ورود آسان به بورس

وارد شدن به بازار بورس ترکیه به دانش کافی در زمینه بورس و سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

بانک جامع اطلاعات مالی ایران (Iran Financial Data Bank (IFDB

طراحی و انتشار ابزارهای مالی در کنار ایجاد نهادهای مالی جدید در یک دهه گذشته، سبب شد تا بازار سرمایه ایران روند پرشتابی برای توسعه داشته باشد. این توسعه مستمر بازار، اطلاعات بسیار زیاد و در عین حال پراکنده‌ای را در بخش های مختلف بازار تولید کرد که گردآوری و تجمیع این اطلاعات و ارائه آن در قالب‌های نوین ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

این ضرورت، مرکز مالی ایران را بر آن داشت تا با توجه به موضوع فعالیت خود و ترکیب منحصر به فرد سهامداری نسبت به طراحی برنامه کاربردی موبایل (اپلیکیشن) بانک اطلاعات مالی ایران ( IFDB ) اقدام نماید. برای تهیه این محصول از سه ماهه پایانی سال 1395 گردآوری داده‌ها انجام و همزمان کار طراحی اپ آغاز شد و خوشبختانه همزمان با نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه از نسخه اندروید این اپ با حضور ریاست محترم سازمان بورس و اوراق بهادار رونمایی شد. و پس از آن با تلاش‌ها و پیگیری‌های صورت گرفته هم اکنون این محصول در نسخه‌های اندروید و iOS قابل دسترسی است و نخستین محصول موبایلی بانک اطلاعاتی در بازار سرمایه ایران است که توسط مرکز مالی ایران عرضه شده است.

ویژگی‌ها:

IFDB شامل اطلاعات ابزارهای مالی و کالای قابل معامله در بورس‌های کشور و مشخصات نهادهای مالی ایران است. در بخش‌ ابزارهای مالی، با تقسیم‌بندی این ابزار بر حسب سهام، اوراق بدهی و مشتقه اطلاعات معاملاتی هر یک از ابزارها برحسب نماد قابل مشاهده است. همچنین اطلاعات صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کالای قابل معامله در بورس انرژی ایران و بورس کالای ایران نیز در بخش‌های دیگر ارائه شده است. این امکان برای کاربران وجود دارد تا به ابزارها و کالاها بر حسب بورس‌ها و بازارهای آنها نیز دسترسی پیدا کنند.

در یکی دیگر از بخش‌های این برنامه، اطلاعات موسسات و نهادهای فعال در بازار مالی ایران به تفکیک نهاد ناظر (بانک مرکزی، سازمان بورس و اوراق بهادار و بیمه مرکزی) ارائه شده است.

همچنین اطلاعات کلیه ناشران پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران و ثبت ‌شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار؛ کلیه شرکت‌ها و شخصیت‌های حقوقی عرضه کننده کالا در بورس های کالایی نیز گردآوری شده است.

بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، توسعه این محصول در دستور کار مرکز قرار گرفته است و بزودی قابلیت‌های جدیدی بر روی این محصول ارائه می‌شود.

منابع:

مرکز مالی ایران، داده‌ها و اطلاعات موجود در برنامه را از طریق منابع زیر گردآوری کرده است.

چطور به بازار بورس ترکیه وارد شویم؟

بازار بورس ترکیه می‌توان محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری افراد باشد. تنها نکته مهم در این امر آشنایی با فضا بورس و نوع معاملات این مجموعه است. این مهم نیز با استفاده از راهکاری‌های جهانی و بهره بردن از راهنمایی کارشناسان کار بلد آسان می‌شود. در این مقاله‌ی ام تی سی هوم قصد داریم این مسئله را باهم بررسی کنیم که چگونه می‌توان وارد بازار بورس ترکیه شد و شرایط سرمایه‌گذاری در این کشور به چه ترتیب است.

آشنایی با بازار بورس ترکیه

بازار بورس ترکیه مانند تمامی بازارهای دیگر با اوراق بهادار، معامله‌های آتی و خریدوفروش برخی اجناس مانند طلا یا قهوه، کار می‌کند. در کلیت ماجرا، تفاوتی میان عملکرد این بازار با دیگر بازارهای جهان (حتی ایران) وجود ندارد. همان‌طور که می‌دانید هر بازار بورس نوسانات خاص خود را دارد و لازم است که افراد با محاسبه میزان سود و زیان خود، بهترین زمان ممکن برای سرمایه‌گذاری را پیدا کنند.

همچنین برای دریافت سود بیشتر، مهم است که بدانید انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس ترکیه چگونه است. ما می‌توانیم به‌صورت مستقیم به این کشور مسافرت کرده و مدیریت سرمایه خود را در دست بگیریم. این کار حتما به تجربه و دانش بالایی در زمینه‌های مختلف اقتصادی نیاز دارد. همچنین می‌توانیم با اعتماد به مؤسسه‌ها و شرکت‌هایی که کر سبدگردانی را باتجربه کافی در نظر دارند، وارد بازار بورس ترکیه شویم.

