تفاوت گردش مالی و درآمد

1. یک جدول چهار ستونی رسم کنید.
2. در ستون اول زمان از سال صفر تا سال هشتم به ترتیب بنویسید.
3. در ستون دوم هزینه های هر سال را مقابل سال آن بنویسید.
4. در ستون سوم خالص درآمد های (هزینه- درآمد) هر سال را مقابل آن بنویسید.
5. در ستون چهارم خالص درآمد ها را به صورت تجمعی جمع کنید و بنویسید.
6. اکنون با توجه به ستون چهارم مشخص کنید که خالص درآمد های تجمعی در چه سالی با مقدار سرمایه گذاری اولیه طرح برابر می شود.

حسابداری .

حسابداري واحد هاي بازرگاني و تجاري ، در رابطه با ماهيت حسابها و همچنين حسابهاي موقت و دائم يك توضيح مختصري بدم .
در حسابداري هر حساب داراي يك ماهيت است يعني حسابها ماهيتاً يا بدهكار هستند و يا بستانكار . حالا دونستن اين ماهيت به چه درد ميخوره انشاءالله در زماني كه حسابداري رو مقداري وارد بشيد بيشتر به اهميت اون پي خواهيد برد و متوجه خواهيد شد تفاوت گردش مالی و درآمد كه ماهيت حسابها از بحث دو طرفه بودن حسابداري نشات گرفته و كنترل بعضي از حسابها با دونستن ماهيت اون حساب انجام ميشه .
در ارتباط با حسابهاي موقت و دائم هم قبلاً يك توضيح مختصر دادم كه حسابها در يك دسته بندي كلي به دو نوع حسابهاي موقت و حسابهاي دائم تقسيم ميشوند .
1 - حسابهاي موقت :
حسابهايي هستند كه مربوط به عمليات حسابداري در يك سال مالي هستند و در پايان سال با يك حساب واسطه بسته شده (صفر ميشوند) و در نهايت نتيجه عمليات آنها به حسابهاي دائم منتقل ميشن و باز در ابتداي سال بعد مجدداً افتتاح ميشوند ضمناً به اين نوع حسابها ، حسابهاي سود و زياني هم ميگن مانند حسابهاي درآمد و هزينه .
2 - حسابهاي دائم :
حسابهايي هستند كه از ابتداي تاسيس يك واحد تجاري افتتاح شده و عمليات حسابداري سالهاي مختلف در آنها انجام شده و مانده آنها از يك سال به سال مالي بعد منتقل ميشوند ضمناً به اين نوع حسابها ، حسابهاي ترازنامه اي هم ميگن مثل داراييها ، بدهيها و حساب سرمايه .

ترازنامه كه گاهي اوقات به آن صورت وضعيت مالي نيز گفته مي شود عبارت است از فهرستي از تمام داراييها ، بدهيها و سرمايه يك واحد تجاري در يك تاريخ زماني معين كه معمولاً پايان دوره مالي مي باشد .

به طور كلي ترازنامه بر اساس معادله حسابداري يعني سرمايه + بدهيها = داراييها شكل گرفته است و همانطور كه از نامش (ترازنامه) پيداست هر دو طرف آن بايد برابر باشد و به دو طريق تهيه مي شود :

1- شكل حساب تي (T)

چون معمولاً ترازنامه به شكل تي تهيه ميشود لذا در اين درس فقط شكل تي آن را توضيح ميدهيم .

در ترازنامه به شكل تي تمام داراييها اعم از جاري و ثابت در سمت راست ترازنامه و تمام بدهيها اعم از جاري و بلندمدت و حساب سرمايه در سمت چپ ترازنامه آورده مي شوند .

ترازنامه با توجه به اطلاعات موسسه خدماتي محمد و حسن به شكل تي به صورت زير مي باشد :

موسسه خدماتي محمد و حسن

جمع داراييهاي جاري 89.062.500

جمع داراييهاي ثابت 2.000.000

جمع داراييها 91.062.500

جمع بدهيهاي جاري 500.000

بد هيهاي بلند مدت :

اسناد پرداختني 30.000.000

جمع بد هيهاي بلند مدت 30.000.000

جمع بد هيها 30.500.000

سرمايه اول دوره 50.000.000

سرمايه گذاري مجدد 10.000.000

سود ويژه 2.062.500

سرمايه پايان دوره 60.562.500

جمع بدهيها و سرمايه 91.062.500

صورت حساب سود و زيان income statement
صورت حساب سود و زيان همانطور كه از نامش پيداست جهت تعيين سود يا زيان ويژه واحد مالي تهيه ميشه و شامل خلاصه اي از درآمدها و هزينه هاي براي يك دوره زماني معين مي باشد.
اين صورت حساب معمولا به دو طريق تهيه مي شود :
1- تك مرحله اي
2- دو مرحله اي
صورت حساب سود و زيان به روش تك مرحله اي :
در اين روش ابتدا كليه درآمد ها يكجا و در ادامه كليه هزينه ها در زير آنها آورده مي شود و در نهايت از تفاضل آنها به سود يا زيان قبل از كسر ماليات مي رسيم كه با كسر ماليات (در صورتي كه موسسه سود داشته باشد) به سود يا زيان بعد از كسر ماليات يا همان سود يا زيان ويژه خواهيم رسيد .
صورت حساب سود و زيان به روش دو مرحله اي :
در اين روش ابتدا درآمدهاي عملياتي آورده شده در ادامه هزينه هاي عملياتي ذكر مي گردد كه از تفاضل اين دو به سود يا زيان عملياتي تفاوت گردش مالی و درآمد مي رسيم در مرحله بعد درآمدهاي غير عملياتي و هزينه هاي غير عملياتي آورده مي شود كه از تفاضل اين مرحله و مرحله قبل به سود و زيان قبل از كسر ماليات مي رسيم كه با كسر ماليات به سود و زيان بعد از كسر ماليات يا همان سود و زيان ويژه خواهيم رسيد .
به صورت حساب سود و زيان صورت حساب درآمد يا صورت حساب عمليات نيز گفته ميشود . مهمترين بخش صورت حساب سود و زيان قسمت پاياني آن يعني سود يا زيان ويژه است كه نتيجه فعاليت يك واحد تجاري را نشان مي دهد كه آيا واحد تجاري در طول دوره مالي فعاليتش سود آور بوده است و يا خير.
به طور كلي صورت سود و زيان يك واحد خدماتي به روش تك مرحله اي به صورت زير مي باشد :

موسسه خدماتي .
صورت حساب سود و زيان
براي سال مالي منتهي به 29/12/××

درآمد ها :
درآمد خدمات ××
كسر مشود هزينه ها :
هزينه اجاره ××
هزينه بيمه ××
هزينه حقوق ××
هزينه آب و برق و تلفن ××
جمه هزينه ها (××)
سود (زيان) قبل از كسر ماليات ××
ماليات (×)
سود (زيان) ويژه ××

حالا با توجه به مطالب ارائه شده در بالا و با توجه به مفروضات درسهاي قبلي صورت حساب سو و زيان براي موسسه خدماتي محمد و حسن يه شكل زير تهيه ميشود :

موسسه خدماتي محمد و حسن
صورت حساب سود و زيان
براي دوره مالي منتهي به 31/2/84

درآمد :
درآمد خدمات آموزشي 5.000.000
كسر ميشود هزينه ها :
هزينه اجاره 1.000.000
هزينه حقوق 1.000.000
هزينه آب و برق و تلفن 250.000
جمع هزينه ها 2.250.000
سود و (زيان) قبل از كسر ماليات 2.750.000
ماليات به ماخذ 25% (687.500)
سود (زيان) ويژه 2.062.500

* سود(زيان) ويژه :چنانچه درآمد هاي يك واحد مالي نسبت به هزينه هاي آن بيشتر باشد آن واحد مالي داراي سود بوده و اگر هزينه ها نسبت به درآمد ها بيشتر باشند واحد مالي داراي زيان است .تفاوت گردش مالی و درآمد
** درآمد هاي عملياتي و هزينه هاي عملياتي به مواردي گفته ميشود كه مستقيماً مربوط به عمليات جاري و اصلي شركت است و در غير اينصورت از اصطلاح درآمد و هزينه غير عملياتي استفاده ميشود . بطور مثال در موسسه خدماتي محمد و حسن درآمد آموزشي جزو درآمد هاي عملياتي بوده و اگر همين موسسه با فروش يكدستگاه خودرو منافعي به دست بياورد چون جزو عمليات جاري آن نبوده بنابر اين درآمد آن غير عملياتي محسوب ميشود .
*** مآخذ 25% طبق قانون مالياتهاي مستقيم محاسبه شده است

صورت حساب سرمایه یکی از صورتهای مالي است و بيانگر خلاصه تغييراتي است كه در سرمايه يك واحد تجاري طي يك دوره مالي يا يكسال مالي روي مي دهد .

