپرده‌ های بانکی را مشاهده کرد.

کاربرد صورت سود و زیان

1. به منظور تهیه و تنظیم جداول پیش ‌بینی
2. به منظور تعیین استهلاک دارایی‌ ها، افزایش بدهی و ورود جریانات نقدی
3. شناسایی سیاست شرکت درباره هزینه و درآمد (سیاست‌ های شرکت در این زمینه می تواند استراتژی محافظه‌ کارانه یا تهاجمی باشد)
4. به منظور مقایسه شرکت ‌ها قادریم بعد از استخراج هزینه ‌ها از صورت سود و زیان، آن را با هزینه‌ های شرکت‌ های مشابه در یک صنعت مقایسه نماییم
5. به منظور استخراج موارد مهم شرکت مانند درآمدهای خالص و ناخالص، درآمدهای عملیاتی شامل؛ فروش، حق ‌الزحمه، سود تضمین‌ شده، سود سهام و حق امتیاز

در نظر داشته باشید که با استفاده از صورت سود و زیان و شناسایی اقلام اساسی در آن قادریم هرگونه تغییر را در آن‌ها تحلیل نماییم. نمونه‌ هایی از این گونه تحلیل ها به شرح زیر می باشد :

• تغییر در هزینه مالی : می‌ تواند به علت افزایش در میزان وام دریافتی و تغییر در نرخ بهره باشد.
• تغییر در درآمد عملیاتی : می ‌تواند از تغییر در بهای تمام‌ شده کالا، افزایش فروش یا افزایش قیمت ‌ها نشات بگیرد.
• تغییر در هزینه‌ های اداری و عمومی : می ‌تواند از افزایش حقوق کارکنان، کرایه ‌های حمل و هزینه فروش نشات بگیرد.
• تغییر در بهای تمام ‌شده شرکت : می ‌تواند از تغییر در مقدار تولید شرکت، تغییر در نرخ حمل مواد یا خرید آن نشات بگیرد.
• تغییر در درآمدها و هزینه‌ های غیرعملیاتی : می ‌تواند از تغییر در سود حاصل از سپرده‌ های بانکی، سود و زیان ناشی از تسعیر مطالبات ارزی شرکت نشات بگیرد.

۳) صورت جریان وجوه نقد

گفتنی است که صورت جریان وجوه نقد از جمله گزارش‌ های مالی مورد استفاده اعتبار دهندگان و سرمایه ‌گذاران محسوب می شود که منابع و مصارف وجه نقد شرکت را می ‌توان از این صورت ‌ها استخراج کرد. در نظر داشته باشید که با استفاده از این صورت مالی، ۳ گروه جریان وجوه نقد برای شرکت شناسایی خواهد شد که به شرح زیر است :

1. وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی : این فعالیت ‌ها به ایجاد سود خالص منجر خواهد شد و در گروه فعالیت‌ های اصلی و روزانه شرکت قرار دارند.
2. وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری : این فعالیت ‌ها برای تحصیل یا فروش دارایی ‌های بلندمدت شرکت خواهند بود.
3. وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های تأمین سرمایه : وجوه نقد حاصل از فعالیت ‌هایی که شرکت به منظور تامین مالی خود در دستور کار دارد.

۴) صورت سود و زیان جامع

صورت سود و زیان جامع از جمله صورت‌ های مالی اساسی به حساب می آید که به منظور بررسی بعضی از آیتم‌ ها از جمله تغییرات مربوط به حقوق صاحبان سهام، درآمد و هزینه شرکت مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار می ‌گیرد.

اطلاعات موجود در صورت سود و زیان جامع شامل موارد روبرو است؛ سود و زیان تحقق ‌نیافته مربوط به قراردادهای مشتقات مالی، تعدیلات ناشی از تسعیر ارز و معاملات ارزی شرکت، سود و زیان تحقق ‌نیافته حاصل از سرمایه ‌گذاری‌ های آماده برای فروش، تعدیلات سنواتی، مازاد حاصل از تجدید ارزیابی دارایی ثابت، افزایش در سرمایه شرکت یا خالص دارایی ‌ها، تغییرات وجوه قراردادهای بازنشستگی شرکت‌ ها و همین طور سود و زیان جاری که می توانید این موارد را از صورت سود و زیان جامع استخراج نمایید.