همچنین مهم است که تحقیقات کاملی را در مورد انواع قرارداد در بورس انجام دهیم. ما باید بدانیم که معاملات آتی شامل چه مواردی می‌شوند و چگونه می‌توان از آن‌ها برای کسب سود بیشتر استفاده کرد. درنهایت شناخت وضعیت اقتصادی ترکیه نیز یکی دیگر از مؤلفه‌های مهمی است که برای آشنایی با بازار بورس ترکیه موردنظر است. این روزها شاهد سقوط ارزش لیر بوده‌ایم. البته گزارش‌ها حاکی از آن هستند که انجام معاملات با دلار هنوز به قوت خود باقی است.

چگونه وارد بورس ترکیه شویم؟

بازار بورس ترکیه را می‌توان از راه دور مدیریت کرد. تنها نکته لازم برقراری ارتباط با یک فرد و یا مؤسسه سرمایه‌گذاری امن است. نکته مهم در زمان بررسی بازار بورس ترکیه ‌این است که این کشور در سال‌های اخیر با ساختار جغرافیایی، اقتصادی و جمعیتی خود جایگاه خوبی برای سرمایه‌گذاران ایرانی بوده است. سیاست‌های اقتصادی فعلی ترکیه حول محور ترویج و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی شکل‌ گرفته است. در این زمینه، نوآوری‌های زیادی در قانون سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته که سرمایه‌گذاری در ترکیه را جذاب کرده و کار سرمایه‌گذار را آسان می‌کند.

به لطف بازنگری اقتصادی و قانونی، سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند تقریبا تمام تجارت خود را از راه دور با تعیین یک نماینده در ترکیه بدون نیاز به حضور شخصی، انجام دهند. آن‌ها می‌توانند برخی از مراحل پردازش را به‌صورت آنلاین از طریق اینترنت انجام دهند. همچنین می‌توانند بدون نیاز به بارها سفر و رسیدگی به مراحل اداری در مدت‌زمان کوتاه و با هزینه کمتر کسب‌و‌کار خود را در ترکیه راه‌اندازی کنند.

شرایط سرمایه‌گذاری در بازار بورس ترکیه پیچیدگی خاصی ندارد اما به‌دقت بالایی نیاز خواهد داشت. برای این کار در وهله اول لازم است که حساب بانکی خود را در این کشور افتتاح کرده باشد. این نکته را به یاد داشته باشید که برخی از بانک‌های ترکیه (مانند بانک زراعت) صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارند و شما می‌توانید پس از افتتاح حساب بانکی، برای سرمایه‌گذاری در آن صندوق‌ها نیز اقدام کنید.

پس از اتمام این مرحله، با شناخت کامل از انواع بازارهای بورس ترکیه، سرمایه‌گذاری خود را آغاز کنید. همان‌طور که اشاره کردیم این میان شرط اصلی شما برای کسب سود بیشتر، مطالعه و شناخت دقیق است.

سیاست‌های اقتصادی فعلی ترکیه حول محور حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی شکل‌ گرفته است.

نحوه سرمایه‌گذاری در بازار بورس ترکیه

بازار بورس ترکیه بستر کاری خود را طوری تنظیم کرده است که سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند از راه دور نیز حساب خود را مدیریت کنند. این نکته زمانی اتفاق می‌افتد که شما بررسی کاملی را روی بازار سهام ترکیه انجام دهید. در یک نگاه اجمالی، ترکیه دارای هفت بازار سهام مختلف است.

1. بازار ملی: شرکت‌هایی هستند که بعد از پذیرش شرایط لازم، وارد بازار بورس می‌شوند.
2. بازار ملی ثانویه: شرکت‌هایی که انتظار می‌رود رشد خوبی داشته باشند.
3. بازار اقتصاد جدی: شرکت‌های مشغول در حوزه فناوری اطلاعات در این حیطه کار می‌کنند.
4. بازار ETF: مبادلات اصلی آن‌ها بر اساس برگه‌های سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.
5. بازار شرکت‌های تحت مراقبت: ورود آسان به بورس شامل شرکت‌هایی این‌که با اطلاعات خصوصی مربوط به خود کار می‌کنند.
6. بازار عمده‌فروشان: اینجا سهام با حجم بالا خریدوفروش می‌شود و تمامی مواردی را شامل می‌شود که از حیطه کاری بازار ملی و بازار ملی ثانویه، بیرون هستند.
7. بازار کوپن حق تقدم: کار در این بازار حق تقدم کوپن برای افزایش سرمایه موردنظر است.

در یک نگاه اجمالی متوجه می‌شوید که نحوه ورود با بازار بورس ترکیه، امری سهل نیست. برای برداشتن چنین قدم بزرگی نیازمند ساعت‌ها بررسی و مطالعه هستند. بعدازآن باید شرکت و یا مؤسسه سرمایه‌گذاری را پیدا کنید که تمام مجوزهای لازم را از کشور ترکیه به دست آورده باشد.