صورت حساب سرمايه با سرمايه اول دوره شروع شده در مرحله بعدي اگر مالكين شركت سرمايه گذاري مجدد در موسسه خود انجام داده باشند مبلغ اين سرمايه گذاري به سرمايه اول دوره اضافه ميشه همچنين اگر سود ويژه هم در طي همان دوره كسب كرده باشند مبلغ اين سود نيز به سرمايه اول دوره اضافه مي شود اما در ادامه اگر مالكين برداشتي از حساب شركت كرده باشند يا اينكه در طي دوره زيان ويژه داشته باشند ، اين دو مبلغ از سرمايه اول دوره كسر مي شود كه در نهايت به مبلغ سرمايه پايان دوره خواهيم رسيد .

پس به طور كلي تغييرات در سرمايه به دو صورت مي باشند

1- تغييراتي كه باعث افزايش در سرمايه اند

2- تغييراتي كه باعث كاهش در سرمايه اند

همانطور كه متوجه شديد مبلغ سرمايه گذاري مجدد و سود ويژه باعث افزايش در سرمايه شده و مبلغ برداشت مالكين از حساب شركت و زيان ويژه باعث كاهش در حساب سرمايه مي شوند .

صورت سرمايه يك واحد خدماتي به طور كلي به صورت زير تهيه ميشود :

صورت حساب سرمايه

براي دوره مالی منتهي به 31/02/84

سرمايه اول دوره ×××

سرمايه گذاري مجدد ×××

افزايش (كاهش) در سرمايه ×××

سرمايه پايان دوره ×××

در طول يك سال مالي شركت يا سود دارد يا زيان ، اما من در صورت حساب سرمايه بالا هر دو مورد را اشاره كردم كه با توجه به اينكه شركت شما سود داشته يا زيان مي توانيد مبلغ موجود را در محل مناسب از صورت حساب سرمايه قرار داده و به اين ترتيب سرمايه پايان دوره را محاسبه نماييد .

حال با توجه به مطالب بالا صورت حساب سرمايه با توجه به اطلاعات مالي موسسه خدماتي محمد و حسن به شکل زیر ارائه میشود :

موسسه خدماتي محمد و حسن

صورت حساب سرمايه

براي دوره مالی منتهي به 31/02/84

سرمايه اول دوره 50.000.000

سرمايه گذاري مجدد 10.000.000

سود ويژه 2.062500

افزايش در سرمايه 10.562.500

سرمايه پايان دوره 60.562.500

يك واحد تجاري چگونه مي تواند نتايج حاصل از رخدادهاي مالي را كه در طول يك سال مالي اتفاق افتاده را در اختيار ديگران قرار دهد . همانطور كه در درسهاي قبلي هم متوجه شديد راه حل اين كار صورتهاي مالي هستند .

صورتهاي مالي يك واحد تجاري شامل صورتهاي ذيل مي باشند كه آنها را به ترتيب در درسهاي متوالي براتون توضيح خواهیم داد .

۱ - صورتحساب سرمایه

۲ - صورتحساب سود و زیان

۳ - صورت وضعیت مالی (ترازنامه)

چيزي كه در تمام صورتهاي مالي فوق مشترك مي باشد سر فصلهاي اين صورتهاي مالي است اصولا در قسمت بالاي تمامي صورتهاي مالي ابتدا نام واحد تجاري مثل موسسه خدماتي محمد و حسن ، در سطر بعدي نام صورت مالي مثل صورت سود و زيان و در نهايت تاريخ يا دوره زمانيكه صورت مالي براي آن دوره تهيه شده قرارمي تفاوت گردش مالی و درآمد گيره . در اين ميان ترازنامه به تاريخ تهيه ميشه ( مثلا 29/12/83 ) ولي صورت سود و زيان ، صورت سرمایه به دوره مالي منتهی به . تهيه ميشود ( مثلا براي دوره مالي منتهي به 29/12/83 )

سال مالي مدت زمانيه كه يك چرخه حسابداري طول میکشه كه معمولاْ در كشورمان يك سال شمسي مي باشد که از اول فروردين شروع و تا پایان اسفند ادامه داره .

**** اهمیت استفاده از تراز آزمایشی****

بايد بگم كه حسابداري يك سيستم دوطرفه است يعني هر رويداد مالي داراي دو طرف حساب است و در مقابل هر مبلغ بدهكار يك مبلغ بستانكار وجود داره بنابر اين ميشه گفت هميشه جمع هر دو طرف بدهكار و بستانكار كليه حسابها (در دفتر روزنامه يا كل ) با هم مساوي است و اگر مساوي نباشه يك جاي كار ميلنگه .
با توجه به مطالب بالا انتخاب عنوان تراز آزمايشي براي مانده حسابهاي دفتر كل انتخاب خوبي است چرا كه اين تراز به اين منظور تهيه ميشه كه برابري بدهكار حسابها و بستانكار حسابها رو آزمايش كنه .
اگر جمع بدهكارها (مانده اقلام بدهكار) و جمع بستانكارها (مانده اقلام بستانكار) برابر نباشه ميشه نتيجه گرفت كه اشتباهاتي صورت گرفته است كه اصولا با محاسبه مابه التفاوت جمع بدهكارها و بستانكارها مي توان برخي از اشتباهات را پيدا كرد .
بنابراين اگر جمع بدهكارها و جمع بستانكارهاي تراز آزمايشي برابر نبودند مي توانيم براي راحتتر پيدا كردن موارد اختلاف يكي از روشهاي زير را امتحان كنيم .

1- ممكنه كه حسابي از تراز آزمايشي حذف شده باشه ، بنابراين انتقال تمامي حسابها و مانده هاي آنها را از دفتر روزنامه به دفتر كل رديابي كنيد .
2- ممكنه اختلاف از ثبت در دفتر روزنامه و يا نقل به دفتر كل صورت گرفته باشد .در اين صورت دفتر روزنامه را براي مقدار اختلاف جستجو كنيد . فرض كنيد جمع كل ستون بدهكار تراز آزمايشي موسسه خدماتي محمد و حسن برابر با 94.000.000 ريال و جمع كل ستون بستانكارهاي اين موسسه 95.500.000 ريال باشد حالا اين اختلاف ممكنه مربوط به اين باشه كه يه مبادله در دفتر روزنامه اشتباه ثبت شده باشه ، و يا به طور اشتباه به دفتر كل منتقل شده باشه پس بايد به دنبال يه مبلغ 1.500.000 ريالي بگرديد .
3- اختلاف بين جمع بدهكارها و جمع بستانكارها را بر عدد 2 تقسيم كنيد . در صورتي كه اختلاف قابل تقسيم باشد ، احتمالاً اختلاف ناشي از ثبت اشتباهي يك بدهكار در طرف بستانكار و يا بالعكس مي باشد . براي مثال فرض كنيد كه در يك مبادله 3.000.000 ريالي موسسه خدماتي فوق به جاي اينكه حساب بانك بدهكار شود اشتباهي بستانكار شده است در نتيجه جمع بستانكارها مبلغ 3.000.000 ريال بيشتر از ميزان واقعي و جمع بدهكارها مبلغ 3.000.000 ريال كمتر از ميزان واقعي خواهد بود . لذا بين جمع بدهكارها و بستانكارها در كل 6.000.000 ريال اختلاف پيش مي آيد

تا اينجا مراحل ثبت و طبقه بندي رو طبق تعريف حسابداري با هم خونديم و پس از انتقال رويدادهاي مالي از دفتر روزنامه به دفتر کل مانده گيري حسابها رو هم انجام داديم.

