تعیین قیمت عرضه و تقاضا

کشف قیمت در بورس

کشف قیمت روشی برای تعیین قیمت لحظه‌ای کالا از طریق تعاملات بین فروشندگان و خریداران است که اغلب از آن به‌عنوان فرایند کشف قیمت یا مکانیسم کشف قیمت یاد می‌شود.

به طور معمول، تعادل بین فروشندگان و خریداران پیش‌بینی‌کننده تقاضا و عرضه در بازار است. عرضه و تقاضا عامل اصلی تغییر قیمت هستند. این تعادل به بهترین وجه در هنگام ارائه نرخ حمایت و مقاومت در خط قیمت دیده می‌شود.

نرخ مقاومت نشان‌دهنده نقطه‌ای است که تقاضا برای یک کالا کاهش می‌یابد که بالطبع قیمت را کاهش می‌دهد. حمایت به معنای نقطه‌ای است که تقاضا برای یک کالا شروع به افزایش می‌کند و این باعث افزایش قیمت می‌شود. در هر دو حالت فرض می‌شود که عرضه ثابت است.

روند کشف قیمت تعدادی از عوامل ملموس و نامشهود از جمله عرضه و تقاضا، نگرش‌های تعیین قیمت عرضه و تقاضا مربوط به ریسک سرمایه‌گذاران و فضای کلی اقتصادی و ژئوپلیتیکی را مورد بررسی قرار می‌دهد.

به زبان ساده، جایی است که یک خریدار و یک فروشنده در مورد قیمت توافق می‌کنند و یک معامله اتفاق می‌افتد. کشف قیمت فرایند کشف قیمت دارایی یا کالای معین است.

کشف قیمت به عوامل ملموس و نامحسوس مختلفی بستگی دارد، از ساختار بازار گرفته تا نقدینگی و جریان اطلاعات.

فرایند کشف قیمت

در هسته اصلی، کشف قیمت شامل یافتن محل تأمین و تقاضا است. در اقتصاد، منحنی عرضه و منحنی تقاضا با یک قیمت واحد تلاقی می‌کنند که این امر باعث می‌شود معامله‌ای انجام شود.

شکل این منحنی‌ها تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. مکان، محل نگهداری، هزینه‌های معامله و روان‌شناسی خریدار / فروشنده نیز در این امر نقش دارند.

فرمول خاصی با استفاده از همه این عوامل به‌عنوان متغیر وجود ندارد. در واقع، فرمول یک فرایند پویا است که می‌تواند به طور مکرر و معامله به معامله، تغییر کند.

درحالی‌که خود این اصطلاح نسبتاً جدید است، کشف قیمت از هزاره پیش به‌عنوان روندی وجود داشته است.

سوق‌های باستانی در خاورمیانه و بازارهای اروپا، شبه‌قاره هند و چین مجموعه‌های زیادی از بازرگانان و خریداران برای تعیین قیمت کالاها گرد هم می‌آمدند. در دوران معاصر، معامله گران مشتقه از گفتمان برای تعیین قیمت کالای معین استفاده می‌کردند.

به‌جای آنکه کشف قیمت را یک فرایند خاص بدانید، باید عملکرد اصلی آن را در هر بازار، اعم از مبادله مالی یا بازار مبادله کالا در نظر گرفت.

این بازار خود خریداران و فروشندگان بالقوه را گرد هم آورده است. اعضای هر طرف دلایل بسیار متفاوتی برای معامله و سبک‌های بسیار متفاوتی برای انجام این کار دارند.

این بدان دلیل است که مکانیسم‌های کشف قیمت فرصتی فراهم می‌آورد تا به همه طرفین اجازه می‌دهند با یکدیگر تعامل داشته باشند و با این کار قیمت اجماعی و توافقی تعیین می‌شود. به این طریق بر سر آنچه فروشندگان قصد تصدیق آن را دارند و خریداران قصد پرداخت آن را دارند توافق صورت می‌گیرد.

بنابراین، کشف قیمت مربوط به یافتن قیمت تعادلی است که حداکثر نقدینگی آن دارایی را تسهیل می‌کند.

کدام عوامل مؤثر و تعیین‌کننده کشف قیمت هستند؟

کشف قیمت تحت تأثیر عوامل بسیار متنوعی قرار دارد. از جمله این عوامل می‌توان به مرحله توسعه بازار، ساختار آن، نوع تعیین قیمت عرضه و تقاضا امنیت و اطلاعات موجود در بازار اشاره کرد.

آن دسته از طرفین که دارای جدیدترین یا بالاترین کیفیت اطلاعات هستند می‌توانند از مزایایی برخوردار باشند زیرا قبل از اینکه دیگران این اطلاعات را به دست آورند می‌توانند اقدام کنند.