قبل از آنکه در هرکدام از این کارگزاری‌ها حساب باز کنید، لازم است مجوز آن‌ها را از سامانه هیئت‌مدیره بازارهای بورس یا همان SPK بررسی نمایید. در این مرحله موارد زیر را حتما مقایسه کنید.

• شرایط موردنظر کارگزاری‌ها برای ارائه خدمات
• کارمزد معامله
• نرخ کمیسیون دریافتی هر کارگزاری

با کسب اطمینان کامل از تمام این موارد، حساب خود را در آن کارگزاری منتخب باز کرده و معاملاتی بورسی را شروع کنید.

مزایای سرمایه‌گذاری در ترکیه

بازار بورس ترکیه یک بازار بین‌المللی است. به این معنا که یک فرد خارجی نیز می‌تواند به آن وارد شده و با استفاده از شرایط لازم، معاملات خود را انجام دهد. این کار تنها به دانش کافی در زمینه بورس و سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

همچنین این مسئله که ارزش لیر ترکیه در سطوح بسیار پایین و ارزش بازار شرکت‌های ترکیه‌ای ارزان است، امکان سود مضاعف را ایجاد می‌کند. به‌عنوان‌مثال، فرض کنید با 8.5 لیر ترکیه برای 1 دلار در سهام سرمایه‌گذاری کرده‌اید. پس از یک سال، سهام خود را با سود فروختید.

ازآنجایی‌که ارزش لیر ترکیه کاهش یافت، اکنون شما با پرداخت 8 لیر ترکیه 1 دلار خریده‌اید؛ بنابراین، شما هم از تفاوت نرخ ارز و هم از سهام بازدهی خود را کسب کرده‌اید.

زمان بررسی بازار بورس ترکیه حتما به این نکته برمی‌خورید که وقتی در بورس‌های بزرگ کشور سرمایه‌گذاری می‌کنید، باید 15 تا 40 درصد درآمد خود را به‌عنوان مالیات به دولت بپردازید. درحالی‌که خوشحال هستید ورود آسان به بورس که سود زیادی به دست آورده‌اید، ایالت‌ها سهم زیادی از سود شما را بر عهده می‌گیرند.

در بازار سهام ترکیه 0% مالیات وجود دارد. به این معنا که تمام سودی که به دست می‌آورید مال شما خواهد بود. این کار تنها برای جذب پول به بازار بورس انجام می‌شود. صرف‌نظر از این، نرخ کالاها و یا ارزش ارزها ممکن است پس از محبوب شدن بازار بورس ترکیه تغییر کنند؛ بنابراین استفاده از این مزیت تا زمانی که فرصت هست مفید است.

در نظر داشته باشید که استفاده از بازار بورس ترکیه تنها یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در این کشور است. ما می‌توانیم با استفاده از روش‌های دیگر مانند ثبت شرکت در ترکیه نیز سرمایه خود را به این کشور پهناور وارد کرده و سود مناسبی را در اختیار داشته باشیم.

برای دریافت اطلاعات بیشتر خواندن مقاله‌ی مهم‌ترین مزایای سرمایه گذاری در ترکیه چیست؟ را به شما توصیه می‌کنیم.

وارد شدن به بازار بورس ترکیه به دانش کافی در زمینه بورس و سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

نتیجه سخن

بازار بورس ترکیه یکی از موقعیت‌های پرطرفدار برای سرمایه‌گذاری افراد خارجی است. ما می‌توانیم با افتتاح حساب بانکی در این کشور و انتخاب یک کارگزاری معتبر، سرمایه خود را به بازارهای سهام ترکیه منتقل کنیم. این موضوع در حرف بسیار راحت و در عمل پیچیده است. زمان بررسی این مهم حتما از کارشناسان امر، مشورت بخواهید.

برای ورود به بورس از کجا شروع کنیم؟

اگر می خواهید برای ارزیابی پول انباشته خود وارد بورس شوید، جهت مدیریت سهام مواردی را که باید به آنها توجه کنید در این مقاله آورده ایم:

امروزه این واقعیت که معاملات بورس اوراق بهادار می تواند از طریق اینترنت انجام شود، فرصت های جذاب تری را برای کسانی فراهم می کند که می خواهند از پس اندازهای خود استفاده کنند. اول از همه، کنترل ریسک و مدیریت سهام پرتفوی را می توان به روش های بهتری در معاملات بازار در اینترنت انجام داد.

شرایط ورود به بورس چیست؟

برای انجام معاملات و مدیریت سهام خود در بورس اوراق بهادار، ابتدا باید با یک شرکت کارگزاری حقوقی و قابل اعتماد توافق کنید. می توانید از طریق وب سایت رسمی seo.ir به این خانه های کارگزاری دسترسی پیدا کنید.