مانده گيري حسابها از مابه التفاوت جمع ستون بدهکار و ستون بستانکار یک حساب بدست می آید. برای مثـال مبـلغ 87.000.000 ریال مانــده حساب بانــک از محاسبـه مابه التفـاوت جمع ستون بدهکـار حساب بانك یعنی 93.000.000 ریال و جمع ستون بستانکارحساب بانك یعنی 6.000.000 ریال بـدست آمده است .

در اينجا بايد توجه داشت كه اگر جمع ستون تفاوت گردش مالی و درآمد بدهکار یک حساب بزرگتر از جمع ستون بستانکار همان حساب باشد آن حساب دارای یک مانـده بدهکـار است ماننـد حساب بانـک که دارای مانـده بدهکـار می باشد و بالعکس اگر جمع ستون بستانکار یک حساب بزرگتر از جمع ستون بدهکار همان حساب باشد آن حساب دارای یک مانده بستانکار است مانند حساب بستانكاران که دارای مانده بستانکار میباشد .

اصولاً شرکتها قبل ازتهیه صورتهای مالی نهایی برای راحت تر تهیه شدن این صورتها یک رویه اضافی را طی می کننـد . و اقدام به تهیـه تراز آزمایشـی می کننـد . که البتـه این تراز جـزء صورتـهای مالی اساسی شرکـت نیست فقط يك طبقه بندي مجدد حسابها است . این تراز فهرستی از عناوين تمامي حسابهای دفتر کل و مانده های آنها می باشـد . ابتدا حساب دارایی ها بعد حساب بدهیـها بعـد هم حسـاب سرمایه و در نهایت حساب درآمد و هزینه ها نوشته ميشوند .(به شكل زير)

اگر سیستم ثبت دو طرفه حسابداری به درستی اجرا گردد ، باید جمع ستون بدهكار و تفاوت گردش مالی و درآمد جمع ستون بستانکار تراز آزمایشی با هم برابر گردند که در این صورت تراز آزمايشي از طریق اثبات تساوی جمع بدهکارها و بستانکارها صحت عملیات مالی موسسه را تا حدودي نشان می دهد . تراز آزمایشی را در هر زمان میتوان تهیه کرد ولی معمول رویه این است که اصولا در پایان دوره مالی و قبل از تهيه صورتهاي مالي تهیه می كنند .

تراز آزمایشی مانده حسابهای موسسه خدماتی محمد و حسن بعنوان نونه به شكل زير ارائه ميشود .

صورت مالی چیست؟ آشنایی با انواع صورت های مالی

صورت مالی چیست؟ آشنایی با صورت های مالی در بازار سرمایه گذاری

صورت مالی در بورس: ابتدا باید بیان کرد که این صورت ها، گزارشی در مورد فعالیت های سرمایه گذاری است. برای بدست آوردن صورت های مالی اساسی شرکت به سایت کدال مراجعه کنید.

همانطور که در مقاله صورت های مالی اساسی و بررسی کاربرد آن در تحلیل بنیادی ذکر شد، صورت های مالی اساسی عبارتند از:

1. ترازنامه
2. صورت سود و زیان
3. صورت گردش وجوه نقد
4. صورت سود و زیان جامع

انواع دارایی‌ها و بدهی‌ها:

انواع دارایی:

• جاری
• غیر جاری
• نامشهود: دارایی‌های غیر پولی می‌باشند که ماهیت فیزیکی ندارند.

• دارایی‌های نامشهود قابل شناسایی را می‌توان به شکل جداگانه تحصیل کرد.
• دارایی‌های نامشهود با عمرمحدود در طول عمر مفید خود مستهلک می‌گردند و مشابه با اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات برای کاهش ارزش بررسی می‌شوند.

دارایی‌های جاری:

• وجه نقد یا معادل وجه نقد
• حساب‌های دریافتنی تجاری
• موجودی کالا
• سایر دارایی‌های جاری: مقادیری هستند که به شکل جداگانه گزارش نمی‌شوند و باید در کنار سایر موارد یکجا گزارش شوند.

دارایی‌های غیر جاری:

• اموال، ماشین‌‌آلات، تجهیزات

انواع بدهی:

بدهی های جاری:

• حساب‌های پرداختنی
• اسناد پرداختنی و بخش جاری بدهی بلندمدت
• پیش دریافت درآمد

بدهی‌های غیر جاری:
بدهی‌های مالی بلندمدت: مانند وام‌های بانکی، اسناد پرداختنی، اوراق قرضه پرداختنی و اوراق مشتقه هستند.

صورت جریان وجوه نقد:

صورت جریان وجوه نقد شامل اطلاعاتی مهمتر از سود و زیان است. مانند:

• اطلاعات دریافتی‌ها و پرداختی‌های نقدی شرکت در طول دوره مالی
• اطلاعات فعالیت‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تامین مالی شرکت

دسته بندی جریان‌های نقدی:

• جریان‌های نقدی حاصل از فعالیت‌های عملیاتی: جریان‌های نقدی
• جریان ناشی از مالیات بر درآمد
• جریان نقدی حاصل از فعالیت‌های تامین مالی

مراحل تهیه جریان وجوه نقد:

جریان نقدی عملیاتی طبق روش مستقیم و غیر مستقیم به‌طور متفاوتی به تصویر کشیده می‌شود.

روش مستقیم: دریافت‌ها و پرداخت‌های نقدی شرکت نشان داده می شود. در روش مستقیم اطلاعات بیشتری می توان بدست آورد و داشتن اطلاعات درباره دریافت‌ها و پرداخت‌های گذشته برای پیش‌بینی جریان نقدی عملیاتی آینده مناسب است.

قسمتی هایی در تهیه صورت جریان وجه نقد به روش مستقیم:

• وجه نقد به کار رفته در تولید محصول و خدمات
• وجه نقد پرداختی بابت مالیات
• وجه نقد پرداختی بابت بهره
• هزینه‌های عملیاتی نقدی
• دریافت نقدی از مشتریان

روش غیر مستقیم: در این روش تنها نتیجه خالص این دریافت‌ها و پرداخت‌ها را نشان داده می شود. در روش غیر مستقیم بر تفاوت سود خالص و جریان نقدی عملیاتی تمرکز می‌ گردد و این برای پیش‌بینی جریان نقدی عملیاتی آتی بسیار مناسب است. همچنین لازم بذکر است بیشتر شرکت‌ها از این روش استفاده می کنند.

نکته!

• در روش غیرمستقیم نقطه شروع سود خالص است و در روش مستقیم نقطه شروع درآمد است .اما درنهایت جریان نقدی عملیاتی به دست آمده از هر دو روش یکسان خواهد بود.
• محاسبه جریان وجه نقد عملیاتی در روش مستقیم و غیرمستقیم متفاوت است.
• جریان نقدی حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری به‌وسیله تغییرات در حساب‌های دارایی‌های ناخالص و دارایی‌های نامشهود و سرمایه‌گذاری در سهام محاسبه می‌شود.

نسبت ها:

نسبت‌ها در تزارنامه تنها به مقایسه اقلام ترازنامه می‌پردازد و می‌تواند برای ارزیابی نقدینگی و توان شرکت در بدهی‌های بلندمدت مفید باشد.

انواع نسبت‌ ها:

نسبت نقدینگی: این دسته از نسبت‌ها به‌اندازه گیری توان شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت می‌پردازد.