عوامل مختلفی وجود دارد که سطح کشف قیمت را تعیین می‌کند. در زیر چند فاکتور ذکر شده است:

• عرضه و تقاضا
• نگرش به خطر
• نوسان
• اطلاعات موجود و نوع اطلاعات: اطلاعات جدید، هم شرایط فعلی و هم آینده بازار را تغییر می‌دهد و در نتیجه می‌تواند قیمتی را که هر دو طرف مایل به معامله هستند تغییر دهد.

بااین‌حال، شفافیت بیش از حد در اطلاعات می‌تواند برای بازار ضرر داشته باشد زیرا برای معامله گران که موقعیت‌های بزرگ یا قابل‌توجهی در بازار دارند خطرساز خواهد شد.

• مکانیسم‌های بازار
• همچنین علاوه بر انتظارات خریداران و فروشندگان از قیمت تعادلی، عواملی مانند: تعداد خریدار و فروشنده، زمان و مکان معامله، کمیت و کیفیت و کالای قابل معامله از عوامل مؤثر در نوسان قیمت‌ها هستند.

از نظر اقتصاددانان و فعالان بازار سرمایه توجه به این نکته حائز اهمیت است که، میزان عرضه و تقاضایی که وجود دارد تعیین‌کننده قیمت است. درحالی‌که کشف قیمت به معنای تعامل خریدار و فروشنده در مورد کالا یا اوراق بهادار در زمان و مکان مشخص است.

فرایند کشف قیمت در محدوده قیمت مشخص شده می‌تواند نوسان داشته باشد.

شرکت‌هایی که برای نخستین‌بار در بورس یا فرابورس پذیرش می‌شوند جزو شرکت‌هایی هستند که سابقه مطمئنی دارند (از لحاظ شفافیت و نظم ارسال گزارش‌ها و. . ) که توانسته‌اند تأییدیه سازمان را دریافت کنند؛ بنابراین شرکت‌هایی که سهمشان برای نخستین‌بار عرضه می‌شود، شرکت‌های تازه تأسیسی نیستند.

اما سهام شرکت‌های تازه پذیرش شده در بورس و فرابورس به مبلغی کمتر از ارزش واقعی خود عرضه می‌شود تا در خریداران و سرمایه‌گذاران رغبتی برای خرید ایجاد کند. ازاین‌رو معمولاً تقاضا برای سهم عرضه اولیه شده زیاد و تا چند روز پس از عرضه همراه با صف خرید است.

جهت عرضه سهام شرکت‌ها در بورس، ابتدا سازمان بورس اوراق بهادار باید صلاحیت شرکت‌ها تأیید نماید.

پس از تأیید شدن توسط سازمان بورس، یکی از سهام‌داران عمده شرکت متعهد می‌گردد که در روز عرضه اولیه سهم، بخشی از سهام خود را عرضه نماید.

نحوه خرید عرضه اولیه

در روز عرضه اولیه ابتدا کشف قیمت صورت می‌گیرد که طی آن معامله گران آنلاین اجازه سفارش دادن را ندارند.

پس از کشف قیمت طی پیغام ناظر بازار زمان دقیق عرضه و قیمت آن و تعداد مجاز برای هر کد اعلام می‌گردد. از آن جا که قیمت قبلاً کشف شده است، پس قیمت را تغییر ندهید و قیمت کشف شده را در قسمت قیمت وارد کنید و سپس در قسمت تعداد، تعدادی که هر کد مجاز به خرید است را وارد کنید و رأس ساعت عرضه بر روی گزینه خرید کلیک کنید.

کشف قیمت در عرضه اولیه چگونه صورت می‌گیرد؟

قیمت‌گذاری سهم پیش از عرضه شدن در بازار از عوامل مهم و اصلی عرضه عمومی سهام است و به دو روش ثبت دفتری یا حراج انجام می‌شود.

تفاوت این دو روش در نمودار تقاضا می‌باشد. نمودار تقاضا در روش ثبت دفتری بر اساس درخواست سرمایه‌گذاران نهادی شکل می‌گیرد درحالی‌که در روش حراج درخواست تمام سرمایه گذران لحاظ خواهد شد.

ثبت دفتری فرایندی است که طی آن یک پذیره‌نویس تلاش می‌کند قیمت پیشنهادی عمومی (IPO) را تعیین کند.

روند کشف قیمت شامل تولید و ثبت تقاضای سرمایه‌گذار برای سهام، قبل از رسیدن به قیمت انتشار است که هم شرکت عرضه‌کننده IPO و هم متقاضیان در بازار را راضی کند.