پس از تعیین کارگزار قانونی و قابل اعتماد، باید حساب سرمایه گذاری تقاضا را از طریق این موسسه یا بانک افتتاح کنید.

پس از انجام تراکنش های لازم برای حساب سرمایه گذاری تقاضا، باید منتظر بمانید تا حساب فعال شود و پس از فعال سازی، باید حداقل نرخ تاییدیه را در صرافی واریز کنید. کارگزار اطلاعات مربوط به این پوشش را به شما ارسال می کند.

پس از تعریف پول در حساب خود، می توانید معاملات بورس و مدیریت سهام خود را از طریق اینترنت آغاز کنید.

در مورد نرم افزار امور سهام بیشتر بدانید.

چگونه می توان وارد بورس شد؟

شما می توانید معاملات سرمایه گذاری خود را انجام دهید و از طریق صفحه وب کارگزاری که با آن توافق کرده اید یا برنامه هایی که برای معاملات بورس اوراق بهادار نوشته شده، بازار را دنبال کنید. می توانید از طریق شرکت های کارگزاری به این برنامه ها دسترسی پیدا کرده و آنها را به صورت رایگان بارگیری کنید. همچنین برای کسب اطلاعات در مورد نحوه کار در بازار و مدیریت سهام در اینترنت می توان از شرکت کارگزاری اطلاعات رایگان دریافت کرد.

در مورد شبکه اجتماعی سهام بیشتر بدانید.

قبل از شروع بورس چه کاری باید انجام دهید؟

افرادی که می خواهند پس انداز خود ورود آسان به بورس را در بورس سرمایه گذاری کنند، ابتدا باید بازار را بشناسند و سپس تجربه کسب کنند. به عبارت دیگر آنچه قبل از شروع بورس سهام باید انجام شود کسب دانش و تجربه است. موضوعاتی که باید شناخته شوند شامل:

تعریف بازار

نحوه کار بورس

نحوه کار سیستم

مسائلی که باید در بازار در نظر گرفته شود

خطرات بازار

ابزار سرمایه گذاری

چگونگی انجام معامله

تحلیل بازار

و…. است. موضوعاتی نیز هستند که نیاز به تجربه در بورس دارند و شامل موارد بسیار مهمی می شوند. از جمله:

نظارت بر بازار

تجزیه و تحلیل نمودارهای قیمت

استراتژی ها و تکنیک ها

نحوه جلوگیری از خطرات

نحوه انجام معاملات

با توجه به امکانات امروز، به دست آوردن اطلاعات بورس سهام بسیار آسان تر از گذشته است. امروزه منابع بسیار بیشتری وجود دارد و تقریباً می توان از طریق اینترنت به همه آنها دسترسی داشت. از نظر کسب تجربه، می توان به راحتی از فرصت های اینترنت و فناوری بهره برد.

چگونه می توان در مورد بورس تجربه کسب کرد؟

امروزه آموزش های بورس را می توان به راحتی از طریق اینترنت دریافت کرد. برخی از کارگزاران این آموزش ها را بصورت رایگان در اینترنت ارائه می دهند. سرمایه گذاران می توانند به لطف اینترنت از هرجای دیگر در این آموزش ها شرکت کنند. کتاب های الکترونیکی، فیلم های آموزشی، سمینارهای آنلاین، حساب های آزمایشی که با پول مجازی معامله می شوند ابزاری هستند که در محدوده آموزش استفاده می شوند.

با استفاده از حساب های آزمایشی بورس، می توان موضوعاتی را که نیاز به تجربه کردن دارند، عملاً فرا گرفت. از لحاظ تئوری می توانید اطلاعات بورسی را که با استفاده از پول مجازی در شرایط واقعی بازار بدست آورده اید، بیاموزید. شما به طور عملی خواهید آموخت که:

چگونه می توانید معاملاتی را که می خواهید در بورس انجام دهید. چگونه با ریسک ها کنار بیایید. چگونه هنگامی که برنامه هایی به نام حساب های آزمایشی دارید. پیگیری و تحلیل بازار را با پول مجازی انجام دهید؟

بازار فرابورس چیست و چه فرقی با بورس دارد؟

ورود به بازار اوراق بهادار ازجمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را ورود آسان به بورس گسترش دهد. مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند. نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن over the counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا otc نیز گفته می‌شود. قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق و بورس کالا- با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد که این تفاوت‌ها را به اختصار در زیر تشریح می‌کنیم.

الف-1) براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است. پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.

بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.

با توجه به تقسیم‌بندی‌های انجام شده فوق، مقایسه‌ای بین شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس برای آشنایی بیشتر ارائه می‌کنیم: (جدول بالا) بر اساس بند ب ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.

بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند. این موارد از جمله موارد زیر می‌باشند:

کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی است تا شرکت‌ها با شرایطی آسان‌تر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و. برای شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس پیش‌بینی شده است.

تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکت‌هایی که نمی‌‌توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند. اما با ایجاد فرابورس، شرکت‌ها با شرایط ساده تر می‌توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت‌های بازار منسجم و شفاف

بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد.به این صورت که بر اساس ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم، 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی (فرابورس) یا خارجی پذیرفته می‌شود از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرش شده در این بورسها یا بازارها حذف نشده اند با تایید سازمان بورس بخشوده می‌شود.به گزارش عصر بانک دات آی آر شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل 2 برابر معافیت‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.

در ماده 143 مکرر اضافه شده است از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت‌ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

هم اکنون برای نقل و انتقال سهم شرکت‌های خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده‌ و وقت‌گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده است اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکت‌ها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می‌گیرد.

با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت سهام شرکت‌ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می‌دهند، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد.همچنین می‌تواند مبنای وثیقه‌گذاری و اعتباردهی شرکت‌ها باشد.

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد می‌شود و از نتایج ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکت‌ها خواهد بود. همچنین با ارائه گزارش‌های مالی دوره‌ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می‌کنند.

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در این بازار امکان پذیر می‌باشد. چون با پذیرش سهام شرکت درفرابورس، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده‌تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می‌کند. زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد و ارزش‌گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.

با توجه به اینکه فرابورس و بازار سرمایه مخاطبان گسترده‌ای دارد، ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت می‌شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزایش خواهد داد.

• صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیره‌نویسی وانتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و همینطور انجام معامله دست دوم این اوراق انجام می‌شود.

در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند، در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار وحتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود.

راه‌های ورود تازه‌واردان به بازار سهام

دنیای‌اقتصاد : بازار سرمایه ایران در چند سال گذشته رشدی همه‌جانبه را پشت‌سر گذاشته است. این رشد از ابعاد گوناگونی همچون ارزش بازار، ارزش و حجم معاملات، تعداد کدهای معاملاتی فعال، رشد شاخص‌ها و تنوع ابزارهای مالی قابل مشاهده است. افزایش سرمایه‌گذاران و رشد بسیار کدهای معاملاتی فعال در بازار سرمایه در مقایسه با ورود اندک سرمایه‌گذاران به بازار از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بیانگر گزینش روش مستقیم سرمایه‌گذاری به‌عنوان انتخاب غالب سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار پیچیده سهام است.

مدیریت تحقیق و توسعه بورس تهران در گزارشی به قلم آرمین صادقی‌عدل به بررسی دلایل ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار سهام در سال‌های گذشته پرداخته است. گزارشی آماری که نشان می‌دهد این امر می‌تواند دلایلی همچون نبود آشنایی کافی با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، آسانی و دسترسی مناسب به سامانه‌های معاملات برخط و در مقابل دشواری فرآیند صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، علاقه‌مندی به مدیریت پرتفوی شخصی حتی از سوی سرمایه‌گذاران تازه‌کار و وجود مشاوران غیرمجاز که از طریق سامانه‌های ارتباطی مجازی اقدام به مشاوره و جلب مخاطب کرده‌اند، داشته باشد.

به هر روی فرآیند ورود سرمایه‌گذار به بازار سرمایه به گونه‌ای پیش‌رفته که در پایان بهمن‌ماه نزدیک به ۸۰درصد از ورود آسان به بورس معاملات بورس اوراق بهادار تهران توسط سرمایه‌گذاران حقیقی و عمدتا از طریق سامانه‌های معاملات برخط انجام می‌شود و نقش صندوق‌های سرمایه‌گذاری از معاملات سهام حدود ۵درصد است. ارزش بازار سهام بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال ۱۳۹۶ رشدی تقریبا مداوم را تا ۱۹ مرداد ماه ۱۳۹۹ تجربه کرد و در این زمان به بیشترین مقدار ورود آسان به بورس تاریخی خود معادل ۷۷.۷۷۶هزار میلیارد ریال رسید. پس از این تاریخ ارزش بازار سهام بورس تهران با روندی کاهنده به رقم ۵۳.۹۸۰هزار میلیارد ریال در ۳۰ مهر ماه ۱۳۹۹ کاهش یافت.

بر این اساس ارزش بازار سهام بورس تهران از ۳.۲۲۰ هزار میلیارد ریال در ابتدای سال ۱۳۹۶ با ۱.۵۷۶درصد رشد (معادل سالانه ۱۲۰درصد) به ۵۳.۹۸۰ هزار میلیارد ریال در ۳۰ مهر ۱۳۹۹ بالغ شد. ارزش بازار سهام در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ با ۳۱۵درصد رشد نسبت به انتهای سال ۱۳۹۸ به بیشترین مقدار تاریخی خود رسید و سپس ۳۱درصد کاهش را تا پایان مهر این سال تجربه کرد. با وجود افت از اواخر مرداد ماه، ارزش بازار سهام بورس تهران از انتهای سال ۱۳۹۸ تا پایان مهر ۱۳۹۹ رشدی معادل ۱۸۸درصد را پشت‌سرگذاشت.