نتیجه گیری و کلام پایانی

صورت‌های مالی منبع مناسبی است برای استخراج اطلاعاتی که ما را در تحلیل وضعیت یک شرکت به لحاظ بنیادی کمک می‌کند. این موضوع مهم است که بدانیم اطلاعات موجود در این گزارش‌های مالی، چه نکاتی را در اختیار ما می ‌گذارد تا بتوانیم بازده بیشتری در سرمایه ‌گذاری خود کسب کنیم یا ضرر خود را کاهش دهیم. در این مطلب تلاش شد تا به‌ طور خلاصه نکات مهم دو صورت مالی ترازنامه و صورت سود و زیان را مرور کنیم. همچنین تجزیه و تحلیل صورت سود و زیان جامع، صورت جریان وجوه نقد و … را هم مورد بررسی قرار دادیم که توجه به آن ها خالی از لطف نیست.

همان طور که دیدید، صورت های مالی گوناگونی برای یک شرکت وجود دارد که هر یک از آن ‌ها برای بررسی شرکت از دیدگاه خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. در نظر داشته باشید که از نسبت‌ های نقدینگی برای سنجش توان شرکت در عمل به تعهدات کوتاه‌ مدت خود استفاده شده و از انواع نسبت‌ های بدهی جهت سنجش وام و اعتبار دریافتی شرکت استفاده می‌ گردد. سرمایه‌ گذاران به منظور بررسی میزان ریسک سرمایه ‌گذاری در یک شرکت، از این نسبت ‌ها کمک می گیرند. برای انجام یک تحلیل جامع طبق نسبت ها و صورت انواع نسبت اهرمی انواع نسبت اهرمی های مالی، می‌ توان مقادیر محاسبه ‌شده را در دوره ‌های مختلف با مقدار میانگین صنعت مقایسه کرد.

در این مقاله راهنمای بورسی سعی کردیم تا به صورت جامع درباره تحلیل صورت های مالی در بورس صحبت کنیم، امیدوارم که صورت های مالی مختلف شرکت ها را شناخته باشید. هر گونه سوال و یا ابهامی هم بود، از بخش نظرات از کارشاناسان کد بورسی سوال فرمایید تا با زبانی ساده پاسخ شما را بدهند.

آشنایی کامل با نسبت های مالی

نسبت‌های مالی مقادیر عددی هستند که با هدف به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورت‌های مالی یک شرکت استخراج می‌شوند. اعداد استخراج‌ شده از صورت‌ های مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدینگی، در مواردی هم چون آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزش‌گذاری و غیره استفاده می‌شوند. یکی از متداول‌ترین راه‌های تحلیل مالی، محاسبه و بررسی نسبت های مالی است. این نسبت‌ها در چندین گروه تعریف شده‌اند و هر کدام به یکی از جنبه‌های وضعیت مالی شرکت‌ها می‌پردازند. نسبت های مالی به دسته‌بندی‌های اصلی زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

نگاهی به کاربردها و کاربران تحلیل نسبت های مالی

تحلیل نسبت‌ های مالی دو هدف اساسی را دنبال می‌کند:

تعیین نسبت‌ های مالی در هر دوره و پیگیری تغییر مقادیر آن‌ها در طول دوره، با هدف کشف سرنخ‌هایی است که موجب پیشرفت موسسه می‌شوند. مثلا افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی می‌تواند نشان‌ دهنده‌ این باشد که شرکت تحت‌ فشار بدهی است و در نهایت آن موسسه را با خطر ورشکستگی مواجه کند.

مقایسه‌ نسبت های مالی با رقبای اصلی به این منظور صورت می‌گیرد که مشخص شود کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکت‌ها به یک تحلیلگر یا سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا تشخیص دهد کدام شرکت‌ها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینه‌تری از دارایی‌شان داشته‌اند. استفاده‌ کنندگان نسبت های مالی به دو گروه استفاده ‌کنندگان داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند:

• استفاده‌ کنندگان خارجی: شامل تحلیلگران مالی، سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت می‌شوند.
• استفاده‌ کنندگان داخلی: شامل مدیر تیم، کارمندان و مالکان می‌شوند.

منظور از نسبت‌‌های نقدینگی چیست؟

نقدینگی را می‌توان این طور تعریف کرد: «میزان توانایی شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه‌مدت خود.» بنابراین نسبت‌های نقدینگی اطلاعاتی در مورد توانایی شرکت‌ها در پرداخت دیون کوتاه‌مدت یا عمل به تعهدات کوتاه‌مدتشان فراهم می‌آورند.