نسبت‌های توان ایفای تعهدات بلندمدت: این نسبت‌ها برای اندازه‌گیری توان شرکت در بازپرداخت بدهی‌های بلندمدت به کار می‌روند.

نسبت‌های نقدی عملکرد: بیانگر درآمدی است که به ازای یر یک ریال کسب شده است.

فرمول محاسبه : جریان نقد عملیاتی به درآمد = جریان نقد عملیاتی ÷ درآمد

نسبت بازده نقدی دارایی‌: بیانگر جریان نقدی که توسط دارایی شرکت تولید شده است.

فرمول محاسبه : نسبت بازده نقدی دارایی ها = جریان نقد عملیاتی ÷ متوسط کل دارایی

نسبت جریان نقد عملیاتی به سود عملیاتی: بیانگر توانایی تولید وجه نقد توسط عملیات شرکت است

فرمول محاسبه : جریان نقد عملیاتی به سود عملیاتی= جریان نقد عملیاتی ÷ سود عملیاتی

نسبت‌های پوششی:

بدهی: ریسک مالی را می‌سنجد.
بهره: توانایی شرکت در پوشش هزینه بهره را می‌سنجد.

فرمول محاسبه نسبت پوششی بدهی و بهره:
نسبت پوشش بدهی= جریان نقد عملیاتی ÷ کل بدهی
نسبت پوشش بهره= جریان نقد عملیاتی+ بهره پرداختی + مالیات ÷ بهره پرداختی

جریان نقدی حاصل از عملیات:

وجه نقد پرداختی بابت حقوق = هزینه حقوق – کاهش در حقوق پرداختنی

وجه نقد پرداختی بابت حقوق = هزینه حقوق – کاهش در حقوق پرداختنی

وجه نقد ورودی = فروش – افزایش در حساب‌های دریافتنی

حساب‌های پرداختنی پایان دوره = حساب‌های پرداختنی اول دوره + خرید – وجه نقد پرداختی به تامین‌کنندگان

حقوق پرداختنی انتهای دوره = حقوق پرداختنی ابتدای دوره + هزینه حقوق طی دوره – حقوق پرداخت شده طی دوره

وجه نقد پرداختی به تامین‌کنندگان = بهای تمام شده کالای فروش رفته + کاهش در موجودی کالا + افزایش در حساب‌های پرداختنی

ترازنامه:

ترازنامه وضعیت مالی شرکت‌ها را گزارش می کند.

گزارش ترازنامه از بخش های ذیل تشکیل شده است:

دارایی‌ها: منابع شرکت که انتظار می‌رود در آینده منافع اقتصادی ایجاد کنند.

بدهی‌ها: پیمانی بسته شده در گذشته که در آینده باعث خروج وجه نقد یا کاهش منابع اقتصادی شرکت گردند.

حقوق صاحبان سهام : حقوق صاحبان یا حقوق مالکانه که سرمایه گذارن و تحلیل گران از آن به‌عنوان خالص دارایی‌ها یاد می‌کنند. همچنین بیانگر تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها است.

دارایی‌های جاری: اطلاعاتی را در مورد فعالیت‌های عملیاتی شرکت‌ها ارائه می دهد و شامل وجه نقد و دیگر دارایی‌هایی می‌شوند

بدهی‌های جاری: تعهداتی هستند که طی یک سال مالی یا یک چرخه کامل عملیاتی باید پرداخت شوند. هیچ‌گونه قید و شرطی برای به عقب انداختن موعد سررسید به بیش از یک سال وجود ندارد.

فرمول محاسبه سرمایه در گردش= دارایی های جاری – بدهی های جاری

دارایی‌های غیر جاری: اطلاعاتی درباره فعالیت‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری شرکت‌ها ارائه می‌دهد که پایه و اساس فعالیت‌های شرکت هست.

حقوق صاحبان سهام:

منافع باقی‌مانده صاحبان سهام در دارایی‌ها پس از پرداخت بدهی‌های شرکت، حقوق صاحبان سهام نامیده می‌شود که شامل سرمایه پرداخت شده، سهام ممتاز، سهام خزانه، سود انباشته، حقوق اقلیت و سایر اقلام سود جامع می باشد.

اجزای حقوق صاحبان سهام:

سهام ممتاز: سهام ممتاز حقوق و مزایایی دارد که سهام عادی از آن‌ها برخوردار نیست .سهام ممتاز را می‌توان بسته به شرایط به‌عنوان بدهی و یا حقوق صاحبان سهام دسته‌بندی کرد.

سود انباشته: بخش توزیع نشده سود خالص شرکت از ابتدای فعالیت شرکت است، سودهای تجمعی شرکت که به‌عنوان سود نقدی توزیع نشده است.

سهام خزانه: سهامی است که توسط خود شرکت ناشر سهام خریداری می‌شود، اما ابطال نمی‌شود . سهام خزانه به‌عنوان سرمایه‌گذاری در شرکت به‌حساب نمی‌آید، همچنین حق رای ندارد و سود دریافت نمی‌کند.

استهلاک:

استهلاک عبارت است از کاهش ارزش دارایی مستقل از ارزش روز دارایی بر اساس یک سیستم از پیش تعیین شده.

عوامل موثر بر میزان استهلاک:

• قیمت تمام شده
• هزینه‌ حمل و نقل
• هزینه خرید
• عمر مفید
• هزینه‌های نصب

تاثیر استهلاک بر صورت مالی:

صورت جریان وجه نقد: استهلاک یک هزینه غیر نقدی است و در گردش وجوه نقد وارد نمی‌شود.

ترازنامه: استهلاک در ترازنامه نشان داده شده و با کاهش دارایی‌های ثابت باعث کاهش مجموع دارایی‌ها می‌شود.

صورت سود و زیان: استهلاک به‌عنوان یک هزینه در صورت سود و زیان، قبل از مالیات اثر می‌گذارد. استهلاک باعث کاهش هزینه‌های مالیاتی می‌شود و به‌عنوان سپر مالیاتی شناخته شده است.

زیان – سایر هزینه‌ها – سایر درآمدها + هزینه‌های عملیاتی – درآمد = سود خالص

سیاست های پولی و مالی چیست؟ [سیاست پولی انبساطی و انقباضی]

در حالی که کشور ما در شرایط اقتصادی نا به‌سامانی به سر می‎برد و تورم به شکل لجام‎گسیخته‌ای‌ سال‌هاست که دست از سر اقتصاد ما برنداشته و روز به روز نیز حال اقتصاد بیمار ما را نزارتر می‌کند، اجرای صحیح و به جای سیاست‌های مالی و پولی یکی از موارد بسیار تاثیرگذار بر تنِ بی‌جان اقتصاد ما به حساب می‌آید. باید دید که تاکنون دولت‌ها و بانک مرکزی چگونه توانسته‌اند شرایط اقتصادی را با تصمیماتی که به واسطه این ابزارها می‌گیرند مدیریت کنند؟برای بررسی این موضوع در ابتدا باید دید ماهیت سیاست‌های پولی و مالی چیست و تصمیماتی که در سطح کلان اقتصاد گرفته می‎‌‎شود به کدام یک از این سیاست‌ها مربوط می‌شود؟

به احتمال زیاد عبارت‌ "سیاست‌های پولی و مالی" جزو عباراتی به حساب می‌آید که ممکن است بارها و بارها به گوش هر یک از ما خورده باشد.بی شک تا به حال در خصوص این سیاست‌ها چیزهایی شنیده‌ایم اما ممکن است به طور دقیق ندانیم که مکانیسم این سیاست‌ها به چه شکل عمل می‌کند.اجرای این سیاست‌ها به چه معناست، این تصمیمات چگونه اجرا می‌شود و چرا دولت‌ها به استفاده از آن روی می‌آورند؟

یکی از نکات مهمی که ممکن است در ابتدا برای ما جای سوال داشته باشد این است که آیا سیاست‌های پولی و مالی همانطور که از اسمش پیداست یک نوع عملیات اقتصادی-سیاسی است یا فقط شامل مباحث سیاسی می‎شود؟پاسخ این است که سیاست‌های پولی و مالی را باید محل هم‌پوشانی اقتصاد و سیاست دانست.