مروری بر شاخص‌‌ها

شاخص‌کل (ارزش- وزنی) و شاخص‌کل هم‌وزن بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ روندی صعودی را پشت‌سر گذاشتند. شاخص‌کل در ابتدای سال ۱۳۹۶، در رقم ۷۷.۲۳۰ و شاخص کل هم‌وزن در این تاریخ در رقم ۱۵.۷۲۳ قرار داشت. بیشترین مقدار این دو شاخص در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۹۹، محقق شد. در پایان روز معاملاتی این تاریخ، شاخص کل با رقم ۲.۰۷۸.۵۴۷ و شاخص کل هم وزن با عدد ۵۳۳.۴۴۵ واحد کار خود را به پایان رساندند. پس از این تاریخ تا پایان مهر ۱۳۹۹، شاخص روندی کاهنده داشت.

از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا نیمه سال ۱۳۹۹، شاخص‌کل ارزش- وزنی و هم‌وزن بورس تهران روندی فزاینده را طی کردند. در سال ۱۳۹۸ شاخص کل هم‌وزن رشد ۴۳۷‌درصدی را پشت‌سر گذاشت. شاخص‌کل از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا ۱۹ مرداد این سال ۳۰۵درصد افزایش یافت و به بیشترین مقدار تاریخی خود دست یافت. پس از اوج تاریخی خود، این شاخص با طی روندی کاهنده و با کاهش ۳۲ درصدی به ۱.۴۱۲.۳۵۵واحد در پایان مهر ماه ۹۹ رسید. شاخص هم‌وزن در این بازه زمانی افت کمتری را تجربه کرد و با ۲۶درصد کاهش به رقم ۳۹۳.۸۸۱ واحدی در ۳۰ مهر ماه ۹۹ رسید.

بر این اساس از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا پایان مهر ماه این سال شاخص کل ارزش- وزنی و شاخص کل هم‌وزن به ترتیب ۱۷۵درصد و ۱۲۲درصد افزایش پیدا کردند. شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا پایان مهر ۱۳۹۹، بیش از ۱۸ برابر شده که نشان‌دهنده رشد متوسط سالانه‌ای برابر با ۱۲۵درصد است.

ارزش، حجم و تعداد معاملات

به‌جز اوراق بدهی، معاملات سایر اوراق بهادار بورس اوراق بهادار تهران از نظر ارزش، حجم و تعداد رشدی پیوسته و تصاعدی را در سال‌های گذشته پشت‌سر گذاشته‌اند. ارزش معاملات سهام و صندوق‌های قابل معامله در سال‌های ۹۸ و ۹۹ از رشد بالایی برخوردار بوده‌اند. ارزش معاملات سهام تنها در ۷ ماه نخست سال ۱۳۹۹، ۴/ ۳ برابر سال پیشین و نزدیک ۳۰برابر کل سال ۱۳۹۶ بوده است. رشد معاملات صندوق‌های قابل‌معامله نیز درخورملاحظه بوده و به‌صورت پیوسته ادامه یافته است. در مجموع حدود ۹۵درصد از کل ارزش معاملات بورس تهران از آن معاملات سهام بوده است. حجم معاملات اوراق بهادار به‌ویژه سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز در سال‌های گذشته رشدی پایدار و فزاینده داشته‌اند. حجم معاملات سهام در سال‌های ۹۷ و ۹۸ رشدی بیش از ۱۰۰درصد را تجربه کرده و در صورت حفظ روند کنونی به احتمال فراوان این میزان رشد در سال ۹۹ نیز تکرار خواهد شد. تعداد دفعات معاملات سهام در بورس تهران در سال ۱۳۹۷، ۱۱۵درصد، در سال ۱۳۹۸، ۲۳۷درصد و تنها در هفت ماه نخست سال ۱۳۹۹، ۱۰۳درصد نسبت به کل سال ۱۳۹۸ رشد داشته است. رشد تعداد دفعات معامله در صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله حتی بیش از دفعات معامله سهام بوده و در هفت ماه سال ۹۹ بیش از هفت‌برابر کل سال گذشته شده است.

بررسی معاملات سهام در بورس اوراق بهادار تهران بیانگر روند رو به رشد معاملات خرد و روند به‌شدت کاهشی معاملات بلوک و عمده است. سهم معاملات عمده و بلوک در مجموع از ۴۰درصد در سال ۱۳۹۶ به ۵/ ۳درصد در سال ۱۳۹۹ کاهش یافته و برخلاف آن سهم معاملات خرد از حدود ۶۰درصد به ۹۵درصد افزایش یافته است.