نسبت‌های نقدینگی متداول شامل موارد زیر می‌شوند:

• نسبت جاری: توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت با دارایی‌های جاری

نسبت جاری: دارایی‌های جاری/ بدهی‌های جاری

• نسبت آنی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل دارایی‌های نقدی

نسبت آنی (سریع) = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جار

• نسبت وجه نقد: توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل وجوه نقد. این نسبت محافظه­ کارانه‌ترین نسبت نقدینگی است که حساب‌های دریافتنی نیز در آن لحاظ نمی‌شود.

نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

بررسی نسبت‌‌های اهرمی یا ساختار سرمایه

نسبت‌های اهرمی مقدار منابع دریافت شده از بدهی را اندازه‌گیری می‌کنند. در واقع، از نسبت‌های اهرمی برای ارزیابی سطح بدهی‌های کوتاه و بلندمدت شرکت استفاده می‌شود. نسبت‌های اهرمی شامل موارد زیر می‌شوند:

• نسبت بدهی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه و بلندمدت با کل دارایی‌های موجود

نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها / مجموع دارایی‌ها

• نسبت تسهیلات به سرمایه: میزان اتکای شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تامین مالی خود

نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام

• نسبت پوشش بهره: نشان‌ دهنده توان شرکت در پرداخت هزینه‌های مالی مثلا بهره وام­‌های دریافتنی از محل سود عملیاتی

نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی/ هزینه‌های مالی

معرفی نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت یا کارایی ابزارهایی هستند که برای سنجش کاربرد دارایی‌های شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند و از طریق ارزیابی میزان فروش و تاثیر دارایی‌ها بر آن اندازه‌گیری می‌شوند. این گروه از نسبت‌ها، حجم فروش شرکت را با سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مانند موجودی کالا، دارایی ثابت و … مقایسه کرده و میزان به‌ کارگیری موثر منابع شرکت و راندمان عملیات آن را در دوره عملیات ارزیابی می‌کنند.

• دوره گردش موجودی کالا یا میانگین سنی کالا: دوره گردش موجودی کالا، بازه زمانی را نشان می‌دهد که در آن دفعات گردش کالا اتفاق افتاده است. گردش موجودی کالا بیانگر این است که موجودی کالا و مواد اولیه شرکت در یک بازه زمانی مشخص – مثلا یک سال مالی – چند بار به فروش رسیده و جایگزین شده است.

دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی مواد و کالا *۳۶۵ / بهای تمام‌ شده کالای فروش رفته

• دوره وصول مطالبات: نشان‌ دهنده فاصله زمانی تحویل کالا به مشتری تا دریافت وجه نقد از مشتری است. به بیان دیگر، مدت‌ زمانی است که طول می­‌کشد تا شرکت مطالبات خود را از مشتریان دریافت کند. با بررسی این نسبت درمی‌یابیم که شرکت درآمد فروش خود را در چه بازه زمانی به چرخه عملیاتی بازمی‌گرداند.

دوره وصول مطالبات = متوسط حساب­‌های دریافتنی *۳۶۵ / فروش نسیه

• دوره گردش عملیات: به دوره‌ای گفته می‌شود که در طول آن، یک شرکت، مراحل خریداری مواد اولیه، تولید کالا، ارسال به دست مشتری و در نهایت دریافت وجه نقد را سپری می‌کند.

دوره گردش عملیات = دوره وصول مطالبات + دوره گردش موجودی کالا

• گردش دارایی: این نسبت، میزان تأثیرگذاری گردش دارایی‌ها را در کسب درآمد شرکت نشان می‌دهد و بیانگر این است که چگونه دارایی‌های شرکت برای ایجاد درآمد به کار گرفته می‌شوند. با مقایسه این نسبت در دوره‌های گذشته می‌توان به این نتیجه رسید که افزایش دارایی‌ها در کسب درآمد بیشتر توسط شرکت، تأثیرگذار بوده است یا خیر.

گردش دارایی = فروش خالص / میانگین جمع دارایی­‌ها

• گردش دارایی‌های ثابت: این نسبت، بیانگر میزان تأثیرگذاری دارایی‌های ثابت شرکت بر کسب درآمد آن است.

گردش دارایی‌های ثابت = فروش خالص / میانگین دارایی­‌های ثابت

• دوره پرداخت بدهی‌­ها: نشان­ دهنده مدت‌ زمانی است که طول می­‌کشد تا شرکت بدهی خود را با تامین‌ کنندگان – بدهی بابت خرید مواد اولیه به‌صورت نسیه – تسویه کند.