تاریخچه اختراع سیاست‌های پولی و مالی

ممکن است تصور شود که سیاست‌های پولی و مالی اختراع جدیدی در اقتصاد محسوب می‌شود اما حقیقت این است که سابقه به وجود آمدن این تلاقی اقتصاد تفاوت گردش مالی و درآمد و سیاست به گذشته‌ای بسیار دور برمی‌گردد. به نظر می‎رسد اگر بخواهیم ریشه قدیمی‌ترین سیاست‌های پولی اجرا شده را پیدا کنیم باید مخترع اولیه این سیاست‌ها را کسانی بدانیم که برای اولین بار در تاریخ پول‌ها را کم ارزش ‌کردند در واقع این سیاست‌ها ابتدا زمانی اجرا شد که دولت‌ها سکه‌ها را جمع آوری کرده و پس از ذوب کردن آنها را با فلزات ارزان قیمت‎تر ترکیب می‌کردند که از این طریق وزن و عیار سکه را تغییر می‌دادند.کاهش دادن ارزش پول در سال‎های آخر امپراطوری روم در سطح گسترده‌ای انجام می‌شد، اما تکمیل آن در اروپای غربی به دوره‎های میانه اخیر بازمی‌گردد.

در قرن 15 میلادی پادشاهان فرانسه که قادر به جمع آوری مالیات به اشکال عادی‌تر نبودند نیز به نوعی از روش کاهش ارزش پول استفاده کردند و توانستند از پول کاهش یافته به عنوان یک مالیات تورمی برای تأمین هزینه‌های جاری جنگ 100 ساله با انگلستان استفاده کنند.با این حساب می‌توان گفت اجرای سیاست‌های پولی و مالی تاریخچه‎ای تقریبا به اندازه تاریخچه اختراع سکه و پول کاغذی دارد.

سیاست‌های مالی و پولی چیست؟

باید بدانیم که دولت‌ها می‌توانند با برخی تصمیمات اقتصاد را در سطوح کلان تحت تاثیر و مدیریت خود قرار دهند که به طور کلی این اقدامات در قالب سیاست‌های پولی و مالی انجام می‎شود در تعریف ساده‌تر به تمامی ابزارهایی که به کار بسته می‎شود تا بتوان با آن‎ها اقتصاد را کنترل و بر آن اثرگذاری داشته باشد سیاست‌های پولی و مالی محسوب تفاوت گردش مالی و درآمد می‎شود.

سیاست پولی چطور کار می‌کند؟

رابطه بین نرخ بهره در اقتصاد و عرضه پول را سیاست پولی می‌گویند.سیاست پولی ابزارهای مشخصی دارد که می‌توان از طریق آن‌ها بر مواردی نظیر رشد اقتصادی، تورم، نرخ ارز و بیکاری تاثیر گذاشت. برای اعمال چنین سیاست‌هایی بانک مرکزی سکان هدایت کشتی اقتصاد را در سطحی کلان به دست می‌گیرد در واقع به دلیل در دست داشتن انحصار چاپ پول بانک مرکزی کنترل و مدیریت عرضه پول و نرخ بهره را بر عهده دارد و از همین طریق سیاست‌های پولی را به اجرا درمی‌آورد.

سیاست پولی از دو نوع سیاست انبساطی و انقباضی استفاده می‌کند در واقع هر سیاست یا راهکاری که افزایش‌دهنده عرضه پول است را سیاست پولی انبساطی می‌گوییم.

سیاست پولی انبساطی راهکار شرایط رکودی

سیاست انبساطی زمانی به داد دولت‌ها می‌رسد که اقتصاد در شرایط رکودی به سر می‌برد در چنین مواقعی بانک مرکزی برای برقراری تعادل در اقتصاد و کم رنگ کردن اثرات نامطلوب رکود با افزایش عرضه پول دست به مهار رکود می‌زنند.

سیاست پولی انقباضی چطور عمل می‌کند؟

به راهکارها و اقداماتی که کاهش عرضه پول را رقم می‌زند، سیاست‌های پولی انقباضی می‌گویند.

اگر بخواهیم به این موضوع بپردازیم که به طور کلی هدف از سیاست‌های پولی و مالی چیست باید بگویم دولت‌ها از طریق این نوع سیاست‌ها سعی در ثبات بازارهای مالی، ثبات نرخ بهره، تثبیت قیمت‌ها، رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و تثبیت بازار ارز دارند.

موضوع مهم‌تری که باید آن را مورد بررسی قرار دهیم این است که نحوه اجرا شدن این سیاست‌ها چگونه و توسط چه نهادی اجرا می‌شود؟سیاست‌های پولی توسط بانک مرکزی و با کنترل نرخ بهره، نرخ سپرده قانونی، نرخ تنزیل مجدد، کنترل کمی و کیفی اعتبارات و ورود به عملیات بازار باز اجرایی می‌شود.در حقیقت این بانک مرکزی است که می‎تواند به شکل مستقیم و یا غیرمستقیم سیاست‎های پولی کشور را تنظیم و به نوعی کنترل کند.

اگر بانک مرکزی به شرایط بازار پول اتکا نکند در واقع به شکل مستقیم به اجرای سیاست‌های پولی روی آورده است ولی اگر اجرای این سیاست‎ها را متکی بر بازار پول بداند و تمامی بار را روی دوش بازار پولی بگذارد یعنی اثرگذاری خود را به شکلی غیرمستقیم اعمال کرده است.اثر غیرمستقیم بانک مرکزی در اجرای سیاست‌های پولی را اثرگذاری بر شرایط بازار پول به عنوان منتشرکننده پول پرقدرت می‌توان مشاهده کرد.

ابزارهای اجرای سیاست پولی

بانک مرکزی ابزارهای گوناگونی برای اجرای سیاست‌های پولی به شکل مستقیم و غیرمستقیم دارد.ابزارهایی که بانک مرکزی برای اجرای روش مستقیم به کار می‎بندد را باید کنترل نرخ سود بانکی و به علاوه ایجاد سقف اعتباری در پی محدودیت‌های اعتباری و در واقع اعطای اعتبارات دانست.

یکی از ابزارهایی که بانک مرکزی در اجرای سیاست‌های خود به شکل غیرمستقیم به کار می‎بندد نیز نسبت سپرده قانونی است.در واقع بانک‎ها همواره باید نسبتی از بدهی‌های ایجاد شده و به خصوص سپرده‎های اشخاص را در بانک مرکزی نگهداری کنند که این نسبت همواره بین 10تا30درصد است.

انتشار اوراق مشارکت توسط بانک مرکزی را نیز باید یکی از ابزارهای مورد استفاده در روش غیرمستقیم اجرای سیاست‌های پولی دانست.در واقع این روش با اجرای عملیات بازار باز توسط بانک مرکزی انجام می‎شود این ابزار را باید یکی از ابزارهای تاثیرگذار در میان سیاست‌های انقباضی و اجرای عملیات بازار باز دانست.در واقع با این اقدام از سوی بانک مرکزی انجام می‎شود نقدینگی کاهش و به نوعی جذب نقدینگی‎ از سوی مردم صورت می‌‌گیرد که به شکل قابل توجهی می‎تواند دست به کاهش رشد نقدینگی در دل اقتصاد بزند.

سپرده ویژه بانک‌ها نزد بانک مرکزی هم یکی دیگر از ابزارهایی است که به منظور کنترل و مهار نقدینگی با استفاده از جذب منابع مازاد بانک‎ها صورت می‌گیرد.

سیاست مالی چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

عملکرد دولت را در خصوص سطح خریدها، پرداخت‎های انتقالی و نظام مالیاتی سیاست مالی می‌گویند.در واقع ابزارهایی که دولت مستقیما برای اثرگذاری بر اقتصاد به کار می‌بندد سیاست مالی محسوب می‌شود.سیاست‌های مالی به کلی مربوط به مخارج و هزینه‌های خود دولت است.