تعداد و ترکیب معامله‌گران

در چند سال گذشته تعداد و ترکیب فعالان بازار سرمایه دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. تعداد سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه رشد بسیار زیادی را تجربه کرده، سهم اشخاص حقیقی از معاملات افزایش یافته و از سهم سرمایه‌گذاران حقوقی کاسته شده است.

تعداد کل کدهای معاملاتی با آغاز صدور کد معاملاتی برای مشمولان سهام عدالت در سال ۱۳۹۷ با رشد بسیاری همراه شد ولی تعداد کدهای معاملاتی فعال در این سال با چنین رشدی همراه نبود. رشد مهم تعداد کدهای معاملاتی فعال در سال ۱۳۹۹ به وقوع پیوست به گونه‌ای که تعداد کدهای معاملاتی فعال تا شهریور این سال با رشد ۱۱۲ درصدی از بیش از ۱۰ میلیون به نزدیک ۲۲ میلیون کد رسیده است. این رشد به دلیل افزایش تعداد کدهای معاملاتی سرمایه‌گذاران حقیقی رخ داده به نحوی که افزایش تعداد کدهای فعال سرمایه‌گذاران حقوقی در این سال ۱۴,۵۹۷ کد و افزایش تعداد کدهای فعال سرمایه‌گذاران حقیقی در این سال ۱۱,۴۵۳,۷۱۸ کد بوده است. بنابراین در سال ۱۳۹۹ تعداد سرمایه‌گذاران حقیقی فعال بیش از ۲ برابر سال ۱۳۹۸ شد.

عرضه اولیه

میانگین تعداد شرکت‌کنندگان در عرضه‌های اولیه در بورس نیز طی چند سال گذشته رشد بسیاری داشته است. در حالی که در ۷ عرضه اولیه سال ۱۳۹۶ به‌طور متوسط ۱۲۶,۵۷۰ نفر، در ۶ عرضه اولیه سال ۱۳۹۷ به‌طور متوسط ۳۲۰,۲۶۴ نفر و در ۹ عرضه اولیه سال ۱۳۹۸ به‌طور متوسط ۹۲۱,۲۳۲ نفر شرکت کرده بودند. با رشد بسیار حضور سرمایه‌گذاران حقیقی در هشت عرضه اولیه‌ای که تا مهر ۱۳۹۹ در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است، به‌طور متوسط ۶۵/ ۴ میلیون نفر در هر عرضه شرکت کرده‌اند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری و معاملات برخط

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان ابزار مالی اصلی برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس اوراق بهادار شناخته می‌شوند. معاملات برخط را نیز می‌توان به‌عنوان اصلی‌ترین روش ورود مستقیم به بازار سرمایه در نظر گرفت. بنابراین مقایسه روند استفاده از این دو روش سرمایه‌گذاری توسط سرمایه‌گذاران، می‌تواند بیانگر سلیقه و رویکرد آنها برای حضور در بازار سرمایه ایران باشد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه با استناد به قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه ۱۳۸۴ از سال ۱۳۸۶ وارد بازار اوراق بهادار ایران شدند. گوناگونی این نهادهای مالی در سال‌های گذشته افزایش یافته و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار به انواع مختلفی قابل تفکیک هستند. در مقایسه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، معاملات برخط در سال‌های گذشته از رشد بسیاری برخوردار بوده است. معاملات برخط به‌عنوان یک دستاورد مبتنی بر فناوری در بازار سرمایه ایران در حالی رخ داد که دستورالعمل آن در میانه سال ۱۳۸۹ به تصویب هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. این روش معاملاتی به‌عنوان روشی روزآمد بیانگر توان بالای متخصصان فناوری در بازار سرمایه ایران است و نشان از پتانسیل بازار اوراق بهادار ایران در بهره‌مندی از روزآمدترین دستاوردهای حوزه فناوری دارد. روند معاملات برخط پس از چندین سال رشد آرام از چند سال گذشته شتابی فزاینده یافت و با اختلاف به روش غالب معاملات اوراق بهادار بدل شده است به‌گونه‌ای که هم‌اینک تمامی کارگزاران اوراق بهادار از سامانه‌های ارائه‌دهنده خدمات معاملات برخط برخوردارند. مقررات ناظر بر معاملات برخط، احراز صلاحیت متقاضیان انجام این معاملات را برعهده کارگزاران نهاده و به نظر نمی‌رسد کارگزاران برای ارائه دسترسی به سامانه‌های معاملات ورود آسان به بورس برخط موانع بلندی پیش روی متقاضیان نهاده باشند. این امر سبب شده که بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌کار و غیرحرفه‌ای با بهره‌مندی از سامانه‌های معاملات برخط به‌طور مستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری در سهام کنند. در سال ۱۳۹۶ نسبت معاملات برخط از کل معاملات سهام ۲۵درصد و همین نسبت برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری ۱۰درصد بود. در مهر ۱۳۹۹ سهم معاملات برخط از کل معاملات به ۷۶درصد افزایش و سهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری به ۶درصد کاهش یافت. بنابراین ۸۲درصد معاملات سهام بورس تهران از آن معاملات برخط و صندوق‌های سرمایه‌گذاری است در حالی که ارزش معاملات برخط بیش از ۱۲ برابر ارزش معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس تهران است. رشد فزاینده سهم معاملات برخط از کل معاملات و در مقابل کاهش قابل توجه سهم صندوق‌های سرمایه‌گذاری از معاملات بیانگر تمایل سرمایه‌گذاران به حضور مستقیم در بازار سهام آن هم با استفاده از سازوکار معاملاتی برخط است.

بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری

به منظور بررسی روند عمومی بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، میانگین بازدهی آنها از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا ۳۰ مهر ۱۳۹۹ محاسبه شده است. برای محاسبه میانگین بازدهی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام (مشترک و قابل معامله) در نظر گرفته شده و NAV آنها در محاسبات لحاظ شده است. در این بازه زمانی، میانگین بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری ۱۵۹درصد بوده است. این در حالی است که از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا ۱۹ مرداد این سال رشدی معادل ۲۵۹درصد و پس از آن تا پایان مهر با افت ۲۸ درصدی مواجه بوده است. شاخص کل ارزش- وزنی بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا ۱۹ مرداد این سال با ۳۰۵درصد افزایش به بیشترین مقدار تاریخی خود دست یافته و پس از آن تا پایان مهر ماه ۱۳۹۹ با کاهش ۳۲ درصدی مواجه شد.

جمع‌بندی و پیشنهاد

ارزش بازار و ارزش، حجم و تعداد دفعات معاملات سهام در بورس اوراق بهادار تهران در چند سال گذشته رشد بسیاری را تجربه کرده است. در این مدت تعداد سرمایه‌گذاران در بازار سهام نیز به‌طور فزاینده‌ای افزایش یافته‌است. افزایش بسیار تعداد مشارکت‌کنندگان در عرضه‌های اولیه و تعداد کدهای معاملاتی به خوبی بیانگر رشد تصاعدی سرمایه‌گذاران تازه وارد به بازار سهام است. رشد فزاینده تعداد سرمایه‌گذاران با افزایش بسیار تعداد معاملات همراه بوده به گونه‌ای که با وجود افزایش حجم معاملات، رشد بیشتر دفعات معاملات سبب افت قابل ملاحظه حجم هر معامله شده و از این رو شاهد خرد شدن معاملات در سال‌های گذشته بوده‌ایم. این امر در کاهش درخور ملاحظه‌ حجم و ارزش معاملات عمده و بلوک نیز به روشنی مشاهده می‌شود. ورود فزاینده سرمایه‌گذاران به بازار سهام با افزایش بسیار حجم و ارزش معاملات برخط همراه بوده و تاثیر به مراتب کمتری بر افزایش تعداد سرمایه‌گذاران صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام داشته است. این امر سبب کاهش نسبت معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری از کل معاملات سهام شده و در مقابل به‌طور قابل ملاحظه‌ای بر نسبت معاملات برخط افزوده است. دشواری فرآیند صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، فاصله قابل ملاحظه میان قیمت و NAV صندوق‌های قابل معامله و سازوکار آسان دریافت کد معاملات برخط همگی به رشد سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار سهام و روند کاهنده نقش صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار انجامیده‌اند و افزایش رفتار هیجانی و توده‌وار فعالان غیرحرفه‌ای بازار را در پی داشته‌اند. برای تغییر این روند، آسان‌سازی روند صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کاهش فاصله قیمت و NAV صندوق‌های قابل معامله و محدودسازی معاملات برخط ضروری به نظر می‌رسد. به این منظور موارد زیر پیشنهاد می‌شود:

۱. بسترسازی مناسب برای راه‌اندازی سامانه جامع صدور و ابطال صندوق‌های سرمایه‌گذاری به گونه‌ای که این سامانه امکان صدور و ابطال تمامی صندوق‌ها (یا تعداد قابل ملاحظه‌ای از آنها را) به‌طور متمرکز و به‌صورت برخط فراهم کند.

۲. تغییر دامنه نوسان قیمت صندوق‌های قابل معامله از قیمت پایانی دیروز به آخرین NAV اعلامی دیروز با هدف کاهش فاصله میان قیمت و NAV صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله.

۳. اصلاح رویه‌های حضور معامله‌گران برخط در بازار با برگزاری جدی‌تر آزمون‌های مربوطه، در نظر گرفتن الزاماتی همچون پیشینه معاملاتی یا برخورداری از مدارک حرفه‌ای و عدم امکان خرید برخط از نمادهایی معین که به دلایلی همچون زیان انباشته، رشد شدید قیمت و. با ریسک بالایی مواجه شده‌اند.

۴. تفکیک شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس بر اساس ریسک شرکت‌ها و محدود کردن معاملات برخط در بازار شرکت‌های پرریسک.