دوره پرداخت بدهی‌­ها = متوسط حساب­‌های پرداختنی *۳۶۵ / خرید نسیه

• نسبت گردش سرمایه جاری: سرمایه در گردش، تفاوت دارایی جاری از بدهی جاری شرکت است. این سرمایه، بخشی از خالص دارایی‌های جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم تسهیلاتی را در چرخه تولید ایجاد می‌کند.

گردش سرمایه جاری = فروش / سرمایه در گردش

• نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش: با توجه به اینکه یکی از اجزای تشکیل‌ دهنده دارایی جاری، موجودی کالا است، نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش نشان‌ دهنده آن است که چه مقدار از سرمایه در گردش شرکت را موجودی کالا تشکیل داده است.

موجودی کالا به سرمایه در گردش = موجودی کالا / سرمایه در گردش

منظور از نسبت‌های سودآوری چیست؟

نسبت‌های سودآوری، توانایی شرکت برای تولید درآمد مرتبط با عملکرد و سود سهام، دارایی‌های ترازنامه، هزینه‌های عملیاتی و سهام را اندازه‌گیری می‌کند. مهم‌ترین نسبت های مالی سودآوری شامل موارد زیر می‌شوند:

• بازده دارایی‌­ها: نسبت بازده دارایی‌ها نشان‌ دهنده آن است که شرکت چگونه از منابع و دارایی تحت اختیار خود برای کسب سود بهره برده و برای سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان خود بازدهی ایجاد کرده است. نسبت بازده دارایی‌ها می‌تواند شاخص نهایی برای ارزیابی کفایت و کارایی مدیریت شرکت باشد.

بازده دارایی = سود خالص / میانگین جمع دارایی­‌ها

• بازده حقوق صاحبان سهام: شیوه‌ای برای اندازه‌گیری میزان سودآوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران را روشن می‌کند.

بازده حقوق صاحبان سهام = سود خالص / حقوق صاحبان سهام

• حاشیه سود ناخالص: این نسبت، عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت را ارزیابی می‌کند و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام‌ شده کالای فروش رفته را بررسی کرده و رابطه‌ بین فروش و هزینه‌های تولید کالای فروخته‌ شده را نشان می‌دهد.

حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش

• حاشیه سود عملیاتی: نسبت سود عملیاتی نشان‌ دهنده این است که هر یک ریال فروش محصولات یا خدمات چه تأثیری در سود عملیاتی شرکت دارد.

حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش

• حاشیه سود خالص: درصد حاشیه سود خالص شرکت نشان‌ دهنده این است که از هر ۱ تومان فروش شرکت چه مقدار آن به سود خالص تبدیل‌ شده است.

حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش

آشنایی با نسبت‌های ارزش بازار

این نسبت‌ها منعکس‌ کننده نگرش سهامداران و تحلیل گران بازار سرمایه در خصوص عملکرد گذشته و پیش‌ بینی روند آتی شرکت هستند. انواع متداول نسبت‌های ارزش بازار عبارت‌اند از:

• نسبت ارزش دفتری (P/BV): این نسبت بیانگر ارزش ثبت‌ شده خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی هستند.

P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام

• نسبت قیمت به درآمد (P/E): این نسبت، دیدگاه تحلیل گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین می‌کند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست می‌آید.

P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

• نسبت قیمت به فروش (P/S): این نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد می‌شود، به شما می‌گوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه می‌کنید.

P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت

• قیمت به جریان نقدینگی (P/CF): این نسبت از توان قابل ملاحظه‌­ای برای پیش ­بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به‌ وسیله سرمایه‌گذاران نهادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شده حذف می‌کند.

P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم

جریان نقدی هر سهم = سود هر سهم + (استهلاک دارایی‌های مشهود و نامشهود / تعداد سهام شرکت)

• نسبتPEG: نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفته شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشم‌انداز رشد یک سهم را در نظر می­‌گیرد. محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم می‌کنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار به‌طور کامل چشم‌اندازی در خصوص این سهم ندارد.

PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد

محدودیت نسبت های مالی چیست؟

تحلیل نسبت‌های صورت‌های مالی به‌ طور گسترده‌ای توسط تحلیل‌گران مالی، سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان به کار می‌رود. در واقع این نسبت‌ها وضعیت اقتصادی واحد تجاری را در مقایسه با صورت‌های مالی به شکل بهتری انعکاس می‌دهند. از سوی دیگر، نسبت های مالی در مدل‌های پیش‌بینی به‌ طور موفقیت‌آمیزی به کار می‌روند. اما با وجود استفاده وسیع از نسبت‌ های مالی این تکنیک‌ها با برخی از محدودیت‌ها روبه‌رو هستند که تفسیرها را با پاره‌ای از ابهام مواجه می‌کنند.