ابزارهای درآمدی دولت که مالیات است و هزینه‌های دولت که هر دو بر مدیریت اقتصاد در سطح کلان تاثیر به سزایی دارد در اجرای این سیاست به کار گرفته می‎شوند.در واقع نحوه استفاده دولت از بودجه به منظور اثرگذاری بر فعالیت‌های اقتصادی از طریق الگوی تخصیص منابع، توزیع درآمد و تقاضای کل خلاصه‌ای از اقداماتی است که دولت در اجرای سیاست‌های مالی در دستور کار خود قرار می‌دهد.

سیاست‌های مالی با توجه به شرایط اقتصاد اتخاذ می‎شود؛ اگر اقتصاد کشور در حالت تعادل باشد و مخارج دولت به کلی توسط درآمدهای مالیاتی تامین شود و بودجه در سطح فعالیت‌های اقتصادی به شکلی خنثی ظاهر شود دولت سیاست مالی خنثی را اجرایی کرده است.

در مواقعی که هزینه‌های دولتی از درآمدهای مالیاتی فراتر می‎رود و در حقیقت اقتصاد دچار رکود می‎شود سیاست مالی انبساطی مورد استقبال دولت قرار می‌گیرد برعکس زمانی که مخارج دولت‌ها از درآمدهای مالیاتیشان کمتر است سیاست مالی انقباضی به کار بسته می‌شود.

به طور کلی کاهش هزینه و افزایش درآمد مالیاتی اجرای سیاست مالی انقباضی است و کاهش مالیات به همراه افزایش هزینه‎های دولت سیاست‌های مالی انبساطی را رقم می‌زند.این ابزار می‌تواند در کوتاه مدت باعث رشد اقتصاد شود اما اجرای آن در بلندمدت نیز کاهش نرخ طبیعی تولید را به ‌همراه خواهد داشت.

تفاوت سیاست پولی با مالی

به طور خلاصه سیاست‌های پولی نرخ بهره را مدیریت کرده و کل عرضه پول در گردش را تحت کنترل درمی‌آورد این سیاست همواره توسط بانک‌های مرکزی و برای تحریک فعالیت‎های اقتصادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اما سیاست مالی مربوط به اقدامات مالیاتی بوده و به نوعی در بودجه خودش را نشان می‌دهد که با این حساب توسط دولت ها تعیین می‌شود افزایش اشتغال و درآمد از مهم‌ترین نتایجی است که در این سیاست دنبال می‌شود.

اقتصاددان‌ها چه می‌گویند؟

در شرایط فعلی که اقتصاد ما روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد و در برابر آینده‌ای پر از ابهام و چندگانگی قرار گرفته است، نظرات متعددی در خصوص به کاری این سیاست‌ها به گوش می‌‌رسد.برخی از اقتصاددان‎ها معتقدند با توجه به تورم افسارگسیخته‌ای که در حال حاضر در اقتصاد بیداد می‌کند و با در نظر داشتن هشدارهایی که در خصوص ابرتورم در نیمه دوم سال داده می‎شود، بهتر است سیاست پولی انقباضی و سیاست مالی دولت انبساطی باشد.با این رویکرد می‌توان تا حدی خلق نقدینگی را که به ارقام وحشتناکی رسیده است کنترل کرد.

یکی دیگر از سیاست‌هایی که به نظر می‌رسید دولت در سال 1400 به شکل چشمگیری به آن روی بیاورد انتشار اوراق مشارکت بود که برخلاف تصور صورت گرفته با اینکه شش ماه از شروع سال 1400می‌گذرد شاهد استفاده قابل توجه دولت از این ابزار نبوده‎ایم هر چند به نظر می‎رسید در شرایط فعلی با توجه به کسری بودجه عظیمی که دولت با آن روبه رو است از این روش به شکل موثری استفاده کند. در حال حاضر به نظر می‌آید دولت راه چاره‌ای جز انتشار اوراق، مولدسازی دارایی‌های خود و اجرای سیاست مالی انبساطی با استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه در پیش نداشته باشد.

دوره بازگشت سرمایه و نحوه محاسبه آن

یکی از روش های تقریبی برای تصمیم گیری و ارزیابی پروژه های اقتصادی، دوره بازگشت سرمایه (PB) است.

دوره بازگشت سرمایه:

دوره بازگشت سرمایه (Pay Back Period) زمانی است که طی آن سرمایه گذاری اولیه طرح با خالص درآمدهای طرح جبران می شود. در تحلیل هر چه این زمان کوتاه تر باشد، بهتر است چرا که اطمینان ما به آینده دورتر، کمتر از آینده نزدیک تر است. بنابراین هر چه مدت بازگشت سرمایه کمتر باشد، ریسک سرمایه گذاری نیز کمتر خواهد بود.

همچنین بعضی از طرح ها دارای عمر مشخصی هستند مثلا در طرح های کشاورزی عمر طرح ها معمولا کمتر از پنج سال است و اگر مدت بازگشت سرمایه طرح کشاورزی بیش از پنج سال باشد، آن را اجرا نمی کنند. برای اقتصادی بودن پروژه در روش PB، زمان مدت بازگشت سرمایه باید کمتر از زمان مورد انتظار بازگشت سرمایه (MAPP) باشد.

مثلا اگر انتظار داریم که یک رایانه پنج سال عمر کند، زمان بازگشت سرمایه اولیه آن باید کمتر از پنج سال باشد. بدیهی است که در مقایشه پروژه ها، پروژه با کمترین مدت بازگشت سرمایه انتخاب می گردد.

محاسبه PB به دو روش تجمعی ساده و تجمعی تنزیلی انجام می شود:

روش اول، روش تجمعی ساده (ایستا):

در این روش خالص درآمد های پروژه را به صورت تجمعی با هم جمع کرده و سپس مشخص می کنیم که سرمایه اولیه در چه سالی با خالص درآمدهای تجمعی برابر شده است. روش تجمعی روشی قابل اعتماد برای تصمیم گیری و مقایسه پروژه ها نیست زیرا ارزش زمانی پول، ریسک، تورم، ارزش اسقاط و غیره در این روش نادیده گرفته می شوند و ملاک محاسبه مدت بازگشت سرمایه، تنها ارزش اسمی پول است و چه بسا تجزیه و تحلیل بر اساس آن نتایج اشتباهی را به ارزیابان بدهد. جهت یادگیری نحوه محاسبه مدت بازگشت سرمایه به روش تجمعی ساده، با حل مثال زیر همراه ما باشید.

دوره بازگشت سرمایه

فرض کنید هزینه اولیه یک سرمایه گذاری 5000 واحد پولی، درآمد سال اول تا سوم به ترتیب 200، 300، 1000 و از سال چهارم تا هشتم 1200 واحد پولی است. اگر عمر مفید طرح 8 سال و مدت مورد انتظار بازگشت سرمایه (MAPP) سرمایه گذار 7 سال باشد، آیا شما این سرمایه گذاری را به او توصیه می کنید؟ (نرخ تنزیل= %8).

برای حل این سوال با استفاده از جدول ابتدا مراحل زیر را انجام دهید.

1. یک جدول چهار ستونی رسم کنید.
2. در ستون اول زمان از سال صفر تا سال هشتم به ترتیب بنویسید.
3. در ستون دوم هزینه های هر سال را مقابل سال آن بنویسید.
4. در ستون سوم خالص درآمد های (هزینه- درآمد) هر سال را مقابل آن بنویسید.
5. در ستون چهارم خالص درآمد ها را به صورت تجمعی جمع کنید و بنویسید.
6. اکنون با توجه به ستون چهارم مشخص کنید که خالص درآمد های تجمعی در چه سالی با مقدار سرمایه گذاری اولیه طرح برابر می شود.