پذیره‌نویس نیز تلاش می‌کند که قیمتی را برای عرضه سهم تعیین نماید که علاوه بر اینکه برای سرمایه‌گذار ریسک کمتری داشته باشد، برای شرکت عرضه‌کننده نیز بازده مناسبی به همراه داشته باشد.

روش ثبت دفتری بر روش "قیمت‌گذاری ثابت" پیشی گرفته است، پذیره‌نویسی جایی که قیمت قبل از مشارکت سرمایه‌گذار تعیین شده است و به مکانیسم عملی تبدیل می‌شود که شرکت‌ها IPO خود را قیمت‌گذاری می‌کنند.

ثبت دفتری مکانیسمی است که به‌واسطه آن شرکت‌ها IPO خود را قیمت‌گذاری می‌کنند و به‌عنوان کارآمدترین راه برای قیمت‌گذاری اوراق بهادار، توسط سازمان بورس ارائه می‌شود.

روش تعیین قیمت

پذیره‌نویس وظیفه تعیین دامنه قیمتی را که می‌تواند برای آن اوراق بهادار بفروشد و تهیه پیش‌نویس نامه برای ارسال به جامعه سرمایه‌گذاران نهادی را برعهده دارد.

پذیره‌نویس اطلاعات موردنیاز را از نهادهای مالی گوناگون جمع‌آوری می‌کند سپس اطلاعات را تجزیه‌وتحلیل می‌کند و از میانگین وزنی برای رسیدن به قیمت نهایی برای اوراق بهادار استفاده می‌کند که به‌عنوان قیمت قطع نامیده می‌شود.

پذیره‌نویس باید به‌خاطر شفافیت، جزئیات کلیه پیشنهادها ارسال شده را به اطلاع عموم برساند.

درصورتی‌که شرکت نیاز به تأمین مالی فوری داشته باشد، از ثبت دفتری جهت تسریع امور استفاده می‌شود.

اساساً، وقتی شرکتی به دلیل تعهدات بالای بدهی قادر به دریافت بودجه اضافی برای یک پروژه کوتاه‌مدت یا خرید نباشد، می‌تواند با سرعت بخشیدن به روش ثبت برای دستیابی سریع به تأمین مالی از بازار سهام اقدام نماید.

معمولاً پذیره‌نویسان با ترسیم نمودار عرضه و تقاضا سعی در کشف قیمت تعادلی می‌کنند. نمودار تقاضا باتوجه‌به تقاضایی که در بازار وجود دارد و نمودار عرضه باتوجه‌به روش‌های ارزش‌گذاری تعیین می‌شوند.

بعد از اینکه قیمت‌گذاری جهت عرضه اولیه مشخص گردید، در حراج ناپیوسته امکان ثبت درخواست خرید وجود دارد.

حراج ناپیوسته با یک مرحله پیش گشایش به مدت 30 دقیقه آغاز می‌شود و پس از پایان زمان پیش گشایش معاملات در مرحله حراج پیوسته در دامنه مجاز نوسان سهام صورت می‌گیرد.

در حراج ناپیوسته کشف قیمت در موارد ذیل انجام می شود:

1. برگزاری مجمع‌عمومی عادی سالیانه و یا مجمع‌عمومی عادی به طور فوق‌العاده
2. افشای اطلاعات با اهمیت
3. مظنون بودن معاملات به استفاده از اطلاعات نهانی یا دست‌کاری قیمت
4. گره معاملاتی
5. قانون نوسان 50 درصد

گاهی به دلیل عدم تطابق بین قیمت‌های عرضه و تقاضا معامله انجام نمی‌شود یا بنا بر دلایلی معاملات مورد تأیید ناظر و سازمان بورس قرار نمی‌گیرد. در این شرایط مجدد عملیات کشف قیمت در همان جلسه معاملاتی و یا در 90 دقیقه ابتدایی روز معاملاتی آتی انجام خواهد شد.

در غیر این صورت، قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به‌عنوان قیمت پایه در حراج پیوسته در نظر گرفته می‌شود.

کشف قیمت در بورس کالا و روش آن

در بازارهای کالا کشف قیمت عمدتاً بر این مسئله متمرکز شده است که بازار سهام یا بازار آتی بر روند کشف قیمت تأثیر دارند بااین‌حال، توجه کمی به این سؤال شده است که چگونه روند کشف قیمت تحت تأثیر گمانه‌زنی‌های آتی قرار دارد؟

بورس کالا وظیفه مدیریت ریسک قیمت، کشف قیمت، تأمین مالی بنگاه‌ها را برعهده دارد. از ویژگی‌های مهم بورس کالا ایجاد فرصت سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذارها و همچنین تأمین مالی شرکت‌های تولیدی است.