نمونه‌هایی از محدودیت‌های نسبت های مالی

1. با توجه به اینکه نسبت‌ها بر مبنای اطلاعات تاریخی هستند، میانگینی از شرایط موجود در گذشته به شمار می‌روند.
2. هنگامی‌ که اطلاعات بر مبنای بهای تمام‌ شده تاریخی باشند قادر به انعکاس سطح عمومی قیمت‌ها و ارزش‌های جاری نخواهند بود.
3. از آنجایی که روش محاسبه هر نسبت استاندارد نیست، بنابراین نمی‌توان تاثیر نفوذ اطلاعات گزینش‌ شده را در محاسبات نادیده گرفت.
4. استفاده از روش‌های مختلف حسابداری می‌تواند بر نسبت‌ها اثرگذار باشد. مثلا استفاده از روش‌ «فایفو» نتیجه‌ متفاوتی نسبت به استفاده از روش «لایفو» ایجاد می‌کند.
5. همچنین تغییرات در اصول و برآوردهای حسابداری – مثلا تغییر از روش فایفو به لایفو – نیز در تغییر نسبت های مالی تأثیرگذار هستند. علاوه بر این، برای استفاده از اطلاعات در روندهای درازمدت، ممکن است نیازمند تبدیل اطلاعات با هدف حذف رویدادهای غیرعادی و غیرمترقبه باشیم.
6. با توجه به تفاوت‌های موجود در ویژگی‌های عملیاتی شرکت‌های مختلف مانند خطوط تولید، روش عملیات، نحوه تامین مالی و منطقه جغرافیایی شرکت‌ها مقایسه بین شرکتی دشوار است.

اگرچه محدودیت‌های صورت‌های مالی بسیار با اهمیت هستند. اما با این حال، تحلیل نسبت‌ها از تکنیک‌های مهم تفسیر صورت‌های مالی به شمار می‌رود. زیرا نسبت‌ها نشانگر ارتباط‌هایی میان عناصر اساسی صورت‌های مالی شرکت‌ها هستند. در هر صورت، نتایج حاصل از نسبت های مالی باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار گیرند.

نحوه کسب سود با معاملات مارجین و بررسی مزایا و معایب آن

معاملات مارجین یک روش دستیابی به سود بیشتر با استفاده از اهرم‌هاست. در این روش، معامله‌گران با استفاده از سرمایه‌ای که توسط شخص ثالث فراهم شده است، دارایی خود را خرید و فروش یا معامله می‌کنند. به عبارت دیگر، با اخذ وجوه بیشتری از سرمایه، علاوه بر سرمایه اولیه خود، معامله را با حجم بزرگ‌تری باز می‌کنند. این نوع معاملات در بازار بین المللی فارکس و بازارهای سهام بسیار محبوب و پرطرفدار هستند. در حال حاضر نیز در صرافی‌های رمز ارزها جهت خرید توکن یا کوین‌های بیشتر بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای علاقمندان آموزش ترید ارز دیجیتال و کسب سود بیشتر، یادگیری این نوع روش معاملاتی می‌تواند بسیار مفید باشد؛ چرا که این متد تریدینگ می‌تواند در درک بهتر سرمایه گذار جهت پیش بینی دقیق‌تر معامله و ریسک ابزاری موثر تلقی شود. در ادامه به معرفی کامل‌تر این روش با ذکر جزئیاتی بیشتر از آن می‌پردازیم.

معاملات مارجین ارز دیجیتال چیست؟

معمولی‌ترین گزینه‌ها برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال، معامله اسپات و مارجین هستند. در اسپات تریدینگ شما می‌توانید با تبدیل مستقیم و بی واسطه کوین‌های خود به پول نقد یا استیبل کوین، صاحب آن دارایی شوید. در حالیکه، در روش مارجین روند تا حدی پیچیده‌تر است.