مشاهده می کنید که در ستون آخر، خالص درآمد های تجمعی در سال پنجم برابر 3900 و در سال ششم برابر 5100 است، بنابراین سرمایه اولیه یعنی 5000 در زمانی بین سال پنجم و ششم جبران می شود. زمان دقیق را می توان با کمک درون یابی خطی به صورت زیر محاسبه کرد:

چون که سال 12 ماه دارد، 0.916 را در 12 ضرب می کنیم: (ماه 11 = 916 . 0 × 12).

پس زمان بازگشت سرمایه در این روش 5 سال و 11 ماه، یعنی تقریبا 6 سال است و چون کمتر از زمان مورد انتظار سرمایه گذار است، این سرمایه گذاری توصیه می شود (MAPP > 6).

روش دوم، روش تجمعی تنزیلی (پویا):

برای محاسبه مدت بازگشت سرمایه بهتر است که از این روش استفاده کنید زیرا نقاط ضعف روش تجمعی ساده را بر طرف می کند. در این روش ارزش زمانی پول، نرخ تورم، ریسک و غیره و در یک کلام نرخ تنزیل در نظر گرفته می شود. برای محاسبه PB با استفاده از جدول مراحل زیر را انجام دهید: یک جدول پنج ستونی رسم کنید.

1. در ستون اول مربوط به زمان است و سال های عمر پروژه را به ترتیب بنویسید.
2. در ستون دوم سرمایه گذاری اولیه در سال صفر بنویسید.
3. در ستون سوم خالص درآمد های پروژه (هزینه – درآمد) را بنویسید.
4. در ستون چهارم با استفاده از نرخ تنزیل، خالص درآمد ها را تنزیل کنید.
5. در ستون پنجم خالص درآمد های تنزیل شده را به صورت تجمعی جمع بزنید.
6. در ستون پنجم دنبال دوره ای بگردید که در آن درآمد های تجمعی، سرمایه اولیه را جبران کرده باشند.

قبل از شروع محاسبه PB لازم است که با نحوه تنزیل کردن آشنایی داشته باشید. تنزیل کردن در واقع تبدیل ارزش جریان نقدی آینده با استفاده از نرخ تنزیل به ارزش زمان فعلی است. شما می توانید این کار را با استفاده از فاکتور های استاندارد (P/F , i , n) جهت تبدیل ارزش آینده (F) به ارزش زمان کنونی (P) انجام دهید.

مقدار این فاکتور ها به صورت آماده در جداولی وجود دارد و شما می توانید به راحتی مقدار مورد نظر خود را استخراج کنید. مثلا اگر بخواهیم 200 واحد پولی در انتهای سال اول با نرخ تنزیل 8 درصد به ارزش زمان کنونی تبدیل کنیم به صورت زیر عمل می کنیم:

یعنی ارزش 200 واحد پول در یک سال آینده، اکنون فقط معادل 185.18 واحد پول ارزش دارد. حال که با مفهوم تنزیل آشنا شدید، می توانیم مثال قبل را به روش تجمعی تنزیلی حل کنیم.

پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله نرخ بهره را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

مشاهده می کنید که خالص درآمد تجمعی تنزیل شده در سال هفتم برابر 4391.33 و در سال هشتم برابر 5039.69 است. بنابراین مدت بازگشت سرمایه اولیه یعنی 5000 بین سال هفتم و هشتم جبران می شود. برای محاسبه دقیق این زمان می توان از درون یابی خطی کمک گرفت.

با توجه به اینکه سال 12 ماه دارد، 0.94 را در 12 ضرب می کنیم تا ماه آن هم مشخص شود. (ماه 11.26 = 0.94 × 12).

یعنی مدت بازگشت سرمایه 7 سال و 11 ماه و به صورت تقریبی 8 سال است. از آنجا که این زمان بیشتر از زمان مورد انتظار سرمایه گذار (MAPP=7) است، این سرمایه گذاری توصیه نمی شود.

مشاهده کردید که سرمایه گذاری در این پروژه با روش تجمعی ساده توجیه می شد اما با روش تجمعی تنزیلی توجیه نمی شود.

البته همان طورکه قبلا گفتیم روش تجمعی ساده غیر قابل اعتماد و روش تجمعی تنزیلی قابل اعتماد است. اگر چه هر دوی این روش ها معایبی دارند:

1- تنها نقدینگی پروژه را نشان می دهند و هیچ اطلاعاتی از سودآوری پروژه ارائه نمی کنند.

2- ادامه فرآیند مالی بعد از مدت بازگشت سرمایه را نادیده می گیرند مثلا ممکن است مدت بازگشت سرمایه طرحی یک سال باشد که عالی به نظر می رسد و سرمایه شما بعد از یک سال جبران شود اما طرح بعد از آن هیچ درآمدی نداشته باشد و شما بعد از یک سال سرمایه گذاری، تنها اصل پول خود را بدون هیچ سودی دریافت کنید.

بدیهی است که هیچ کس حاضر به انجام چنین سرمایه گذاریی نیست. بنابراین برای ارزیابی پروژه ها لازم است که علاوه بر محاسبه مدت بازگشت سرمایه، روش های دیگری مانند خالص ارزش کنونی، نقطه سر به سر و غیره انجام شود.

نگارش: زینب نقی زاده

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله پنج نیروی رقابتی پورتر را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.

سرمایه در گردش چیست؟

از مولفه های مهمی که با استفاده از آن می توانیم به این نکته پی ببریم که آیا یک سهام می تواند سود سازی کند یا خیر؟ دانستن میزان سرمایه در گردش آن سهم است. آیا میدانید سرمایه در گردش چیست؟ اگر جز کسانی هستید که مستقیماً در بازار بورس فعالیت می کنند پس حتماً باید مفهوم این جمله را بدانید و اگر نمی دانید احتمالاً هیچ آموزش تخصصی درباره ی بورس ندیده اید. اگر بخواهم به ساده ترین روش ممکن بگویم اصلی ترین سرمایه ای که برای شما در شرکت ها به سود سازی می پردازد همین سرمایه در گردش است. این سرمایه میزان پولی است تفاوت گردش مالی و درآمد که در اختیار مسئول امور مالی قرار دارد. اگر خواستید در واحد یا شرکتی سرمایه گذاری کنید حتما بدانید که اصلاً سرمایه در گردش چیست؟ سپس اقدام به سرمایه گذاری کنید.

آموزش و بررسی مفهوم سرمایه در گردش

آیا میدانید سرمایه در گردش چیست؟

در کسب و کار قطعاً باید سرمایه ای وجود داشته باشد. این سرمایه در قالب های گوناگون خود را نشان میدهد، برای مثال: یک سرمایه در قالب تجهیزات است، یک سرمایه در قالب نرم افزار خاصی است یا … . باید بدانید هر کدام از این موارد می توانند به عنوان سرمایه در کسب و کار محسوب شوند. اما بهترین نوع سرمایه در گردش میزان پولی است که به عنوان خالص ترین پول می توانید روی آن حساب کنید. شاید هنوز به خوبی نمی دانید که سرمایه در گردش چیست؟ اجازه دهید با ذکر یک موضوع بهتر توضیح دهم. مثلاً یک شرکت را که در بازار بورس هم پذیرفته شده است در نظر بگیرید. زمانی که می خواهید اقدام به سرمایه گذاری در قالب خرید سهام آن شرکت کنید، یکی از مهمترین مولفه هایی که باید قبل از خرید کردن در نظر بگیرید همین سرمایه در گردش شرکت مورد نظر است. این سرمایه مستقیماً می تواند در سود سازی و میزان تولیدات شرکت موثر باشد و همچنین در کسب سود شما نیز تعیین کننده خواهند بود. شیوه ی محاسبه این سرمایه در گردش برای شرکت ها اندکی متفاوت است و به همین علت امکان اختلاف نظر در نوع محاسبه ها وجود دارد، اما همگی از یک الگو پیروی می کنند. بهترین و ساده ترین تعریف برای محاسبه سرمایه در گردش عبارت است از: باقی مانده ای که شامل کسر بدهی ها از دارایی های جاری شرکت می باشد.