بورس، بازار شفافی است که یکی از بازارهای شفاف برای کشف قیمت می‌باشد. متقاضیان و عرضه‌کنندگان به کشف قیمتی شفاف خواهند پرداخت که بر اساس میزان عرضه و تقاضا شکل‌گرفته است. به همین خاطر می‌توان بورس کالا را یک بازار جهت شفافیت قیمتی دررابطه‌با کالاهای پایه دانست.

چرا کشف قیمت در معاملات مهم است؟

کشف قیمت در امور مالی مهم است، زیرا عوامل محرک در بازارهای مالی، عرضه و تقاضا هستند. در بازارهایی که به طور مداوم در یک‌روند صعودی و نزولی به سر می‌برند، ارزیابی مجدد مداوم اینکه آیا یک محصول، سهام، جفت ارز فارکس یا شاخص در حال حاضر تحت خرید زیاد است و اینکه آیا قیمت بازار آن برای خریداران و فروشندگان منصفانه است، بسیار مهم می‌باشد.

به طور خلاصه بازارها با اجازه دادن به گرد هم آمدن همه خریداران و فروشندگان، امکان کشف قیمت به فروشندگان و خریداران را می‌دهند تا قیمت بازار یک دارایی قابل معامله را تعیین کنند.

عرضه و تقاضا؛ تعیین کننده قیمت خودرو

نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه گفت: خودرو باید در حاشیه بازار به فروش رود و قیمت آن بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود.

به گزارش بازار، مهدی مطلب زاده، در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا، گفت: عرضه خودرو در بورس اصلا معنا ندارد؛ مگر می‌شود کالای مصرفی در بورس عرضه شود؟، مواد اولیه یا سهام شرکت‌های مختلف نیست که در بورس عرضه شود، این کالایی است که مردم می‌خرند و عرضه خودرو در بورس معنی ندارد.

نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه بیان کرد: اکنون زیان انباشته خودروسازان بالای ۱۲۰ هزار میلیارد است و در هفته گذشته ۶۰ هزار خودرو پیش فروش کردند و میانگین که محاسبه کردیم ۱۰۰ میلیون تومان روی هر خودرو به جیب دلالان رفت.

وی افزود: در خودروهایی بیش از ۲ برابر اختلاف قیمت وجود دارد ۱۰۰ میلیون در هر خودرو برنده می‌شوند؛ اینگونه نمی‌توان اقتصاد را کنترل کرد، وزیر صمت وعده‌ای می‌دهد و مجلس جلوی آن را می‌گیرد، این تصمیمات باعث ضرر و زیان می‌شود. با توجه به اینکه صنعت خودروی کشور باید هر ساله پیشرفت داشته باشد، اما اکنون نسبت به گذشته تغییر نکرده است.

مطلب زاده به اشاره به اینکه خودرو در هیچ کجای دنیا یک کالای سرمایه‌ای نیست، اما در ایران به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است، گفت: خودرو به یکی از بهترین بازارها، برای سرمایه‌های سرگردان تبدیل شده است؛ کالایی که باعث بیشتر شدن حضور دلالان شده و به دنبال آن سفته‌بازی رونق گرفته است.

نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه با بیان اینکه تاکنون طرح نادرست قیمت‌گذاری خودرو پیاده شده که باعث زیان خودروسازان شد، تصریح کرد: نتیجه آن بر هم ریختن بازار و رکود صنعت بود و دو خودروساز بزرگ کشور بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان زیان رسمی دادند.

عرضه و تقاضا در بورس

عرضه و تقاضا از مسائل بنیادی علم اقتصاد است که درک آن به ما کمک خواهد کرد تا با ما بقی مفاهیم اقتصادی و مالی آشنا شویم. و اگر این دو مفهوم پایه ای را به خوبی متوجه نشویم از درک سایر مفاهیم اقتصادی عاجز خواهیم ماند. این دو مفهوم اساسی دلیل اصلی تغییرات قیمت در تمامی بازار ها هستند. شناخت و تسلط بر عرضه و تقاضا جاری در بازار ها به ما در پیش بینی آینده ی قیمت آن دارایی مالی کمک زیادی می کند.

تقاضا (Demand)

فرض کنید شما 100 هزار تومان پول در اختیار دارید و قیمت هر خودکار 5 هزار تومان باشد. در این صورت شما توان خرید 20 خودکار را خواهید داشت. اگر قیمت 10 هزار تومان شود توان خرید شما به 10 خودکار کاهش خواهد یافت. حال فرض کنید قیمت خودکار همان 5 هزار تومان اما این دفعه شما 200 هزار تومان پول دارید؛ این دفعه توان خرید شما به 40 خودکار افزایش خواهد یافت.