معاملات مارجین که به عنوان معامله اهرم نیز شناخته می‌شوند، انجام معامله ارزهای دیجیتال از طریق پول قرض شده‌ای یا وامی است که توسط کارگزار در دسترس شما قرار می‌گیرد. این وام نیاز به وثقه‌ای دارد که در محافل تجاری به آن مارجین گفته می‌شود. میزان مارجین مورد نیاز با توجه به نسبت اهرمی که استفاده می‌کنید، متغیر است. این نکته را هم باید در نظر داشت که هر سرمایه گذار جهت مقاومت در مقابل نوسانات قیمت منفی معاملات اهرمی باید مارجین آزاد کافی در حساب خود داشته باشد. دلیل این امر آن است که مارجین آزاد به سودها و زیان‌های تحقق نیافته معاملات باز رمزنگاری شما بستگی دارد. این سودها باعث افزایش مارجین موجود در حساب شما می‌شود، در حالیکه ضررهای محقق نشده آن را کاهش می‌دهند.

مارجین تریدینگ به شما این امکان را می‌دهد که بدون واریز سرمایه به حساب معاملاتی خود، مقدار زیادی سرمایه را کنترل کنید. به بیانی دیگر، با توجه به نسبت اهرمی که می‌خواهید استفاده کنید، یک معامله ارز دیجیتال چند برابر بزرگ‌تر از موجودی حساب تجاری خود انجام دهید.

معاملات مارجین برای خرده معامله‌گران روشی بسیار محبوب تلقی می‌شود؛ زیرا با یک حساب معاملاتی نسبتاً کوچک امکان حضور در بازار قابل توجهی را خواهند داشت. دلایل اهمیت استفاده از این روش معاملاتی را می‌توان در دو مورد زیر خلاصه کرد:

• معاملات مارجین ارز دیجیتال به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا ضمن کنترل مقدار زیادی پول، پتانسیل سود خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهند. این پتانسیل حتی در حرکات کوچک قیمت نیز امکان پذیر است. در نقطه مقابل این مورد باید توجه داشت که استفاده از این نوع معاملات اهرمی ضررهای احتمالی را هم بزرگ‌تر می‌کنند.
• این نوع روش معامله درک بهتری از ریسک در بازارهای مالی ارائه می‌دهد. با استفاده صحیح از این روش و به کارگیری شیوه‌های مدیریت ریسک می‌توان همیشه زیان‌های معاملات اهرمی را تحت کنترل نگه داشت.

مارجین تریدینگ چگونه کار می‌کند؟

Margin Trading در ارزهای رمزنگاری شده همانند سایر بازارهای مالی کار می‌کند. در این روش تریدینگ، معامله گر از کارگزار خود پول قرض می‌گیرد تا بتواند موقعیت معاملاتی کریپتو خود را تأمین کند. برای انجام این کار، کارگزار به وثیقه یا به عبارتی مارجینی نیاز دارد که با توجه به نسبت اهرمی انتخاب شده میزان آن متغیر است. به عنوان مثال، در صورت استفاده از نسبت اهرمی ۱۰۰:۱، این وثیقه می‌تواند ۱% از اندازه موقعیت معاملاتی باشد.

فرض کنید در حالی که موجودی حساب تجاری‌تان فقط ۲۰۰۰ دلار است، قصد خریداری ۱۰۰ هزار دلار بیت کوین را دارید. در این صورت با نسبت اهرمی ۱۰۰:۱، مارجین وثیقه‌ای مورد نیاز شما ۱% از اندازه پوزیشن معاملاتی تان (۱۰۰ دلار) خواهد بود. در واقع، باید ۱۰۰۰ دلار از پول‌تان را به عنوان وثیقه کنار بگذارید و با باقی آن معاملات رمز ارز باز کنید. مارجین مورد نیاز با توجه به نوع معامله جفت ارز و کارگزاری انتخاب شده هم متفاوت خواهد بود

بر اساس اصول کلی معاملات مارجین شما باید در حساب معاملاتی کریپتو وجوه کافی جهت پوشش میزان مارجین وثیقه‌ای مورد نیاز داشته باشید. مقداری وجوه اضافی جهت مقاومت در برابر نوسانات منفی معاملات اهرمی نیز از دیگر نکات و قواعد مهم جهت ورود به این روش تریدینگ به شمار می‌آید. این بدان معناست که هرگز نباید کل حساب انواع نسبت اهرمی معاملاتی خود را به مارجین تخصیص دهید؛ چرا که حتی حرکت‌های کوچک قیمت می‌تواند شما را در یک یا چند معامله متضرر کند. در چنین حالتی حساب مارجینی شما با کمبود نقدینگی مواجه می‌شود. در شرایطی که این حساب به میزانی کمتر از آستانه تعریف شده آن برسد، هشدار Call Margin برای شما فعال می‌شود. با اعلام این هشدار، لازم است تا وجوه اضافی را برای شارژ حساب واریز کنید. اگر حسابتان را شارژ نکنید، به صورت اتوماتیک بسته خواهد شد.