اهمیت پی بردن به سوال سرمایه در گردش چیست؟ در کجا مشخص می شود؟

سرمایه ی شرکتی که بتواند در فرصت های موقتی سود کسب کند، نه تنها در بلند مدت میتواند به جایگاه های جهانی برسد بلکه در کوتاه مدت نیز ورشکسته نخواهد شد و می تواند علاوه بر سود سازی برای سهامداران حقیقی و حقوقی، به ارزش واقعی خود نیز در بازار سرمایه دست یابد. اما اجازه دهید هر مورد را جداگانه بررسی کنیم:

• سود سازی و ارتباط با ورشکستگی :

یکی از مواردی که جز اهمیت های مهم دانستن پاسخ سوال سرمایه در گردش چیست؟ شمرده می شود همین است که بدانید آیا شرکت میتواند برای خودش سود ساز باشد یا حقوق کارگرانش را هم شما باید پرداخت کنید؟ پی بردن به این نکته یک کار تخصصی و مهم است که البته باید از گزارش های تفصیلی شرکت ها که اگر حسابرسی شده باشند بسیار بهتر است، مشخص خواهد شد. یعنی بسیاری از افرادی که می خواهند در بعضی شرکت ها اقدام به سرمایه گذاری کنند برای تحلیل و بررسی های خود از متخصصان می خواهند تا آنها شرکت های مورد نظرشان را بررسی کنند و به میزان سرمایه در گردش آنها پی ببرند. این اطلاعات می تفاوت گردش مالی و درآمد تواند به نوع یا مقدار سرمایه گذاری کمک کند. برای مثال اگر شرکتی نتوانست سود سازی خوبی در کوتاه مدت داشته باشد اما سرمایه در گردش خوبی داشت می توانید برای بلند مدت روی آن بررسی و اقدام کنید. برعکس این موضوع نیز درست است. یعنی اگر شرکتی سود سازی خوبی در کوتاه مدت داشت ولی سرمایه ی در گردش کم و حتی منفی داشت نباید سرمایه گذاری های بلند مدتی بر روی آن داشته باشید. به یاد داشته باشید این موضوع را از سوال سرمایه در گردش چیست؟ فهمیدید.

اگر خودتان به محاسبه سرمایه در گردش شرکت ها پرداختید به این نکات توجه کنید

بعد از اینکه دانستید سرمایه در گردش چیست؟ اگر خودتان آموزش دیدید و تمایل داشتید که شخصاً به پردازش اطلاعات موجود در شرکت ها بپردازید، باید به توضیحات و اصطلاحات موجود دقت کنید. البته ورود به صورت فردی را به خاطر وجود ریز بینی های خاصش پیشنهاد نمی دهیم زیرا بیشتر افراد اشتباه های محاسباتی می کنند و خسارت به بار می آورند. بلکه راه مناسب این است که: باید به یک تیم ماهر اعتماد کنید و از آنها برای محاسبه سرمایه در گردش استفاده کنید. اگر شخصاً اقدام کردید مهمترین نکته هایی که باید در نظر بگیرید عبارتند از:

1. حسابرسی شده :

اگر چه در تعیین یا خروجی اعداد و ارقامی که شرکت ها ارائه می دهند بیشترشان درست است اما توجه داشته باشید در محاسبه ی آنها آیا میزان دارایی های خالص را به عنوان سرمایه محسوب می کنند؟ یا دارایی های ناخالص را هم در حسابرسی استفاده می کنند!؟ هر کدام از این موارد که جزء مبانی امور مالی شرکت قرار داشته باشد در برنامه ریزی شما اختلاف زیادی ایجاد کرده و در قالب اعداد خود را نشان خواهد داد و همچنین در میدان عمل به صورت ضرر و زیان برای اصل سرمایه خواهد بود. آنچه باید بررسی کنید سرمایه خالص است، زیرا آن به عنوان دست توانای شرکت ها محسوب تفاوت گردش مالی و درآمد می شود. اگر خواستید در مورد شرکت ها بدانید سرمایه در گردش چیست؟ به دارایی های خالص آنها مراجعه کنید.

2.بدهی های جاری یا خالص :

یکی از پنهان ترین ارقامی که معمولاً دیده نمی شوند و یا حتی ممکن است حسابرسان هم در بررسی های خود آن را نادیده بگیرند و یا اختلاف داشته باشند همین مورد است. همیشه در کنار دارایی های خالص بدهی های خالص و جاری نیز وجود دارد. این مورد با توجه به بی ثباتی اقتصاد کشور به صورت 100% قابل محاسبه نیست ولی می توانید بیش از 95% را محاسبه کنید. این مورد به زبان ساده تر یعنی همزمان با وجود دارایی های جاری و خالص برخی مخارج جاری یا به عبارت بهتر همان تنخواه وجود خواهند داشت. حتماً این مورد را هم بررسی کنید.

چه چیز هایی از سرمایه یا بدهی های جاری را می توانیم جز سرمایه در گردش حساب کنیم؟

هر شرکت درآمد و بدهی های خاص خود را دارد، لذا برای محاسبه ی سرمایه در گردش هر شرکت باید بدانید که در چه حوزه ای فعالیت دارد. این فعالیت را در تمام ابعادش دنبال کنید؛ یعنی چه در بخش تولید، چه در بخش سرمایه گذاری ها و چه در بخش فروش محصولات باشند، همه را بدانید. البته مجدد ذکر می کنم که هر شرکت متفاوت است و باید موردی بررسی شود. پس از شناسایی فرصت های گوناگونی که برای شرکت وجود دارد مخارج احتمالی او را محاسبه کنید و در نهایت قطعاً خواهید دانست که آیا سود سازی دارد؟ و یا اصلاً با سرمایه اش می خواهد چکار کند. برای مثال شرکت تولیدی فولاد سپید فراب کویر با نماد بورسی کویر در سال 1398 به دنبال افزایش میزان سرمایه ناخالص خود بود، البته به صورتی که بتوان این سرمایه ی شرکت را نقد کرد، لذا به فکر تامین معادن بیشتری برای تولید فولاد افتاد؛ در نتیجه در سال 1399 افزایش سرمایه اولیه خود را در مرداد ماه انجام داد. پس از آن مجدداً باقی مانده ی سهام خود که به صورت حق تقدم بود را حراج کرد. در نهایت شرکت سرمایه ای که بدست آورده بود را در سال کنونی یعنی در سال 1400 به خرید یک معدن جدید اختصاص داد. این چند جمله ی کوتاه نشان از سادگی این مسیر نیست بلکه راهی بود که در طی سه سال متوالی طی شد و فقط با استفاده از علم به صورت این چند جمله ی کوتاه خود را نشان داد. لذا هر زمانی که برایتان سوال پیش آمد که سرمایه در گردش چیست؟ برای پاسخ باید به منابع زیادی مراجعه کنید تا در نهایت بتوانید دقیقاً از تصمیمات احتمالی شرکت مطلع شوید. اما شاید برایتان سوال شود دیگر چرا احتمالی؟ پس از تلاش های بسیار باید تصمیم دقیق باشد؟ این احتمالی بودن به خاطر آن است که اگر هیئت مدیره شرکت تصمیمش را عوض کرد و یا شرایط سیاسی و اقتصادی کشور دچار تغییر شد متعجب نشویم.

جمع بندی

گفتیم که سرمایه در گردش از مولفه‌های مهمی است که با بررسی آن می‌توانیم به سودساز بودن سهم یک شرکت پی ببریم. سرمایه درگردش مستقیما در سودسازی شرکت، میزان تولیدات آن و در نهایت در کسب سود شما موثر است. پس یکی از اقداماتی که قبل از خرید یک سهم باید به آن اقدام کنید این است که بدانید سرمایه در گردش چیست؟ و آن را محاسبه کنید. برای محاسبه سرمایه در گردش، به دارایی‌های خالص و بدهی‌های خالص شرکت توجه کنید.