تقاضا در علم اقتصاد

تقاضا در علم اقتصاد تعریف مشخصی دارد. اگر بخواهیم ساده آن را بیان کنیم؛ تقاضا، مقداری از یک کالا یا خدمت خاص است که در بازار مورد خریداری می گیرد. قیمت عامل اصلی تغییر تقاضاست. قیمت و تقاضا رابطه ی عکس با یکدیگر دارند؛ هرگاه قیمت افزایش یابد تقاضا برای آن دارایی کاهش خواهد داشت(با فرض ثبات سایر عوامل). این مفهوم را اقتصاد دانان در نموداری ساده به نام نمودار تقاضا ترسیم کرده اند:

عوامل مؤثر بر تقاضا

در مثالی که ابتدای بحث تقاضا برای خرید خودکار آوردیم ؛ قیمت کالا و درآمد دو عامل تاثیر گذار بسیار مهم بر تقاضا هستند. قیمت عامل بازدارنده ای است که با افزایش خود تقاضا را کاهش می داد. هم چنین درآمد بیشتر، توان خرید ما را بالاتر می برد تقاضا افزایش می یافت(با فرض ثبات سایر عوامل).

فارغ از درآمد و قیمت آن کالا عوامل دیگری نیز بر تقاضا تاثیر خواهند گذشت؛ اولویت خریدار، مسائل فرهنگی و اجتماعی، آداب و رسوم ،انتظارات خریدار از آینده ی قیمت، فراوانی یا کمیابی آن کالا و. از جمله ی این عوامل خواهند بود.

عرضه (Supply)

تولید کنندگان، فروشندگان و مشاغل خدماتی عمده ی عرضه کنندگان بازار ها هستند. منفعت این گروه در گرو فروش بیشتر است. حال اگر قیمت پائین باشد عرضه ی آن محصول یا ارائه ی آن خدمت برای آن گروه ها به صرفه نخواهد بود و میل آنها برای فروش کاهش خواهد یافت.

عرضه در علم اقتصاد

عرضه را در اقتصاد این گونه تعریف کرده اند؛ مقداری از یک کالا یا خدمات است که تولیدکنندگان یا خدمات دهندگان ، در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند. همانطور که قیمت عامل اصلی تغییر تقاضا بود عامل اصلی تغییر عرضه نیز هست. با افزایش قیمت یک دارایی تامین کنندگان، تولید کنندگان، خدمات دهندگان و همه ی گروه هایی که عرضه کننده محصوب می شوند، منفعت بیشتری از فعالیت خود خواهند داشت و عرضه آن دارایی بیشتر می شود. این مفهوم را اقتصاد دانان را در نموداری ساده به نام نمودار عرضه ترسیم کرده اند:

عوامل مؤثر بر عرضه:

توانایی مقدار تولید، هزینه های تولید، اندازه ی زنجیره تامین و دشواری های آن، دسترسی به مواد اولیه ، مسائل مرتبط با رقابت با سایر تولید کنندگان از عمده عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضا هستند.

تعادل (Equilibrium)

برای اینکه بازار به تعادل و ثبات برسد بایست مقدار عرضه و تقاضا با یکدیگر برابر باشد. این تعادل مادامی که محرکی برای تغییر رفتار مصرف کننده و تولید کننده وجود نداشته باشد پایدار خواهد ماند.

در نگاه اقتصاد دانان نقطه ی تعادل ، نقطه ی تلاقی نمودار عرضه و منحنی تقاضا ست. هرگاه این دو نمودار یکدیگر را قطع کنند تعادل برقرار شده است. آن قیمتی را که تعادل در آن برقرار شده را قیمت تعادلی می نامند.

عرضه و تقاضا در بورس

در بازار های مالی نیز همانند سایر بازارها مکانیزم عرضه و تقاضا جاری است. شاید در سایر بازارها به راحتی نتوان به میزان عرضه و تقاضا پی برد یا مقدار دقیق آن را اندازه گرفت اما در بازار هایی مالی همچون بازار بورس سهام به دلیل پیشرفته بودن معاملات و شفافیت بالااین مشکل را نداریم شما به راحتی با نگاه کردن به تابلو معاملات متوجه شدت عرضه وتقاضا خواهید شد.

نحوه نمایش عرضه و تقاضا بر تابلو معاملات

جدول سفارش های خرید و فروش به خوبی این عرضه و تقاضا و به تعادل رسیدن آنها را به خوبی نمایش می دهد. در هر ردیف تعداد سفارش ها، حجم سفارش ها و قیمت سفارش ها برای خریداران و فروشندگان مشخص شده است.

اگر به دقت این جدول نگاه کنید متوجه می شوید که مجموع حجم سفارش های خریداران از مجموع حجم سفارش های فروشندگان بیشتر است. این بدان معناست که در آن لحظه غلبه ی تقاضا را شاهد هستیم. این جدول عرصه ی تقابل همیشگی عرضه و تقاضا ست و قیمت را با غلبه ی هریک بر دیگری جابجا می کند.