مزایای معاملات مارجین ارز دیجیتال

با استفاده از معاملات مارجین می‌توانید قدرت خرید خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهید. این میزان افزایش با توجه به نسبت اهرم ارائه شده توسط کارگزاری متفاوت خواهد بود. به طور مثال، با نسبت اهرمی ۱۰:۱ می‌توانید ۱۰۰ هزار دلار معاملات رمز ارز را با یک حساب ۱۰ هزار دلاری کنترل کنید. با رساندن این اهرم به نسبت ۱۰۰:۱ و با یک حساب تجاری ۱۰ هزار دلار می‌توانید ۱ میلیون دلار معاملات را در این بازار تحت کنترل خود داشته باشید. بنابراین، کاملاً روشن است که معاملات Margin به عنوان یک سلاح و ابزار قدرتمند در زرادخانه معاملاتی عمل می‌کنند.

در قالب انجام این معاملات می‌توانید نه تنها از افزایش قیمت، بلکه از کاهش آن هم سود ببرید. به این ترتیب برای بازارهای کم رونق و پررونق کاملاً آماده خواهید بود. از دیگر مزایای ورود به این روش ترید می‌توان به ایجاد تنوع در پورتفولیو یا سبد سهام اشاره کرد. معاملات مارجین در ارزهای دیجیتال ضمن افزایش قدرت خرید، امکان تنوع بخشیدن به سبد ارزها را برای شما فراهم می‌آورند. بنابراین، به جای قرار دادن تمام تخم مرغ‌های خود در یک سبد می‌توانید با اختصاص درصد مارجین مورد نیاز هر رمز ارز، تنوعی از سبد رمز ارزها را تجربه کنید.

معایب ترید در مارجین

مهم‌ترین نقطه ضعف معاملات مارجین امکان مواجه شدن با زیان‌های بالاست. در واقع، این نوع معاملات در عین حال که سود را افزایش می‌دهند، به همان اندازه نیز زیان شما را به همراه خواهند داشت. به بیانی دیگر، هم به نفع شما و هم علیه شما کارساز خواهند بود. با توجه به ماهیت ریسک‌پذیری بازار ارزهای دیجیتال، باید همواره آمادگی لازم جهت کنترل ضررهای احتمالی و پیش رو را داشته باشد.

دومین نقطه ضعف این سبک تریدینگ مربوط به Call Margin است؛ زمانی که مارجین آزاد شما به زیر صفر می‌رسد. در این شرایطی یک تماس هشدار دریافت خواهید کرد. با این حال، چنانچه مدیریت ریسک کارآمدی داشته باشد می‌توانید احتمال دریافت چنین هشدارهایی را کاهش دهید.

سومین نقطه ضعف Margin Trading مربوط به نرخ بهره این معاملات است. با توجه به اینکه مارجین تریدینگ بر اساس وام ارائه شده توسط کارگزار یا صرافی ارز دیجیتال شما انجام می‌شود، باید به وام بهره بپردازید. نرخ این بهره اغلب بسیار پایین است. البته، بر اساس طول مدت و اهرم به کار رفته در موقعیت معاملاتی تان، ممکن است نیاز به پرداخت بهره بسیار زیادی انواع نسبت اهرمی داشته باشید.

چگونه با مارجین تریدینگ ریسک را مدیریت کنید؟

انجام معاملات مارجین تا حدی دشوار و پر چالش است. این روش تریدینگ بر پایه قرض گرفتن پول استوار است. در صورت بسته نشدن موقعیت معاملاتی شما در زمان مناسب یا استفاده از اهرم اشتباه، ممکن است تمام سرمایه خود را از دست بدهید. در این صورت برای بازپرداخت پول با مشکل مواجه خواهید شد. اما توجه به برخی نکات و اصول کلی ترید می‌تواند میزان ریسک را تا حد زیادی کاهش دهد.