رابطه عرضه و تقاضا در بورس

طبیعتاً اگر قرار باشد عرضه ای بر تقاضا چیره شود. حجم سفارشات در سمت فروشندگان بیشتر خواهد شد. رقابت میان فروشندگان شکل می گیرد از آنجا که در فروش تقدم انجام سفارش با قیمت سفارش پائین تر هست، فروشندگان برای پیروزی در این رقابتی که میان خودشان آغاز کرده اند، قیمت خود را رفته رفته پائین تر می آورند. این نزول قیمت تا زمانی که عرضا بر تقاضا غلبه داشته باشد ادامه خواهد داشت.

در سمت مخالف هم وضع به همین صورت است. هنگامی که ولع تقاضا میان خریداران شدت یابد. حجم سفارشات خرید نسبت سفارشات فروش پیشی می گیرد. هنگام خرید اولویت انجام سفارش با خریداری است که قیمت بالاتری پیشنهاد کند. رقابت شکل گرفته میان خریداران آنها را به خرید در قیمت های بالاتر سوق می دهد تا جاییکه تعادل میان عرضه و تقاضا برقرار شود.

روانشناسی عرضه و تقاضا در بورس

روانشناسی عرضه و تقاضا در بورس، اساس دانش تحلیل تکنیکال و تابلو خوانی در بورس است. در روانشناسی عرضه و تقاضا ما به دنبال یافتن سوگیری ها و جهت گیری های ذهنی خریداران و فروشندگان هستیم. این سو گیری ها و جهت گیری ها، روند های بازار را می سازند. یک روند صعودی ماهیت تقاضا دارد، مادامیکه خریدار به هر دلیلی (تحلیل بنیادی، تکنیکال، اخبار وحواشی و. ) معتقد باشه قیمت فعلی سهم همچنان ارزنده است کماکان به خرید خویش ادامه خواهد داد و روند صعودی تداوم خواهد داشت. در روند نزولی عکس همین قضیه حکم فرماست. تشخیص روند و شناسایی ادامه روند با ابزار هایی که در تحلیل تکنیکال و تابلو خوانی داریم میسر خواهد بود. مثال بارز آن، همین الگوهای ادامه دهنده و الگوهای بازگشتی است که به دفعات در نمودار های قیمتی مشاهده کرده ایم. فاکتور های تابلو سهم نیز مثل رصد ورود و خروج پول هوشمند ویا قدرت خریدار و فروشنده به ما در فهمیدن ذهنیت خریداران و فروشندگان کمک خواهند کرد.

عوامل تاثیر گذار بر عرضه و تقاضا در بورس

بازار بورس یک بازار سرمایه گذاری است و سرمایه گذارانی که در این گونه بازارها فعالیت می کنند با هدف تعیین قیمت عرضه و تقاضا کسب سود وارد چنین بازار های پر ریسکی می شوند. به هر نحوی که این سرمایه گذاران در یابند دارایی مدنظرشان ارزشمند و پر بازده خواهد بود تقاضا را برای آن سهم بالا می برد و در طرف دیگر اگر حس کنند خرید یا نگه داری سهامی به صرفه نیست و بازدهی مطلوبی ندارد سرمایه گذاران را ترغیب به فروش یا عدم خرید آن دارایی می کند. گاهی این نتایج با دانش تحلیلی سرمایه گذاران یا مشاوران آنها در این زمینه به دست می یابد و گاهی هم اتفاقات و حواشی اطراف سهم آن نتایج را رقم می زند.

جمع بندی

عرضه و تقاضا محرک اصلی قیمت ها در بازارها هستند. اشراف و تسلط بر این موضوعات به ما در پیش‌بینی چشم‌انداز آینده قیمت‌ها کمک شایانی می‌کند. هر کجا بازار باشد فروشنده و خریدار وجود دارد و هرکجا فروشنده و خریدار باشد عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد و هنگامی‌که این دو به تعادل می رسند معامله به انجام خواهد رسید.

عرضه و تقاضا، تعیین کننده قیمت خودرو

نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه گفت: خودرو باید در حاشیه بازار به فروش رود و قیمت آن بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود.

به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، مهدی مطلب زاده در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا، گفت: عرضه خودرو در بورس اصلا معنا ندارد؛ مگر می‌شود کالای مصرفی در بورس عرضه شود؟، مواد اولیه یا سهام شرکت‌های مختلف نیست که در بورس عرضه شود، این کالایی است که مردم می‌خرند و عرضه خودرو در بورس معنی ندارد.

نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه بیان کرد: اکنون زیان انباشته خودروسازان بالای ۱۲۰ هزار میلیارد است و در هفته گذشته ۶۰ هزار خودرو پیش فروش کردند و میانگین که محاسبه کردیم ۱۰۰ میلیون تومان روی هر خودرو به جیب دلالان رفت.

وی افزود: در خودرو‌هایی بیش از ۲ برابر اختلاف قیمت وجود دارد ۱۰۰ میلیون در هر خودرو برنده می‌شوند؛ اینگونه نمی‌توان اقتصاد را کنترل کرد، وزیر صمت وعده‌ای می‌دهد و مجلس جلوی آن را می‌گیرد، این تصمیمات باعث ضرر و زیان می‌شود. با توجه به اینکه صنعت خودروی کشور باید هر ساله پیشرفت داشته باشد، اما اکنون نسبت به گذشته تغییر نکرده است.

مطلب زاده به اشاره تعیین قیمت عرضه و تقاضا به اینکه خودرو در هیچ کجای دنیا یک کالای سرمایه‌ای نیست، اما در ایران به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است، گفت: خودرو به یکی از بهترین بازارها، برای سرمایه‌های سرگردان تبدیل شده است؛ کالایی که باعث بیشتر شدن حضور دلالان شده و به دنبال آن سفته‌بازی رونق گرفته است.

نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه با بیان اینکه تاکنون طرح نادرست قیمت‌گذاری خودرو پیاده شده که باعث زیان خودروسازان شد، تصریح کرد: نتیجه آن بر هم ریختن بازار و رکود صنعت بود و دو خودروساز بزرگ کشور بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان زیان رسمی دادند.

مفهوم عرضه و تقاضا در بازار سهام چیست

پیش از هر چیزی در یادگیری تحلیل تکنیکال لازم است تا بتوانیم مقداری میزان عرضه و تقاضا و همچنین علت تغییرات قیمت سهام و یا هر چیز دیگری را بشناسیم تا از این طریق بتوانیم از تحلیل تکنیکال و نمودار قیمت و تغییرات آن درک بهتری داشته باشیم و اینگونه متوجه شویم که عرضه و تقاضا چیست و چگونه می‌توان با استفاده از آن اختلاف بین حجم عرضه و تقاضا را که سبب حرکت قیمت می‌شود را محاسبه کرد.

عرضه سهام به چه معنا است؟

«عرضه» در واقع به تعداد کل سهامدارنی که قصد فروش سهام خود با هر قیمتی دارند گفته می‌شود. برای مثال اگر ۲۰ سهامدار داشته باشیم که هر کدام از آن‌ها علاقه‌مند به فروش سهم خود با قیمتی مشخص می‌باشند:

هریک از این سهامداران به یک روش متفاوت سهم خود را ارزش‌گذاری می‌کند. به نمودار زیر توجه کنید؛ سهامدانی که در سمت چپ نمودار قرار گرفته اند، قیمت پایین‌تری را برای سهام خود به نسبت دیگر سهامداران که در سمت راست تعیین کرده اند. اگر تعیین قیمت عرضه و تقاضا نگاهی کلی به نمودار بیاندازید متوجه خواهید شد که با افزایش قیمت‌ها تعداد کل سهم‌های عرضه شده نیز افزایش پیدا می‌کند.

مفهوم تقاضا چیست؟

با توجه به مفهوم عرضه قطعا می‌دانید «تقاضا» به تعداد کل خریداران که قصد دارند سهمی را با هر قمیتی خریداری کنند گفته می‌شود. برای درک بهتر مفهوم تقاضا می‌توان از مثال قبل نیز استفاده کرد؛ فرض کنید ۲۰ نفر که هر کدام تصمیم دارند تا یک سهم را با قیمتی مشخص خریداری کنند وجود دارند:

تفاوت عرضه و تقاضا در این است که در تقاضا برای خرید سهم هرچه قیمت یک سهم بالا‌تر رود برخلاف عرضه از تعداد خریداران کم خواهد شد. برای نمونه اگر قیمت یک سهم ۱۳۸ تومان تعیین شود تنها ۴ نفر تصمیم به خرید می‌گیرند (زمانی که قیمت افزایش پیدا کرده) اگر به نموداز ذیل توجه کنید، متوجه شیب نزولی میزان تقاضا برای خرید این سهم خواهید شد.

عوامل اثر گذار بر تقاضا بازار کدام اند؟

در این بخش برای درک بهتر موضوع عوامل اثر گذار بر تقاضا را بررسی کرده ایم:

۱- قیمت محصول: همانطور که گفتیم بدون شک با افزایش قیمت میزان تقاضا برای سهم کم خواهد شد، هرچه قیمت یک سهم یا کالا پایین‌تر باشد میزان تقاضا برای آن بیشتر خواهد بود. چرا که مردم کالاهای گران قیمت را کم‌تر خریداری می‌کنند و برای آن جایگزین قرار می‌دهند.