• گرچه صرافی‌ها یا کارگزاری‌هایی هستند که از طریق کار کردن با آنها می‌توانید یک پوزیشن ترید با اهرم ۱۰۰ برابر باز کنید، اما برای بهینه سازی مدیریت ریسک بهتر است از اهرم‌هایی در محدوده ۱ تا ۲۰ برابری استفاده کنید. درصد پیشرفت و موفقیت انجام معاملات شما به صرافی رمزنگاری و نوع محصول یا کریپتو منتخب شما بستگی دارد. نکته مهم دیگر در مقوله مدیریت ریسک معاملات مارجین، مطالعه تمام اسناد Margin Trading خود قبل از ورود به آن است.
• با در اختیار داشتن دارایی‌های رمزنگاری زیاد شما در یک پوزیشن معاملاتی طولانی قرار می‌گیرید. در چنین شرایطی، برای حفظ وجوه خود در برابر نوسانات بالای قیمت می‌توانید با ایجاد یک موقعیت فروش اهرمی از این پوزیشن محافظت کنید. با لحاظ این اهرم، هر زمان که قیمت دارایی کریپتو کاهش می‌یابد، ارزش موقعیت فروش افزایش پیدا می‌کند و به شما این امکان را می‌دهد تا بخشی از پول از دست رفته را در طول معاملات اهرمی خود جبران کنید.
• اصول بازار را نادیده نگیرید. آشنایی با تحلیل تکنیکال بازار یکی از این اصول است. بررسی تغییرات قیمت از منظر عوامل بنیادی بازار نیز از دیگر نکات مهمی است که باید در رادار تحلیل گرانه خود بدان توجه داشته باشید. قبل از ورود به یک معامله اهرمی از نحوه عملکرد بازارهای همبسته مانند سهام و نرخ بهره آگاهی کامل کسب کنید.
• آشنایی با مقیاس گذاری در معاملات به عنوان یک تکنیک قدرتمند به شما کمک می‌کند تا ضرر خود را کاهش و سود را افزایش دهید. به عنوان یک قاعده کلی همواره در نظر داشته باشید که فقط در معاملات سودآور مقیاس گذاری کنید و از انواع متضرر آن خارج شوید. میزان سود یا ضرر شما در این روش ترید با توجه به استراتژی و برنامه معاملاتی تان متفاوت خواهد بود.

پیگیری بازار ارزهای دیجیتال از طریق مارجین تریدینگ

معاملات مارجین امکان انجام تریدهایی بیش از موجودی حساب تجاری را برای شما فراهم می‌کنند. این نوع روش تریدینگ همان قدر که به شما سود می‌دهد، به همان اندازه نیز خطر متضرر کردن و از دست دادن سرمایه را برایتان به همراه دارد. اما، با داشتن سطحی از دانش و درک ریسک‌ها و چالش‌های اهرمی، این نوع معاملات در بازار ارزهای دیجیتال می‌توانند بسیار سودآور باشند.

اگر از معامله‌گران باتجربه و حرفه‌ای بازار کریپتو هستید با تقویت مهارت‌های قوی مدیریت ریسک و انجام تحقیقات لازم در این بازار، معامله مارجین کریپتو برای شما گزینه با ارزشی خواهد بود. با این حال، باید در نظر داشته باشید که این نوع معامله یکی از پیشنهادات سرمایه گذاری پرخطر است. با توجه به اینکه در این روش معامله پولی از دیگران قرض گرفته می‌شود و به دلیل نوسانات قیمت این بازار، ممکن است در این معاملات متضرر هم بشوید. بنابراین، ضروری به نظر می‌رسد تا با کسب آگاهی و شناخت کافی درباره نقاط قوت و ضعف این روش معاملاتی، نحوه ورود و خروج انواع نسبت اهرمی از یک موقعیت معاملاتی، مطالعه اسناد ارائه شده توسط یک صرافی و دیگر نکات مهم ذکر شده در این مقاله، تا حد امکان میزان ریسک پذیری خود را کاهش دهید.

سؤالات متداول

معامله اهرمی یک رویکرد معاملاتی است که توسط معامله‌گران در هر دو بازار سنتی و ارز دیجیتال برای به حداکثر رساندن سود استفاده می‌شود. معاملات مارجین یک نوع رایج از معاملات اهرمی در بازار کریپتوکارنسی است که در آن بخشی از دارایی به عنوان وثیقه برای افزایش قدرت خرید قرار داده می‌شوند.

با اهرم ۱۰۰ برابری، ۱ دلار را می‌توان به عنوان ۱۰۰ دلار معامله کرد. بدین ترتیب، معامله‌گران می‌توانند از تمام مزایای ۱۰۰ دلار بهره‌مند شوند تا بازده سرمایه گذاری آنها به بالاترین حد برسد.

همانند سایر انواع معاملات بازارهای مالی، مارجین تریدینگ هم می‌تواند ضرر شما را افزایش دهد. در این معاملات ممکن کل سرمایه خود را از دست بدهید. بنابراین، باید با شناختی کامل و دقیق از اصول این روش تریدینگ به آن ورود کنید.