۲-درآمد خریداران: در این قسمت هرچه در آمد افراد در جامعه بیشتر باشد قطعا توانایی خرید بیشتر خواهد شد. بنابراین درآمد مستقیما می‌تواند سبب افزایش قدرت خرید و در نتیجه تقاضا در بازارهای مختلف شود.

۳-اولویت‌های خریداران: بدون شک در بازار کالاها و سهام‌های که بیشتر به سمت گرایش‌های مردمی باشد خریدار دارد، اما این مورد نیز می‌تواند به سرعت با تغییر گرایش‌ها تغییر کند. اما اغلب در تقاضا بازار میزان خرید برای سهام و کالاهای محبوب بیشتر خواهد بود.

۴-سطح انتظار متقاضیان سهام: اگر شرایط به گونه‌ای باشد که خریدار تصور کند این محصول و یا سهم در آینده کمیاب و یا گران خواهد شد قطعا تقاضا برای آن افزایش خواهد یافت. بنابراین به راحتی می‌توان متوجه شد که ارتباط واضح و مستقیمی بین تقاضای فعلی با توجه به قیمت‌گذاری در آینده وجود دارد.

5- حجم بازار: به طور کلی اندازه بازار نشان دهنده تعداد خریداری می‌باشد که، محصول و یا خدمات موجود را می‌خرند. در همین راستا اگر حجم و اندازه بازار کم باشد، تعداد خریداران کم می‌شود و تقاضا برای کالا کاهش خواهد یافت. اما با گسترش حجم بازار، خریداران بیشتری به بازار تزریق می‌شود و در نتیجه تقاضا برای آن نیز کاهش می‌یاید.

چگونه تعادل در بازار ایجاد می‌شود؟

تعادل بازار در واقع همان نقطه ای است که در آن عرضه و تقاضا برابر باشند، تمامی خریداران و فروشندگان بالفوه تا زمانی که هیچ نقطه ای برای دست یابی به توافق بر سر قیمت ایجاد نشود وارد بازار نمی شوند و معامله نمی کنند. می توانید نقطه تعادل را در هنگام برابر شدن عرضه و تقاضا را در نمودار زیر مشاهده می کنید:

آیا می توان تعادل عرضه و تقاضا بازار را تغییر داد؟

به طور کلی سهامداران حقیقی که اغلب سرمایه داران خرد و یا صاحبان مقدارهای کم از سهام شرکت‌ها هستند، نمی‌توانند سبب ایجاد و یا تغییر تعادل در بازار شوند. بلکه تنها برخی از نهاد‌ها و موسسات بزرگ مالی حقوقی که دارندگان سهم‌های بزرگ هستند، می‌توانند سبب ایجاد تعادل عرضه و تقاضا و یا بر هم زدن تعادل شوند. در واقع این سرمایه گذاران بزرگ نقش حمایتی را در بازار ایفا می‌کنند. ایجاد حجم بالای خرید توسط این نهادهای مالی در زمان‌هایی که بازار در حال از دست دادن الگوهای معاملاتی می‌باشد، بسیار مهم و ضروری تلقی می‌شود.

چگونه متوجه شویم که تقاضا برای یک سهم بالا است؟

توجه داشته باشید که همیشه در بازر‌های کارا اغلب پس از منتشر شدن یک خبر مثبت در رابطه با یک شرکت و یا عملکرد آن بالا می‌رود. بنابراین برای اینکه متوجه شویم که آیا تقاضا برای خرید یک سهم بالا است یا خیر؟! باید به میانگین حجم معاملات آن در نمودار روزانه سهم توجه کنیم. در روزهایی که حجم معامله بیشتر از متوسط حجم روزانه باشد، به دنبال آن قیمت سهم نیز افزایش و آن کالا با قیمت بالایی معامله می‌شود. در این موارد اگر به بازار دقت داشته باشید، متوجه می‌شوید که تعداد افراد خریدار به نسبت فروشنده‌ها بیشتر می‌باشد.

جمع بندی:

به طور کلی قانون عرضه و تقاضا، به صورت روزانه در بازار سهام نمایش داده می‌شود. تقاضای تعیین قیمت عرضه و تقاضا زیاد برای عرضه‌های محدود سهم سبب افزایش قیمت سهم می‌شود و عرضه زیاد سهم و تقاضای کم باعث کاهش قیمت خواهد شد. در نتیجه علت ایجاد صف‌های خرد و یا فروش در بازار را می‌توان به‌عدم وجود عرضه و یا تقاضا در بازار نسبت داد.